Πρόγραµµα Συνηγορίας & Διεκδίκησης Δικαιωµάτων Ασθενών µε Kαρκίνο. Γνώρισε τα ικαιώµατά σου

Transcript

1 Πρόγραµµα Συνηγορίας & Διεκδίκησης Δικαιωµάτων Ασθενών µε Kαρκίνο Γνώρισε τα ικαιώµατά σου

2 Γνωρίζεις τα δικαιώµατα σου ως ασθενής; Γνωρίζοντας τα δικαιώµατά σου µπορείς να τα διεκδικήσεις. Απαίτησε να σε εξετάσει ο πλέον ειδικός γιατρός για την περίπτωσή σου, να κάνεις όλες τις απαιτούµενες για την ασθένειά σου διαγνωστικές εξετάσεις και να σου συνταγογραφηθούν τα καταλληλότερα φάρµακα. Θα µπορέσεις να πάρεις σωστές αποφάσεις για την υγεία σου µόνο αν είσαι σωστά και πλήρως ενηµερωµένος/η. Διεκδίκησε: Πρόσβαση στις πλέον κατάλληλες για την ασθένειά σου υπηρεσίες υγείας Σεβασµό της αξιοπρέπειάς σου Ενήµερη συγκατάθεση και αντιπροσώπευσή σου Έγκυρη ενηµέρωση για τη δυνατότητα συµµετοχής σε µεθόδους διάγνωσης και θεραπείας που βρίσκονται σε πειραµατικό στάδιο. Προστασία της ιδιωτικής ζωής και του απορρήτου των ιατρικών πληροφοριών του φακέλου σου Σεβασµό των ιδεολογικών και θρησκευτικών σου πεποιθήσεων Έκφραση διαφωνίας και ένστασης για ιατρικές πράξεις ή παραλείψεις και δικαίωµα σε απάντηση Για περισσότερες πληροφορίες µπορείς να επισκεφθείς τις ιστοσελίδες µας:

3 Τα δικαιώµατα του ασθενούς Ν ΦΕΚ 123/92 T.A -Άρθρο 47 Ν. 2519/97-ΦΕΚ 165Α - Κεφ. Α - 'Αρθρο 2 Οι διατάξεις του άρθρου 47 Ν. 2071/92 εφαρµόζονται αναλόγως και στο σύνολο των πολιτών που προσφεύγουν σε µονάδες πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας. 1. Ο ασθενής έχει το δικαίωµα προσεγγίσεως στις υπηρεσίες του νοσοκοµείου, τις πλέον κατάλληλες για τη φύση της ασθένειάς του. 2. Ο ασθενής έχει το δικαίωµα της παροχής φροντίδας σ αυτόν µε τον οφειλόµενο σεβασµό στην ανθρώπινη αξιοπρέπειά του. Αυτή η φροντίδα περιλαµβάνει όχι µόνο την εν γένει άσκηση της ιατρικής και της νοσηλευτικής, αλλά και τις παραϊατρικές υπηρεσίες, την κατάλληλη διαµονή, την κατάλληλη µεταχείριση και την αποτελεσµατική διοικητική και τεχνική εξυπηρέτηση. 3. Ο ασθενής έχει το δικαίωµα να συγκατατεθεί ή να αρνηθεί κάθε διαγνωστική ή θεραπευτική πράξη που πρόκειται να διενεργηθεί σε αυτόν. Σε περίπτωση ασθενούς µε µερική ή πλήρη διανοητική ανικανότητα, η άσκηση αυτού του δικαιώµατος γίνεται από το πρόσωπο που κατά νόµο ενεργεί για λογαριασµό του. 4. Ο ασθενής δικαιούται να ζητήσει να πληροφορηθεί ό,τι αφορά στην κατάστασή του. 5. Το συµφέρον του ασθενούς είναι καθοριστικό και εξαρτάται από την πληρότητα και την ακρίβεια των πληροφοριών που του δίνονται. Η πληροφόρηση του ασθενούς πρέπει να του επιτρέψει