Ο Χάρτης του εθελοντισµού προς τα παιδιά στην Ελλάδα του 21 ου αιώνα

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Ο Χάρτης του εθελοντισµού προς τα παιδιά στην Ελλάδα του 21 ου αιώνα Μάνθου Γιώτα Ψυχολόγος / Κοινωνική Λειτουργός ΕΚΚΑ

2 Ιστορική εξέλιξη από τις αρχές του 1990 : ραγδαία ανάπτυξη φορέων κοινωνικής πρόνοιας στο ιδιωτικό τοµέα κοινωνικός και επιστηµονικός προβληµατισµός για την ποιότητα των παρεχόµενων υπηρεσιών ανάδειξη της αναγκαιότητας να υπάρξει ένα σαφές νοµοθετικό πλαίσιο που θα ρυθµίζει τη λειτουργία τους και τις σχέσεις τους µε το δηµόσιο τοµέα.

3 Νοµοθετικό Πλαίσιο Ν.2646/98 :«Ανάπτυξη Εθνικού Συστήµατος Κοινωνικής Φροντίδας και άλλες διατάξεις». Βασικές καινοτόµες προβλέψεις : η διάκριση του περιεχοµένου κοινωνικής φροντίδας των υπηρεσιών η δηµιουργία Τµήµατος Ανάπτυξης Εθελοντισµού στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας η δηµιουργία Εθνικού και Νοµαρχιακού Μητρώου φορέων ιδιωτικού τοµέα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα η πιστοποίησή τους ως φορείς Συστήµατος Κοινωνικής Φροντίδας του Εθνικού

4 Νοµοθετικό Πλαίσιο Ν.2646/98 :«Ανάπτυξη Εθνικού Συστήµατος Κοινωνικής Φροντίδας και άλλες διατάξεις» Στο Εθνικό Σύστηµα Κοινωνικής Φροντίδας παρέχουν υπηρεσίες: οι φορείς του ηµόσιου Τοµέα που εποπτεύονται από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας (νυν Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) και οι φορείς Ιδιωτικού ικαίου µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα εγγεγραµµένοι στο Νοµαρχιακό και Εθνικό Μητρώο φορέων ιδιωτικού τοµέα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα επιπλέον υπηρεσίες µπορούν να παρέχουν και οι φορείς Ιδιωτικού ικαίου κερδοσκοπικού χαρακτήρα (επιχειρήσεις) Οι παρεχόµενες υπηρεσίες διακρίνονται σε: α) Πρωτοβάθµια Κοινωνική Φροντίδα β) ευτεροβάθµια Κοινωνική Φροντίδα γ) Τριτοβάθµια Κοινωνική Φροντίδα

5 Κοινωνική φροντίδα Η πρωτοβάθµια κοινωνική φροντίδα έχει ως αντικείµενο την παροχή υπηρεσιών ανοιχτής φροντίδας και αποσκοπεί στην πρόληψη των αναγκών και στον έγκαιρο εντοπισµό προβληµάτων κοινωνικοοικονοµικού αποκλεισµού. Οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται κυρίως στο πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης α βαθµού. Η δευτεροβάθµια κοινωνική φροντίδα έχει ως αντικείµενο την παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας ή κλειστής φροντίδας και αποσκοπεί στη θεραπεία και αποκατάσταση σωµατικής, πνευµατικής, ψυχικής νόσου ή αναπηρίας, ως και στην πρόληψη και αποκατάσταση των συνεπειών κοινωνικοοικονοµικού αποκλεισµού. Οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται κυρίως στο πλαίσιο της Περιφέρειας και της Νοµαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Η τριτοβάθµια κοινωνική φροντίδα έχει ως αντικείµενο την παροχή υπηρεσιών ανοιχτής και κλειστής κοινωνικής φροντίδας που απαιτεί υψηλή εξειδίκευση ή τεχνολογία. Οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται κυρίως στο πλαίσιο της Κεντρικής ιοίκησης και της Περιφέρεια

