ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ : ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ»

Transcript

1 ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

2 ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ : ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ ΤΑΞΗ : Α2 ΛΥΚΕΙΟΥ Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ» ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗΣ ΗΛΙΑΣ

3 ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ : Κλώ Κολώνη Δέσποινα Πανταζής Δημήτρης Μιχαήλ Ρούλα Παπαβασιλείου Λευτέρης Μούτου Πόπη Πάπαρη Ελένη Μπακαλάκου Δροσιά Πατσιαούρας Βασίλης Μπανάσιος Γιάννης Σωτηρλή Μαρία Νίκου Αλεξία Τουλάκης Βασίλης Ξόλιας Δημήτρης Φυτσιλή Μαρία Παλαπέλας Ηλίας Ψαλλίδα Κατερίνα

4 ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σκοπός της εργασίας είναι να γνωρίσουν οι μαθητές την αξία της μεσογειακής διατροφής, τις ευεργετικές της ιδιότητες και τα οφέλη στην υγεία μας. Να αναγνωρίσουν τους κινδύνους για την υγεία που εγκυμονεί ο σύγχρονος τρόπος ζωής και να δουν πόσο κοντά είναι οι διατροφικές τους συνήθειες στη μεσογειακή διατροφή.

5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η μεσογειακή διατροφή αναφέρεται στον τρόπο διατροφής λαών που ζουν σε περιοχές που αναπτύσσονται τα ελαιόδεντρα γύρω από τη Μεσόγειο. Είναι ένας υγιεινός τρόπος διατροφής που εμπνεύστηκε από τις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων της Ελλάδας (κυρίως των κατοίκων της Κρήτης), της Ιταλίας, της Ισπανίας και των χωρών στα παράλια της Μέσης Ανατολής, περιοχές που βρέχονται από τη Μεσόγειο Θάλασσα. Η μεσογειακή διατροφή αποτελεί πολύτιμο ο σύμμαχο για την υγεία μας.

6

7

8

9

10

11 ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ξεκίνησε μία μεγάλη έρευνα, γνωστή ως η μελέτη των 7 χωρών, όπου μελετήθηκαν οι διατροφικές συνήθειες ανθρώπων από τις εξής χώρες: Γιουγκοσλαβία, Ελλάδα, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ιταλία, Ολλανδία και Φινλανδία. Τα ευρήματα της συγκεκριμένης μελέτης, που διήρκησε 30 χρόνια, έδειξαν ότι οι Κρητικοί εμφάνιζαν το μικρότερο ποσοστό θνησιμότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνο, καθώς και τον μεγαλύτερο μέσο όρο ζωής. Από τότε πολλές επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι το αποτέλεσμα αυτό είχε τις ρίζες του στην παραδοσιακή Μεσογειακή Διατροφή των Κρητικών εκείνης της εποχής.

12 Το «μυστικό» της μακροζωίας των μεσογειακών λαών και δη των Κρητικών ήταν η απλή και λιτή διατροφή τους, η οποία βασιζόταν σε φυτικά τρόφιμα, φρούτα, λαχανικά, μη επεξεργασμένα δημητριακά, ελαιόλαδο και κόκκινο κρασί. Ένας επιπλέον παράγοντας που συνέβαλε σημαντικά στην καλή υγεία των εν λόγω πληθυσμών ήταν και ο φυσικός τρόπος ζωής τους (εργασία στην ύπαιθρο), που είχε ως αποτέλεσμα να εμφανίζουν οι Κρητικοί μεγαλύτερα ποσοστά καθημερινής σωματικής δραστηριότητας από τους υπόλοιπους πληθυσμούς.

13 Έγινε προσπάθεια από μία ομάδα επιστημόνων, να διαμορφωθούν διατροφικές οδηγίες σε επίπεδο τροφίμων με βάση τις αρχές της παραδοσιακής Μεσογειακής Διατροφής. Οι διατροφικές αυτές οδηγίες διαμορφώθηκαν με τη μορφή μιας πυραμίδας. Πρόκειται για την πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής, που, όπως πολλές επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει, έχει πολλά πλεονεκτήματα έναντι άλλων προτύπων διατροφής.