να σχηµατίσει πλήρη εικόνα των ιατρικών, κοινωνικών και οικονοµικών παραµέτρων της καταστάσεώς του και να λαµβάνει αποφάσεις ο ίδιος ή να µετέχει στη λήψη αποφάσεων, που είναι δυνατόν να προδικάσουν τη µετέπειτα ζωή του. 6. Ο ασθενής ή ο εκπρόσωπός του σε περίπτωση εφαρµογής της παρ. 3, έχει το δικαίωµα να πληροφορηθεί, πλήρως και εκ των προτέρων, για τους κινδύνους που ενδέχεται να παρουσιασθούν ή να προκύψουν εξ αφορµής εφαρµογής σε αυτόν ασυνήθων ή πειραµατικών διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων. Η εφαρµογή των πράξεων αυτών στον ασθενή λαµβάνει χώρα µόνο ύστερα από συγκεκριµένη συγκατάθεση του ίδιου. Η συγκατάθεση αυτή µπορεί να ανακληθεί από τον ασθενή ανά πάσα στιγµή. 7. Ο ασθενής πρέπει να αισθάνεται τελείως ελεύθερος στην απόφασή του, να δεχθεί ή να απορρίψει, κάθε συνεργασία του µε σκοπό την έρευνα ή την εκπαίδευση. Η συγκατάθεσή του για τυχόν συµµετοχή του, είναι δικαίωµά του και µπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγµή. 8. Ο ασθενής έχει το δικαίωµα, στο µέτρο και στις πραγµατικές συνθήκες που είναι δυνατόν, προστασίας της ιδιωτικής του ζωής. Ο απόρρητος χαρακτήρας των πληροφοριών και του περιεχο- µένου των εγγράφων που τον αφορούν, του φακέλου, των ιατρικών σηµειώσεων και ευρηµάτων, πρέπει να είναι εγγυηµένος. 9. Ο ασθενής έχει το δικαίωµα του σεβασµού και της αναγνωρίσεως σε αυτόν των θρησκευτικών και ιδεολογικών του πεποιθήσεων. 10. Ο ασθενής έχει το δικαίωµα να παρουσιάσει ή να καταθέσει αρµοδίως διαµαρτυρίες και ενστάσεις και να λάβει πλήρη γνώση των επ' αυτών ενεργειών και αποτελεσµάτων.

4 Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας Ο Ν. 3418/2005 που αφορά στον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας στά άρθρα 8 «Η ιατρική ως σχέση εµπιστοσύνης και σεβασµού» και 9 «Υποχρεώσεις του γιατρού προς τον ασθενή» ρυθµίζει τη σχέση γιατρού ασθενούς γενικά, δηλ. εντός και εκτός νοσηλευτικού ιδρύµατος. Ειδικότερα, τα άρθρα αυτά ορίζουν ότι: Η συµπεριφορά του γιατρού πρέπει να είναι αρµόζουσα προς την επιστήµη και το λειτούργηµά του/της. Ο/Η γιατρός φροντίζει για την ανάπτυξη σχέσεων εµπιστοσύνης και σεβασµού των απόψεων και της αξιοπρέπειας του/της ασθενούς. Ο/Η γιατρός δεν παρεµβαίνει στην ιδιωτική ζωή των ασθενών παρά µόνον όσον απαιτείται για την αποτελεσµατική προσφορά των υπηρεσιών του/της. Ο/Η γιατρός σέβεται τις θρησκευτικές, φιλοσοφικές, πολιτικές και ηθικές αντιλήψεις του/της ασθενούς και δεν επηρεάζεται από αυτές κατά την παροχή των υπηρεσιών του/της. Ο/Η γιατρός