6 Νοµοθετικό Πλαίσιο Ν.2646/98) Σε κάθε Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση του οικείου Νοµού στο οποίο εγγράφονται µε αίτησή τους οι φορείς του Ιδιωτικού ικαίου µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του Νοµού που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας µετά την έκδοση της άδειας λειτουργίας τους. Στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης τηρείται το Εθνικό Μητρώο Φορέων Ιδιωτικού Τοµέα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας µε στοιχεία που αποστέλλονται κάθε φορά µε ευθύνη των Νοµαρχών της χώρας Αρµόδια υπηρεσία στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για τήρηση του Μητρώου Φορέων Ιδιωτικού Τοµέα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα είναι το Τµήµα Εθελοντισµού και Πιστοποίησης Φορέων, της ιεύθυνσης Κοινωνικής Αντίληψης και Αλληλεγγύης. Οι φορείς του Ιδιωτικού Τοµέα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας κυρίως είναι: φιλανθρωπικά σωµατεία ειδικώς αναγνωρισµένοι φορείς (µε ειδική νοµοθετική ρύθµιση), κοινωφελή ιδρύµατα, αστικές εταιρείες και σύλλογοι. εθνικές επιτροπές ή παραρτήµατα διεθνών µη κυβερνητικών οργανώσεων

7 Νοµοθετικό Πλαίσιο - Πιστοποίηση Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονοµικών και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης µε αριθ. Γ.Π. οικ.9287/ / τροποποιήθηκε µε την αντίστοιχη Κοινή Υπουργική Απόφαση µε αριθ. Γ.Π.(2).(2)γ/οικ.2858/ ρυθµίζει : όροι, προϋποθέσεις, διαδικασία, ενιαία κριτήρια για να χορηγηθεί η ειδική πιστοποίηση Οι επιχορηγήσεις και κάθε είδους παροχές του δηµόσιου τοµέα µπορεί να παρέχονται µόνο στους φορείς του Ιδιωτικού Τοµέα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας οι οποίοι έχουν αναγνωρισθεί ως ειδικώς πιστοποιηµένοι φορείς του Εθνικού Συστήµατος Κοινωνικής Φροντίδας.

8 Νοµοθετικό Πλαίσιο Προγραµµατικές συµβάσεις Οι φορείς του Ιδιωτικού Τοµέα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και είναι ειδικώς πιστοποιηµένοι µπορούν να συνάπτουν προγραµµατικές συµβάσεις µε το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και τους άλλους φορείς του Εθνικού Συστήµατος Κοινωνικής Φροντίδας για τη µελέτη και εκτέλεση προγραµµάτων κοινωνικής φροντίδας. Τα κριτήρια, οι όροι και τα λοιπά θέµατα για τη σύναψη αυτών των προγραµµατικών συµβάσεων ρυθµίζονται µε σχετική κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµικών και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Η σχετική αυτή απόφαση ορίζει ότι το αντικείµενο αυτών των προγραµµατικών συµβάσεων είναι η συνεργασία των συµβαλλοµένων µερών µε στόχο την παροχή υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας στους τοµείς: (α) Οικογένεια, Παιδί και Νεότητα, (β) Ηλικιωµένοι, (γ) Άτοµα µε Ειδικές Ανάγκες και (δ) Ευπαθείς Πληθυσµιακές Οµάδες κατάσταση έκτακτης ανάγκης και οµάδες που τελούν σε

9 ιευθύνσεις Κοινωνικής Πρόνοιας των Νοµαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Αρµοδιότητες: Η χορήγηση αδειών φιλανθρωπικών αγορών διενέργειας εράνων, λαχειοφόρων και Η χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας φορέων κοινωνικής φροντίδας, κερδοσκοπικού και µη χαρακτήρα, για παιδιά, ηλικιωµένους και άτοµα µε αναπηρίες Η εποπτεία των φορέων πρόνοιας Ν.Π.Ι.. µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, Φιλανθρωπικών Σωµατείων, η επιχορήγηση αυτών για αντιµετώπιση εξόδων µισθοδοσίας του προσωπικού και της λειτουργίας τους Ο ορισµός Κοινωνικού Συµβούλου για έλεγχο τους Η τήρηση Μητρώου Εθελοντικών Οργανώσεων του Νοµού

10 Πηγή : Μελέτη Σχέδιο δράσης για την οριζόντια δικτύωση και το συντονισµό των υπηρεσιών και φορέων κοινωνικής αλληλεγγύης για το παιδί, Αθήνα 2009, ΥΥ&ΚΑ Ποσοστιαία κατανοµή των Υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας και αλληλεγγύης γιατο παιδί ανά νοµική µορφή

11 Πηγή : Μελέτη Σχέδιο δράσης για την οριζόντια δικτύωση και το συντονισµό των υπηρεσιών και φορέων κοινωνικής αλληλεγγύης για το παιδί, Αθήνα 2009, ΥΥ&ΚΑ Ποσοστιαία Κατανοµή των Εθελοντικών Υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας και αλληλεγγύης για το παιδί ανά Υγειονοµική Περιφέρεια