14

15

16

17 Η ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

18

19 ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Η μεσογειακή διατροφή βασίζεται κυρίως: στα φρέσκα λαχανικά,, στο ελαιόλαδο, ως την κύρια πηγή λίπους, στα όσπρια, στους σπόρους, οι οποίοι έχουν πρωταρχικό ρόλο στη διατροφή αυτή, στα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γιαούρτι και το γάλα, τα οποία πρέπει να καταναλώνονται σε μέτριες ποσότητες, στο κόκκινο κρασί,, στην ελάχιστη κατανάλωση κόκκινου κρέατος.

20 Η μεσογειακή δίαιτα παρουσιάζει αρκετές διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα της Μεσογείου. Αυτό οφείλεται στις τοπικές συνήθειες και παραδόσεις και στην τοπική χλωρίδα και πανίδα κάθε περιοχής. Όμως, υπάρχουν κοινά σημεία στις διατροφικές συνήθειες όλων των λαών της Μεσογείου, όπως είναι το ελαιόλαδο και η αφθονία των φρούτων, των οσπρίων και χορταρικών που συνθέτουν τα βασικά χαρακτηριστικά της μεσογειακής διατροφής.

21

22

23

24

25

26

27 ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΠΥΡΑΜΙΔΑΣ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Η πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής χωρίζεται σε τρία επίπεδα βάσει της συχνότητας κατανάλωσης των τροφίμων που απεικονίζει (σε μηνιαία, εβδομαδιαία και καθημερινή βάση). Η κάθε ομάδα τροφίμων μας δίνει διαφορετικά θρεπτικά συστατικά, γι αυτό και πρέπει να τρώμε απ όλα. Στη βάση της πυραμίδας βρίσκουμε τα τρόφιμα που πρέπει να καταναλώνουμε καθημερινά, δηλαδή: υδατάνθρακες (ψωμί, ρύζι, πατάτες, ζυμαρικά, δημητριακά) φρούτα και λαχανικά, γαλακτοκομικά και ελαιόλαδο. Οι υδατάνθρακες αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας για τον οργανισμό. Η ομάδα των φρούτων και των λαχανικών αποτελεί καλή πηγή αντιοξειδωτικών και βιταμινών, ανόργανων στοιχείων και φυτικών ινών.

28 Η κατανάλωσή τους προστατεύει από τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και διαφόρων μορφών καρκίνου. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν πηγή τόσο ανόργανων στοιχείων και βιταμινών, με πιο γνωστό το ασβέστιο, όσο και πρωτεϊνών υψηλής διατροφικής αξίας. Το ασβέστιο είναι απαραίτητο όχι μόνο για το χτίσιμο γερών οστών κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του σώματος, αλλά και για τη διατήρηση της οστικής μάζας κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής. Τα γαλακτοκομικά όμως πρέπει να είναι χαμηλά σε λιπαρά έτσι ώστε να μην λαμβάνουμε τα ζωικά λιπαρά (κορεσμένα), των οποίων η κατανάλωση δημιουργεί προβλήματα στα αγγεία.

29 Τέλος το ελαιόλαδο που είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικές ουσίες προστατεύει τον οργανισμό από την στεφανιαία νόσο καθώς μειώνει τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης, ενώ αυξάνει τα επίπεδα της καλής χοληστερόλης. Επιπλέον προστατεύει και από κάποιες μορφές καρκίνου. Η χρήση του ελαιόλαδου στα τηγάνι συστήνεται έναντι οποιουδήποτε άλλου λαδιού ή λίπους καθώς αντέχει περισσότερο. Καλό όμως είναι να το καταναλώνουμε ωμό και να το προσθέτουμε στο τέλος του μαγειρέματος.

30 Στη μέση της πυραμίδας, υπάρχουν τα εβδομαδιαία τρόφιμα, δηλαδή ψάρια, πουλερικά, ελιές, όσπρια, ξηροί καρποί, αυγά και γλυκά. Τα τρόφιμα αυτά είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και καλύτερο θα ήταν η περιεκτικότητα τους σε λίπος να είναι χαμηλή για να παίρνουμε τις πρωτεΐνες και το σίδηρο και όχι τα ζωικά λιπαρά. Τα ψάρια περιέχουν μεγάλες ποσότητες ω3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, τα οποία μειώνουν σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης της στεφανιαίας νόσου. Επιπλέον περιέχουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και διάφορα ανόργανα στοιχεία. Τα πουλερικά και τα αυγά παρέχουν πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας και σίδηρο εύκολα αφομοιώσιμο από τον οργανισμό.