δεν εκµεταλλεύεται την εµπιστοσύνη του/της ασθενούς, δεν δηµιουργεί ανάρµοστες σχέσεις µε τους/τις ασθενείς ή τους/τις συγγενείς τους, δεν ασκεί οικονοµικές πιέσεις και δεν αποκαλύπτει εµπιστευτικές πληροφορίες. Όταν παραπέµπει τον/την ασθενή σε άλλον/άλλη γιατρό φροντίζει να τον/την ενηµερώσει πλήρως Ο/Η γιατρός είναι υποχρεωµένος/η να διευκολύνει τη σύγκληση ιατρικού συµβουλίου αν το απαιτήσει ο/η ασθενής ή η οικογένειά του/της. Ο/Η γιατρός δεν µπορεί να αρνηθεί την προσφορά των υπηρεσιών του για λόγους άσχετους µε την επιστηµονική του/της επάρκεια. Ο/Η γιατρός παρέχει τις υπηρεσίες του/της σε επείγοντα περιστατικά ανεξάρτητα από την ειδικότητά του/της, την ύπαρξη κατάλληλων µέσων άσκησης της ιατρικής, µέχρις ότου να παραπεµφθεί ο/η ασθενής στον/στην κατάλληλο γιατρό η νοσηλευτικό ίδρυµα. Ο/Η γιατρός µπορεί να διακόψει την παροχή των υπηρεσιών του/της για λόγους προσωπικούς ή επιστηµονικούς εφόσον δεν τίθεται σε άµεσο κίνδυνο η ζωή του/της ασθενούς. Τα άρθρα 11 «Υποχρέωση ενηµέρωσης», 12 «Συναίνεση του ενηµερωµένου ασθενή» και 13 «Ιατρικό απόρρητο» είναι σε απόλυτη συνάφεια µε τις παραγράφους 4 έως 7 του άρθρου 47/Ν.2071/92 για τα δικαιώµατα του/της ασθενούς και ορίζουν τα εξής: Ο/Η γιατρός έχει καθήκον αληθείας προς τον/την ασθενή ως προς την πραγµατική κατάσταση της υγείας του/της, το περιεχόµενο και τα αποτελέσµατα της θεραπείας, τις συνέπειες και τις ενδεχόµενες επιπλοκές ώστε ο/η ασθενής να σχηµατίζει πλήρη εικόνα των ιατρικών, κοινωνικών και οικονοµικών συνεπειών της κατάστασής του/της. Ο/Η γιατρός σέβεται την επιθυµία των ατόµων που επιλέγουν να µην ενηµερωθούν ή να ζητήσουν από τον/την γιατρό να ενηµερώσει άλλο άτοµο που θα υποδείξουν. Ιδιαίτερη προσοχή επιβάλλεται κατά την ενηµέρωση για ειδικές επεµβάσεις όπως µεταµοσχεύσεις, αισθητικές ή κοσµητικές επεµβάσεις. Αν ο/η ασθενής δεν έχει την ικανότητα να συναινέσει στην εκτέλεση ιατρικής πράξης, ο/η γιατρός τον/την ενη- µερώνει όσο είναι δυνατό και ενηµερώνει επίσης τα πρόσωπα που έχουν εξουσία να συναινέσουν. Ο/Η γιατρός δεν επιτρέπεται να προβεί στην εκτέλεση οποιασδήποτε ιατρικής πράξης χωρίς τη συναίνεση του/της ασθενούς. Οι προϋποθέσεις της έγκυρης συναίνεσης είναι η προηγούµενη πλήρης και κατανοητή ενηµέρωση, η ικανότητα συναίνεσης, η συναίνεση να µην είναι αποτέλεσµα πλάνης, απάτης ή απειλής και να µην αντιβαίνει τα χρηστά ήθη, να καλύπτει πλήρως την ιατρική πράξη για το συγκεκριµένο περιεχόµενό της και το χρόνο εκτέλεσης. Κατ εξαίρεση δεν απαιτείται συναίνεση σε κατεπείγουσες