12 Πηγή : Μελέτη Σχέδιο δράσης για την οριζόντια δικτύωση και το συντονισµό των υπηρεσιών και φορέων κοινωνικής αλληλεγγύης για το παιδί, Αθήνα 2009, ΥΥ&ΚΑ Ποσοστιαία Κατανοµή των Εθελοντικών Υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας και αλληλεγγύης για το παιδί ανά ιοικητική Περιφέρεια

13 Εθνικό Μητρώο Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (Μ.Κ.Ο.).) (στοιχεία 2012) 1148 Φορείς 554 Παιδί / Οικογένεια 193 Ασθένειες 319 ΑΜΕΑ 77 Αιµοδοτικοί 240 παιδιά ΑΜΕΑ

14 Μητρώο Πιστοποιηµένων Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (Μ.Κ.Ο.).) (στοιχεία 2012) 1148 Φορείς του Εθνικού Μητρώου 379 Πιστοποιηµένοι φορείς 118 Παιδί / Οικογένεια

15 Οµοσπονδία εθελοντικών µη Κυβερνητικών οργανώσεων 134 Τακτικά µέλη 45 Παιδί / Οικογένεια 6 ΑΜΕΑ

16 Εθνικό Μητρώο Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (Μ.Κ.Ο.).) Έδρα Φορέα Φορέα (στοιχεία 2012) 1148 Φορείς 468 Αττική 118 Θεσσαλονίκη 562 λοιπή επικράτεια

17 Μητρώο Πιστοποιηµένων Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (Μ.Κ.Ο.).) -Έδρα Φορέα (στοιχεία στοιχεία 2012) 379 Φορείς 142 Αττική 40 Θεσσαλονίκη 197 Λοιπή επικράτεια

18 Εθνικό Μητρώο Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (Μ.Κ.Ο.).) ικτύωση Φορέων (στοιχεία 2012) 1148 Φορείς 12 Οµοσπονδίες 49 Πανελλήνιοι Σύλλογοι / Σύνδεσµοι

19 Εθνικό Μητρώο Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (Μ.Κ.Ο.).) Βαθµός Κοινωνικής Φροντίδας (στοιχεία 2012) 1148 Φορείς 976 Φορείς 85% Πρωτοβάθµια 163 Φορείς 14,19% ευτεροβάθµια 9 Φορείς 0,78% Τριτοβάθµια 71 Αττική 20 Θεσσαλονίκη 72 λοιπή επικράτεια

20 Πηγή : Μελέτη Σχέδιο δράσης για την οριζόντια δικτύωση και το συντονισµό των υπηρεσιών και φορέων κοινωνικής αλληλεγγύης για το παιδί, Αθήνα 2009, ΥΥ&ΚΑ Ποσοστιαία Κατανοµή Εθελοντικών Υπηρεσιών (ΝΠΙ µη κερδοσκοπικά) Κοινωνικής Φροντίδας και Αλληλεγγύης γιατο Παιδί, ανά βαθµίδα παροχής υπηρεσιών Πληθυσµός

21 Γενικότερες ιαπιστώσεις Σηµαντικός αριθµός φορέων δεν έχει εγγραφεί στο Εθνικό και Νοµαρχιακό Μητρώο Σηµαντικός αριθµός φορέων δεν διαθέτει πιστοποίηση Απουσιάζει ένα κεντρικό σύστηµα ηλεκτρονικής χαρτογράφησης, ταξινόµησης και παρακολούθησης Σηµαντικός διεύθυνση αριθµός φορέων δεν διαθέτει ηλεκτρονική Συγκρούσεις και διαµάχες µεταξύ µεγάλων οργανώσεων που έχουν τον ίδιο πληθυσµό στόχο

22 Π.Σ.Π.Α. Νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση (Φ.Ε.Κ.,., 1163/ ) : Πιστοποίηση Φορέων Παροχής Υπηρεσιών Κοινωνικής φροντίδας του Ιδιωτικού Τοµέα µη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα & Μ.Κ.Ο. Εθελοντικού Χαρακτήρα Πληροφοριακό Σύστηµα Παρακολούθησης & Αξιολόγησης για την Πιστοποίηση - Π.Σ.Π.Α.