31 Τα όσπρια δίνουν ενέργεια, έχουν χαμηλά λιπαρά, πολλές φυτικές ίνες και είναι πολύ πλούσια σε πρωτεΐνες και σε σίδηρο. Οι ξηροί καρποί έχουν κατά κανόνα υψηλή περιεκτικότητα σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, όπως και το ελαιόλαδο, συντελώντας στη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης στο αίμα. Επίσης είναι πλούσιοι σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Στην κορυφή της πυραμίδας βρίσκεται το κόκκινο κρέας. Αυτό περιέχει πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας, σίδηρο πολύ καλά απορροφήσιμο από τον οργανισμό, βιταμίνες και ψευδάργυρο. Περιέχει όμως και πολλά κορεσμένα λιπαρά οξέα, που έχουν αρνητικές επιδράσεις στην υγεία. Γι αυτό και η συχνότητα κατανάλωσής του πρέπει να είναι περιορισμένη.

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44 ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Χάρη στην ποικιλία των τροφών της μεσογειακής διατροφής υπάρχουν ανεξάντλητες δυνατότητες. Ένα τρόφιμο μπορεί να μαγειρευτεί με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους όπως για παράδειγμα τα χόρτα που μπορούν να γίνουν σαλάτα, γέμιση για πίτα ή συνοδευτικό σε κυρίως πιάτο. Απολαυστική και υγιεινή. Τα όσπρια, τα λαχανικά και τα ή γ ή ρ, χ δημητριακά σε συνδυασμό με το ελαιόλαδο και τα μυρωδικά όπως η ρίγανη, το θυμάρι κ.ά. μας προσφέρουν μια υγιεινή διατροφή που είναι παράλληλα και ιδιαίτερα νόστιμη.

45 Ασπίδα για την υγεία μας. Είναι πλέον και επιστημονικά αποδεδειγμένο δδ ότι όσοι ακολουθούν μια μεσογειακή διατροφή έχουν λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν στεφανιαία νόσο, ζαχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία και ορισμένες μορφές καρκίνου σε σύγκριση με όσους ακολουθούν διαφορετική διατροφή. Η αντιοξειδωτικές ουσίες που υπάρχουν σε αφθονία στα συστατικά της μεσογειακής διατροφής (βιταμίνες ί Α, Ε, και C, το β-καροτένιο και τα φλαβονοειδή (όπως ο φαινόλες του κρασιού), τα φαινολικά οξέα (των φρούτων, των λαχανικών και του ελαιόλαδου) καταπολεμούν την οξείδωση / γήρανση των κυττάρων. Αυτό είναι και τα βασικό μυστικό της μεσογειακής διατροφής το οποίο επηρεάζει την μακροβιότητα.

46

47 Αυτή η διατροφή των παππούδων μας είναι ευεργετική για την υγεία και μακροζωία μας.

48

49

50 ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΚΙΑ Η παχυσαρκία αποτελεί πανδημία και αυξάνεται συνεχώς παγκοσμίως. Έχει συνδεθεί με την εμφάνιση πολλών χρόνιων προβλημάτων υγείας όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, το εγκεφαλικό, η νυχτερινή άπνοια και ο καρκίνος Τα τελευταία χρόνια μεγάλη προσπάθεια έχει γίνει για να συσχετιστεί η διατροφή με την διατήρηση η της υγείας. Ειδικότερα, έρευνες έχουν αποδείξει πως ο τρόπος που διατρεφόμαστε παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη κατά της παχυσαρκίας και των νοσημάτων που συνοδεύει. Πρόσφατες έρευνες απέδειξαν πως το μοτίβο της Μεσογειακής διατροφής μπορεί να έχει και ένα σημαντικό ρόλο στην μείωση εμφάνισης της παχυσαρκίας.

51

52

53 ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Οι άνθρωποι που ζουν στη Μεσόγειο έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής και λιγότερα καρδιαγγειακά επεισόδια σε σχέση με τους κατοίκους των δυτικών κοινωνιών. Οι επιστήμονες συμπέραναν ότι μπορεί να είναι το αποτέλεσμα των ευεργετικών συστατικών του ελαιόλαδου που είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά και των πλούσιων φυτικών ινών στα φρούτα και τα λαχανικά. Η χρήση του ελαιόλαδου, με τα αντιοξειδωτικά που περιέχει, έχει συσχετιστεί με την ελάττωση της καρδιαγγειακής νόσου και με αντιφλεγμονώδη και αντιυπερτασική δράση, ελάττωση της κακής χοληστερίνης LDL και του καρδιαγγειακού κινδύνου.

54 Επίσης, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ που είναι πλούσιο σε φλαβοειδή και έχει αντιοξειδωτική δράση, συμβάλλει στην ελάττωση του καρδιαγγειακού κινδύνου. Η μεσογειακή δίαιτα προστατεύει από την εξέλιξη ξη του σακχαρώδη διαβήτη, αλλά και από την εμφάνιση νέων περιπτώσεων με ελάττωση του κινδύνου κατά 83%. Επίσης, η δίαιτα αυτή έχει συνδεθεί δθίμε απώλεια βάρους κατά 38k 3,8 kg περισσότερο απ ότι στη δίαιτα με χαμηλά λιπαρά. Άνθρωποι που ακολουθούν τη μεσογειακή διατροφή έχουν χαμηλότερο κίνδυνο για εμφάνιση των νόσων Parkinson και Alzheimer.

55 Η μελέτη της μεσογειακής διατροφής έχει αποδείξει σε κλινικές έρευνες ότι η υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών και η χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος σχετίζονται με χαμηλότερη νοσηρότητα και μικρότερη συχνότητα εγκεφαλικών επεισοδίων, υπέρτασης και καρδιαγγειακών. Ακολουθώντας τη μεσογειακή διατροφή είναι σημαντικό όχι μόνο να χάσουμε ή να διατηρήσουμε το βάρος μας, αλλά να υιοθετήσουμε έναν υγιεινό τρόπο διατροφής για εμάς και για ολόκληρη την οικογένεια, ώστε και τα παιδιά να μαθαίνουν να τρέφονται σωστά.

56

57

58

59

60 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Για να διερευνήσουμε καλύτερα το θέμα της Μεσογειακής ρ ή μ ρ μ ης γ ής Διατροφής πραγματοποιήσαμε έρευνα, η οποία έγινε σε 40 μαθητές ηλικίας από 13 έως 18 ετών με τη χρήση ανώνυμου ερωτηματολογίου.

61 1. Πιστεύεις ότι η διατροφή σου είναι σωστή και υγιεινή; Ναι Όχι 13 33% 27 67% ΝΑΙ ΌΧΙ

62 2.Προτιμάς το σπιτικό ή το έτοιμο φαγητό; Α Σπιτικό Β Έτοιμο 7 18% Α Β 33 82%

63 3.Γνωρίζεις τι είναι Μεσογειακή Διατροφή; Ναι Όχι 10 25% ΝΑΙ ΌΧΙ 30 75%

64 4.Πόσες φορές την εβδομάδα καταναλώνεις λαχανικά; Καθόλου 1 φορά 2-3 φορές 3-5 φορές 1 2% 5 12% 19 48% 15 38% καθόλου μια φορά 2-3 φορές 3-5 φορές

65 5.Καταναλώνεις γαλακτοκομικά προϊόντα; Ναι Όχι 1 3% ΝΑΙ ΌΧΙ 39 97%

66 6. Πόσες φορές την εβδομάδα καταναλώνεις κρέας; Καθόλου Κάθε μέρα 1-2 φορές 3-4 φορές 13 33% 1 2 2% 5% 24 60% καθόλου κάθε μέρα 1-2 φορές 3-4 φορές

67 7.Πόσες φορές την εβδομάδα καταναλώνεις ψάρια; Καθόλου Κάθε μέρα 1-2 φορές 3-4 φορές 2 6 5% 15% 0 0% καθόλου κάθε μέρα μρ 1-2 φορές 3-4 φορές 32 80%

68 8.Πόσες φορές την εβδομάδα καταναλώνεις φρούτα; Κάθε μέρα Μερικές φορές Καθόλου 2 5% 16 40% κάθε μέρα 22 μερικές φορές 55% καθόλου

69 9.Έχετε σαλάτα στο καθημερινό σας τραπέζι; Ναι Όχι 6 15% ΝΑΙ ΌΧΙ 34 85%

70 10.Χρησιμοιποιείτε ελαιόλαδο; Ναι Όχι 0 0% ΝΑΙ ΌΧΙ %

71 Η

72 ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