περιπτώσεις ανάγκης παροχής ιατρικής φροντίδας, σε περίπτωση απόπειρας αυτοκτονίας, σε ανάγκη άµεσης ιατρικής παρέµβασης όταν οι γονείς ανηλίκου ή οι συγγενείς ασθενή, που δεν µπορεί να συναινέσει, αρνούνται την παροχή συναίνεσης. Ο/Η γιατρός οφείλει να τηρεί αυστηρά απόλυτη εχεµύθεια για όσα του αποκαλύπτει ο/η ασθενής ή υποπίπτουν στην αντίληψή του/της και να λαµβάνει κάθε µέτρο διαφύλαξης του απορρήτου. Το άρθρο 5 «Ιατρικά πιστοποιητικά και ιατρικές γνωµατεύσεις» επιλύει ένα σηµαντικό θέµα για τους ασθενείς που αφορά το δικαίωµά τους στην επιλογή γιατρού ή νοσηλευτικού ιδρύµατος. Η παρ. 1 του άρ. 5 ορίζει ότι τα ιατρικά πιστοποιητικά και οι ιατρικές γνωµατεύσεις που εκδίδονται νόµιµα, έχουν το ίδιο κύρος και την ίδια νοµική ισχύ ως προς τις νόµι- µες χρήσεις και ενώπιον όλων των αρχών και υπηρεσιών, ανεξάρτητα από το άν εκδίδονται από γιατρούς που υπηρετούν σε δηµόσια νοσοκοµεία ή άλλους φορείς ή από ιδιώτες γιατρούς. Η τελευταία φράση της παρ. 1 του άρ. 5 «Τυχόν ειδικότερες ρυθµίσεις εξακολουθούν να ισχύουν» που επέτρεπε σε υγειονοµικές επιτροπές, σε γιατρούς ασφαλιστικών ταµείων κ.ά. να µη δέχονται νόµιµες βεβαιώσεις γιατρών, καταργήθηκε µε την παρ. 2, άρ. 6 του Νόµου 3627/ ΦΕΚ 292/Α'/24.

5 4 βήµατα για να βελτιώσεις τη φροντίδα της υγείας σου: 1. Επιζητείς να σε εξετάσει πεπειραµένος γιατρός ειδικότητας σχετικής µε την ασθένειά σου 2. Επιδιώκεις να έχεις και 2η γνώµη πεπειραµένου γιατρού ειδικότητας σχετικής µε την ασθένειά σου 3. Ενηµερώνεσαι και ζητάς να υποβληθείς στις καταλληλότερες και πλέον σύγχρονες διαγνωστικές εξετάσεις και να σου συνταγογραφηθούν τα καταλληλότερα φάρµακα και θεραπείες, άσχετα µε το κόστος ή την κυκλοφορία τους στη χώρα, εφόσον κυκλοφορούν νόµιµα στο εξωτερικό. 4. Ζητάς το πλήρες αντίγραφο του ιατρικού σου φακέλου

6 1. Επιζητείς να σε εξετάσει πεπειραµένος γιατρός ειδικότητας σχετικής µε την ασθένειά σου Η ιατρική σήµερα λόγω της προόδου της επιστήµης και της τεχνολογίας έχει µεγάλη εξειδίκευση και ο καρκίνος είναι απαραίτητο να αντιµετωπίζεται αποκλειστικά από γιατρούς µε ογκολογική εξειδίκευση. Αν έχεις καρκίνο θα πρέπει να επισκεφθείς Ογκολόγο Παθολόγο ή Ογκολόγο Χειρουργό ή άλλη ογκολογική ειδικότητα όπως θα επισκεφθείς Καρδιολόγο αν έχεις καρδιολογικό πρόβληµα. Έχεις δικαίωµα να επιλέξεις τον/τη γιατρό ή το νοσηλευτικό ίδρυµα, δηµόσιο ή ιδιωτικό, που κρίνεις κατάλληλο. Ο νόµος ορίζει ότι τα ιατρικά πιστοποιητικά και οι ιατρικές γνω- µατεύσεις που εκδίδονται νόµιµα, έχουν το ίδιο κύρος και την ίδια νοµική ισχύ ως