23 Π.Σ.Π.Α. ΑΙΤΗΣΗ ΦΟΡΕΑ on line Προϋποθέσεις ικαιολογητικά Αντιστοίχιση µε Ε.Π. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ Εισήγηση περιφερειάρχη Στάδια Πιστοποίησης ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Π.Ε. Ε.Κ.Κ.Α. Υπουργείο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ Τµήµα εθελοντισµού Γνωµοδότησ η Ε.Κ.Κ.Α. Υπουργική απόφαση Φ.Ε.Κ. Μητρώο Άρση πιστοποίησης Ενστάσεις Μέγιστη διάρκεια διαδικασίας πιστοποίησης: 6 µήνες Ε.Κ.Κ.Α. Παρακολούθηση της πορείας της αίτησής

24 Π.Σ.Π.Α. Προϋποθέσεις Εγγραφή στο Ε.Μ.Φ.. (αφορά( Μ.Κ.Ο και Ν.Π.Ι..).) Άδεια λειτουργίας ή Απόφαση λειτουργίας δηµοσιευµένη σε Φ.Ε.Κ. Αυτοτελής νοµική προσωπικότητα µε αναφορά στο καταστατικό ότι προσφέρει υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας Αποδεδειγµένη διετή τουλάχιστον συνεχή λειτουργία ικτυακή ιστοσελίδα

25 Π.Σ.Π.Α. ικαιολογητικά (Πρωτοβάθµια Κοινωνική φροντίδα) Έντυπο σκοπιµότητας και βιωσιµότητας (Ειδικό Ερωτηµατολόγιο) Καταστατικό Απόφαση νοµιµοποίησης του εκπροσώπου που υποβάλλει την αίτηση πιστοποίησης Φορολογική ενηµερότητα Ασφαλιστική ενηµερότητα Υπεύθυνη δήλωση νόµιµου εκπροσώπου Αποδείξεις τεκµηρίωση δράσεων κοινωνικής φροντίδας (1 ολοκληρωµένη ή 3 διαφορετικές δράσεις τα 2 τελευταία χρόνια)

26 Π.Σ.Π.Α. ικαιολογητικά ( ευτεροβάθµια & Τριτοβάθµια Κοινωνική Φροντίδα) Άδεια λειτουργίας (Φ.Ε.Κ.).) Βεβαίωση Πολ. Μηχανικού/Αρχιτέκτονα για προσβασιµότητα

27 Π.Σ.Π.Α. Αντιστοίχιση µε τα Εθνικά Προγράµµατα Οικογένεια παιδιά Τρίτη ηλικία Α.M.Ε.Α. Ευπαθείς οµάδες

28 Π.Σ.Π.Α. Κριτήρια (Πρωτοβάθµια Κοινωνική φροντίδα) Επάρκεια και καταλληλότητα δοµών/ανθρώπων ανθρώπων/οικονοµικών πόρων Προσβασιµότητα Επάρκεια στοιχειών τεκµηρίωσης Ποιότητα δράσεων Ετήσιο επιχειρησιακό πρόγραµµα Χρήση εργαλείων και διαδικασιών για αξιολόγηση Συνεργασία µε άλλους φορείς/δίκτυα Ελλάδας και εξωτερικού ιαρκής εκπαίδευση προσωπικού Ετήσιος απολογισµός δράσεων ηµοσιότητα δράσεων (εκδόσεις, διάχυση πληροφοριών, κ.α.).)

29 Π.Σ.Π.Α. Κριτήρια ( ευτεροβάθµια & Τριτοβάθµια Κοινωνική Φροντίδα) Επάρκεια στοιχείων τεκµηρίωσης για υπηρεσίες δευτεροβάθµιας και τριτοβάθµιας κοινωνικής φροντίδας Ποιότητα εγκαταστάσεων Σχέδιο έκτακτης ανάγκης επάρκεια µέτρων ασφαλείας Ύπαρξη και τήρηση εσωτερικού κανονισµού λειτουργίας Ύπαρξη διεπιστηµονικής επιτροπής Εφαρµογή επιστηµονικών πρωτοκόλλων Ενσωµάτωση διεθνών οδηγιών προδιαγραφών λειτουργίας Επιτροπή δεοντολογίας Προστασία προσωπικών στοιχείων εξυπηρετουµένων

30 Π.Σ.Π.Α. Πλεονεκτήµατα της Κ.Υ.Α. ιαφάνεια Ταχύτητα Απλούστευση Λιγότερη γραφειοκρατία Αποτελεσµατικότητα Ευελιξία Φιλικότητα στον χρήστη

31 Π.Σ.Π.Α. Η διαδικασία αξιολόγησης, ως έχει, ολοκληρώνεται στις 30/06/2012 Το Υπουργείο θα εκδώσει εγκυκλίους µε τις οποίες θα διευκρινίζονται οι λεπτοµέρειες εφαρµογής της παρούσας Κ.Υ.Α.,., όπως: Λεπτοµέρειες της διαδικασίας πιστοποίησης Οδηγίες προς τις αρµόδιες Υπηρεσίες διεκπεραίωσης των διαδικασιών πιστοποίησης Οδηγίες και ενηµέρωση προς τους ενδιαφεροµένους φορείς για πιστοποίηση