προς τις νόµιµες χρήσεις ενώπιον όλων των αρχών και υπηρεσιών, ανεξάρτητα από το αν εκδίδονται από γιατρούς που υπηρετούν σε δηµόσια νοσοκοµεία ή από ιδιώτες γιατρούς. Επίσης κανένα ασφαλιστικό ταµείο ή άλλη αρχή, δεν µπορεί να ισχυρισθεί ότι γι αυτό ισχύουν άλλες ειδικότερες ρυθµίσεις, διότι έχουν καταργηθεί από το νόµο. Τα ασφαλιστικά ταµεία συχνά δεν δέχονται να σε παραπέµψουν σε γιατρό ογκολογικής ειδικότητας που δεν έχει σύµβαση µε το ταµείο και συνιστούν να εξεταστείς µόνον από τους συµβεβληµένους γιατρούς. Οι ενηµερωµένοι ασθενείς απαιτούν από τον ασφαλιστικό τους φορέα να εξεταστούν από τον/τη γιατρό ογκολογικής ειδικότητας για την περίπτωσή τους. Πρέπει να προετοιµαστείς για να αντιµετωπίσεις την άρνηση. Μη φοβάσαι όµως, οι ενη- µερωµένοι ασθενείς φθάνουν µέχρι τους κατάλληλους, για την περίπτωσή τους γιατρούς και µπορούν να ζητήσουν δεύτερη γνώµη από γιατρό ογκολογικής ειδικότητας, προκειµένου να εξασφαλίσουν ότι θα έχουν την πλέον ακριβή διάγνωση και θα τύχουν της καλύτερης κατά το δυνατόν θεραπευτικής αντιµετώπισης. 2. Επιδιώκεις να έχεις και 2η γνώµη πεπειραµένου γιατρού ειδικότητας σχετικής µε την ασθένειά σου Η ιατρική είναι και επιστήµη και τέχνη και η ποιότητα της ιατρικής φροντίδας διαφέρει ση- µαντικά από γιατρό σε γιατρό και από νοσοκοµείο σε νοσοκοµείο. Αν αισθανθείς ότι χρειάζεσαι και µία δεύτερη ιατρική γνώµη, προκειµένου να αποφασίσεις σχετικά µε την υγεία και τη θεραπεία σου, έχεις δικαίωµα, νοµικά κατοχυρωµένο, να ζητήσεις δεύτερη ιατρική γνώµη. Επίσης σηµείωσε ότι, πέρα της δεύτερης γνώµης, έχεις το δικαίωµα να ζητήσεις από το γιατρό σου να συγκαλέσει ιατρικό συµβούλιο για τη διαγνωστική και θεραπευτική σου αντιµετώπιση.

7 3. Ενηµερώνεσαι και ζητάς να υποβληθείς στις καταλληλότερες και πλέον σύγχρονες διαγνωστικές εξετάσεις και να σου συνταγογραφηθούν τα καταλληλότερα φάρµακα και θεραπείες, άσχετα µε το κόστος ή την κυκλοφορία τους στη χώρα, εφόσον κυκλοφορούν νόµιµα στο εξωτερικό. Οι περισσότερες ιατρικές επισκέψεις τελειώνουν µε ένα παραπεµπτικό για εξετάσεις και µια συνταγή για φάρµακα. Οι ενηµερωµένοι ασθενείς αναζητούν τις αναγκαίες και πληρέστερες εξετάσεις και τα καλύτερα φάρµακα για τη θεραπεία της ασθένειάς τους. Η συµµετοχή του ασφαλισµένου στο κόστος των εξετάσεων και των φαρµάκων σήµερα αποτελεί σηµαντικό έξοδο, ειδικά για χρόνιες ή µακρόχρονες θεραπείες. Ρώτησε αν υπάρχουν και άλλες διαγνωστικές εξετάσεις ή φάρµακα για την περίπτωσή σου, ακόµα και αν δεν περιλαµβάνονται στο εθνικό συνταγολόγιο ή στον κατάλογο του ασφαλιστικού σου φορέα και των οποίων το κόστος δεν καλύπτεται. Ο/Η γιατρός έχει δικαίωµα, βάσει συγκεκριµένης διαδικασίας, να ζητήσει όποιες διαγνωστικές εξετάσεις και να συνταγογραφήσει όποια φάρµακα, εκτός Εθνικού Συνταγολογίου, κρίνει ότι είναι κατάλληλα για τη θεραπεία του/της ασθενούς. Κινητοποιήσου για να πληροφορηθείς για τις κατάλληλες εξετάσεις και φάρµακα για την περίπτωσή σου και συζήτησε µε τον/τη γιατρό σου αν µπορεί να σε καλύψει µε συνταγή µεγάλης διάρκειας. Τα αποτελεσµατικά φαρµακευτικά προϊόντα περιορίζουν το γενικό ιατρικό κόστος µειώνοντας τον αριθµό των ιατρικών επισκέψεων και τον χρόνο παραµονής στο νοσοκοµείο. Eπίσης σηµείωσε ότι για ορισµένες χρόνιες ασθένειες ή µακροχρόνιες θεραπείες τα ασφαλιστικά ταµεία χορηγούν συνταγές για διάστηµα µεγαλύτερο του µηνός (π.χ. το ΙΚΑ µπορεί να χορηγήσει τρίµηνη συνταγή). Ενηµερώσου σχετικά από τη Διεύθυνση Παροχών Ασθενείας του ασφαλιστικού σου φορέα, συζήτησε σχετικά µε το γιατρό σου και ζήτησε τρίµηνη συνταγή. Εάν καλύπτονται οι προϋποθέσεις ο/η γιατρός οφείλει να σου τη δώσει. 4. Ζητάς το πλήρες αντίγραφο του ιατρικού σου φακέλου Το πρώτο βήµα για την ενδυνάµωση των ασθενών είναι να ζητήσουν οι ίδιοι ή εξουσιοδοτηµένοι εκπρόσωποί τους, αντίγραφο του ιατρικού τους φακέλου. O ιατρικός σου φάκελος, σου ανήκει νόµιµα... Πλήρωσες (απ ευθείας ή µέσω του ασφαλιστικού σου ταµείου) για τις ιατρικές υπηρεσίες που αναφέρει. Μπορείς να το ζητήσεις, εσύ ή ο εξουσιοδοτηµένος εκπρόσωπός σου, µε µια απλή αίτηση στην αρµόδια Υπηρεσία του Νοσοκοµείου. Το Νοσοκοµείο έχει υποχρέωση να διατηρεί τους φακέλους για µια 20ετία και έχεις το δικαίωµα να ζητήσεις ο/η ίδιος/ίδια ή εξουσιοδοτηµένος εκπρόσωπός σου το αντίγραφο του ιατρικού σου φακέλου, αλλά και τα πλακίδια που χρησιµοποιήθηκαν για την παθολογο-ανατοµική εξέταση (εάν χρειασθεί να γίνει επανεκτίµηση), οποτεδήποτε, ακόµη και κατά τη διάρκεια της νοσηλείας ή θεραπείας σου. Το αντίγραφο του ιατρικού σου φακέλου, πρέπει να το έχεις σε κάθε συνάντηση µε το γιατρό σου. Καλό είναι να έχεις προσθέσει λευκές σελίδες όπου θα µπορείς να σηµειώνεις όσα θα ήθελες να ρωτήσεις και όσα δεν θέλεις να ξεχάσεις.

8 Επικοινώνησε µε την Κοινωνική µας Υπηρεσία, τηλεφώνησε, γράψε µας, ή έλα στα γραφεία µας για να υποστηριχθείς στο πρόβληµα που αντιµετωπίζεις. Κεντρικά γραφεία: Λεωσθένους 21-23, Πειραιάς Τηλ.: , Fax: Παράρτηµα Πάτρας: Πατρέως 8-10, Πάτρα Τηλ/Fax: Παράρτηµα Ηρακλείου: Παπαλεξάνδρου 16, Ηράκλειο Κρήτης Τηλ/Fax: Μπορείτε να επισκεφθείτε τις ιστοσελίδες µας: