Μετά το τέλος της μελέτης του 4ου κεφαλαίου, ο μαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση:

Transcript

1 Μετά το τέλος της μελέτης του 4ου κεφαλαίου, ο μαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση: Να γνωρίζει το πως ορίζονται η ατομική μονάδα μάζας, η σχετική ατομική μάζα (Αr) και η σχετική μοριακή μάζα (Μr). Να υπολογίζει την Μr ενός χημικού στοιχείου ή μίας χημικής ένωσης. Να γνωρίζει τι είναι το mol και τι ο γραμμομοριακός όγκος (V m ). Να υπολογίζει τα mol μίας χημικής ένωσης ή ενός χημικού στοιχείου, όταν δίνονται η μάζα, ο αριθμός των μορίων ή ο όγκος αν η ουσία είναι αέρια. Να υπολογίζει την πυκνότητα ενός αερίου γνωστής Μr σε συνθήκες S.T.P. Να επιλύει ασκήσεις οι οποίες αναφέρονται σε μίγματα δύο ή περισσοτέρων χημικών στοιχείων ή ενώσεων. Να γνωρίζει τους νόμους των Boyle - Mariotte, Charles, Gay - Lussac, καθώς και την καταστατική εξίσωση των ιδανικών αερίων. Να επιλύει ασκήσεις οι οποίες χρησιμοποιώντας την καταστατική εξίσωση των αερίων, για καθαρές ουσίες και για αέρια μίγματα. Να γνωρίζει πως ορίζεται η συγκέντρωση ενός διαλύματος. Να επιλύει ασκήσεις που πρέπει να υπολογίσει τη συγκέντρωση, τα mol της διαλυμένης ουσίας ή τον όγκο ενός διαλύματος. Να μετατρέπει την συγκέντρωση ενός διαλύματος σε % w/v περιεκτικότητα ή σε % w/w περιεκτικότητα. Να επιλύει ασκήσεις που αναφέρονται σε αραίωση ή συμπύκνωση ενός διαλύματος.

2 Στοιχειομετρία 76. Τι πρέπει να γνωρίζουμε Να επιλύει ασκήσεις που αναφέρονται σε ανάμιξη διαλυμάτων της ίδιας διαλυμένης ουσίας. Να γνωρίζει ποιες πληροφορίες παίρνουμε από τους συντελεστές μίας χημικής εξίσωσης. Να επιλύει ασκήσεις που: α. Για την επίλυσή τους χρειάζονται απλοί στοιχειομετρικοί υπολογισμοί. β. Πρέπει να γίνουν στοιχειομετρικοί υπολογισμοί και κάποιο από τα αντιδρώντα είναι ακάθαρτο. γ. Πρέπει να γίνουν στοιχειομετρικοί υπολογισμοί και κάποιο από τα αντιδρώντα βρίσκεται σε περίσσεια. δ. Πρέπει να γίνουν στοιχειομετρικοί υπολογισμοί σε μία σειρά από διαδοχικές αντιδράσεις. ε. Πρέπει να γίνουν στοιχειομετρικοί υπολογισμοί και έχουμε αντίδραση ενός μίγματος.

3 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 1 ο Επαναλαμβάνουμε τη θεωρία 77. Επαναλαμβάνουμε τη θεωρία Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα - 12 ( 12 C). 1 amu = 1/12 m ατόμου 12 C m p m n = 1, g Σχετική ατομική μάζα είναι ο αριθμός που μας δείχνει πόσες φορές είναι μεγαλύτερη η μάζα του ατόμου του στοιχείου από το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα - 12 ( 12 C). Σχετική μοριακή μάζα είναι ο αριθμός που μας δείχνει πόσες φορές είναι μεγαλύτερη η μάζα του μορίου του στοιχείου ή της χημικής ένωσης από το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα - 12 ( 12 C). Αριθμός Αvogadro (N A ) ονομάζεται ο αριθμός των ατόμων που περιέχονται σε 12g 12 C. H τιμή του αριθμού Avogadro υπολογίστηκε από τον Loschmidt και είναι: N A = 6, mol ορίζεται ως η ποσότητα της ύλης που περιέχει τόσες στοιχειώδεις οντότητες όσος είναι ο αριθμός των ατόμων που υπάρχουν σε 12 g του 12 C. 1 mol ατόμων περιέχει Ν Α άτομα και έχει μάζα Αr g. 1 mol μορίων περιέχει Ν Α μόρια και έχει μάζα Mr g. 1 mol ιόντων περιέχει Ν Α ιόντα και έχει μάζα σε g ίση με το άθροισμα των Αr όλων των ατόμων από τα οποία αποτελείται. Υπόθεση Αvogadro: Ίσοι όγκοι αερίων ή ατμών στις ίδιες συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης περιέχουν τον ίδιο αριθμό μορίων. Και αντίστροφα ίσοι αριθμοί μορίων αερίων ή α- τμών που βρίσκονται στις ίδιες συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης καταλαμβάνουν ίδιους όγκους. Γραμμομοριακός όγκος (Vm) είναι ο όγκος που καταλαμβάνει 1 mol οποιασδήποτε αέριας ουσίας σε ορισμένες συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης. Πρότυπες συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης (S.T.P.): θερμοκρασία Τ = 237 Κ ή θ = 0 ο C πίεση P = 1 atm ή 760 mmhg Vm = 22,4 L/ mol σε S.T.P. συνθήκες.

4 Στοιχειομετρία 78. Επαναλαμβάνουμε τη θεωρία Βήμα 1 ο Υπολογισμός αριθμού mol χημικής ένωσης ή χημικού στοιχείου: mg α. Εάν μας δίνουν την μάζα: n = Mr g/mol Αντίστροφα: m = nmol Mr g/mol β. Εαν μας δίνουν τον αριθμό των μορίων: Αντίστροφα: Ν = nmol NA μόρια/mol γ. Εαν μας δίνουν τον όγκο αέριας ουσίας: Αντίστροφα: V = nmol Vm L/mol n = Ν Α Nμόρια μόρια/mol VL n = VmL/mol Nόμοι των αερίων: Νόμος Βοyle - Mariotte: Ο όγκος που καταλαμβάνει ορισμένη ποσότητα αερίου, σε σταθερή θερμοκρασία, είναι αντιστρόφως ανάλογος της πίεσης. Η μαθηματική διατύπωση του νόμου αυτού είναι: P V = σταθερό όταν n, T σταθερά ή P 1 V 1 = P 2 V 2 όπου: Ρ 1, Ρ 2 η αρχική και η τελική πίεση του αερίου. και: V 1, V 2 ο αρχικός και ο τελικός όγκος του αερίου. Νόμος Charles: Ο όγκος που καταλαμβάνει ορισμένη ποσότητα αερίου, σε σταθερή πίεση, είναι ανάλογος της απόλυτης θερμοκρασίας του. Η μαθηματική διατύπωση του νόμου αυτού είναι: V/Τ = σταθερό όταν n, T σταθερά ή V 1 /V 2 = T 1 /T 2 όπου: V 1, V 2 ο αρχικός και ο τελικός όγκος του αερίου. και: T 1, T 2 η αρχική και η τελική απόλυτη θερμοκρασία του αερίου. Νόμος Gay - Lussac: H πίεση ορισμένης ποσότητας αερίου, σε σταθερό όγκο, είναι ανάλογη της απόλυτης θερμοκρασίας του. Η μαθηματική διατύπωση του νόμου αυτού είναι: P/Τ = σταθερό όταν n, V σταθερά ή P 1 /P 2 = T 1 /T 2 όπου: Ρ 1, Ρ 2 η αρχική και η τελική πίεση του αερίου. και: T 1, T 2 η αρχική και η τελική απόλυτη θερμοκρασία του αερίου. Kαταστατική εξίσωση των ιδανικών αερίων: Περιγράφει πλήρως την κατάσταση ενός αερίου. PV = nrt όπου: Ρ. : Η ολική πίεση του μίγματος σε atm. V: Ο όγκος του μίγματος σε L. Τ: Η απόλυτη θερμοκρασία σε Κ. n: Ο συνολικός αριθμός mol του μίγματος. R: 0,082 L atm / mol K

5 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 1 ο Επαναλαμβάνουμε τη θεωρία 79. Συγκέντρωση ή μοριακότητα κατά όγκο διαλύματος ή Μοlarity, είναι η έκφραση της περιεκτικότητας που εκφράζει τον αριθμό των mol της διαλυμένης ουσίας που περιέχονται σε 1 L διαλύματος. n c= V c: Η συγκέντρωση του διαλύματος. n: Ο αριθμός των mol της διαλυμένης ουσίας. V: Ο όγκος του διαλύματος σε L. Μονάδα της συγκέντρωσης είναι το mol/l ή Μ. Στοιχειομετρικοί υπολογισμοί: Σύμφωνα με αυτά που έχουμε αναφέρει οι συντελεστές που υπάρχουν σε μια χημική εξίσωση μας πληροφορούν: α. Για την αναλογία ατόμων ή μορίων αντιδρώντων ή προϊόντων. β. Για την αναλογία mol αντιδρώντων και προϊόντων. γ. Για την αναλογία μαζών αντιδρώντων και προϊόντων. Για να υπολογίσουμε την αναλογία αυτή πολλαπλασιάζουμε την αναλογία mol με τις σχετικές μοριακές μάζες. δ. Για την αναλογία όγκων των αέριων σωμάτων που συμμετέχουν στην αντίδραση αν αυτά βρίσκονται στις ίδιες συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας. Παράδειγμα: Ν 2(g) + 3 H 2(g) 2NH 3(g) 1 μόριο N 2 αντιδρά με 3 μόρια H 2 δίνουν 2 μόρια NH 3 1 mol N 2 αντιδρά με 3 mol H 2 δίνουν 2 mol NH g N 2 αντιδρούν με 3 2 g H 2 δίνουν 2 17 g NH 3 1 όγκος N 2 αντιδρά με 3 όγκους H 2 δίνουν 2 όγκους NH 3 ή V m N 2 αντιδρούν με 3V m H 2 δίνουν 2 V m NH 3

6 Στοιχειομετρία 80. Επαναλαμβάνουμε τις ασκήσεις κλειδιά Βήμα 2 ο Επαναλαμβάνουμε τις ασκήσεις - κλειδιά Α. Από το 4ο κεφάλαιο του σχολικού βιβλίου Να λύσω τις ασκήσεις: 12, 16, 17, 22, 25, 26, 32, 35, 36, 37, 44, 48, 50, 52, 53, 56, 58, 59, 65, 67, 68, 70, 71, 75, 78 Β. Από το 4ο κεφάλαιο (Βιβλιομαθήματα Χημείας Α Λυκείου, εκδόσεις ΟΡΟΣΗΜΟ ) Να διαβάσω τις λυμένες ασκήσεις: 4.1: 1, 5 4.2: 1, 2, 4, 6, 13, 16, 17, 18, : 2, 4, 9, 11, : 1, 4, 5, 6, 7, 9 4.5: 1, 3, 4, 6, 7, 9 Να λύσω τις ασκήσεις: 4.1: 1, 2, 5 4.2: 1, 2, 3, 16, 17, 29, 31, : 9, 14, 15, 21, 24, 26, : 1, 2, 5, 13, 20, 24, : 2, 10, 14, 23, 27, 32, 33, 35, 37

7 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 3 ο Λύνουμε περισσότερες ασκήσεις 81. Λύνουμε περισσότερες ασκήσεις 1. Αέριο μίγμα Η 2 S και Ν 2 έχει μάζα 15,2 g και όγκο 11,2 L σε S.T.P. α. Να υπολογίσετε την κατά βάρος σύσταση του μίγματος. β. Πόσα μόρια και πόσα άτομα αζώτου υπάρχουν στο μίγμα; γ. Τι όγκο θα καταλάμβανε το μίγμα σε θερμοκρασία 227 o C και πίεση 8,2 Αtm; Δίνονται: Αr H = 1, Ar S = 32, Ar N = 14. Λύση: α. Μr H2 S = 2Ar H + Ar S = = 34 Mr N2 = 2Ar N = 2 14 = 28 Έστω ότι το μίγμα αποτελείται από x mol H 2 S και y mol Ν 2. Για τη μάζα του μίγματος ισχύει: mhs+ m 2 N = m 2 μιγμ. nh2smrh 2S + nn Mr 2 N = m 2 μιγμ. 34x + 28y = 15,2 (1) Για τον όγκο του μίγματος ισχύει: VHS+ V 2 N = V 2 μιγμ. nh 2S Vm+ nn Vm= V 2 μιγμ. 22,4(x+ y) = 11,2 x+y=0,5 (2) Επιλύοντας το σύστημα των εξισώσεων (1) και (2) έχουμε: y = 0,3 και x = 0,2 Συνεπώς το μίγμα αποτελείται από 0,2 mol H 2 S και 0,3 mol N 2. m H2 S = n H2 SMr H2 S = 0,2 mol 34 g/mol = 6,8 g m N2 = n N2 Mr N2 = 0,3 mol 28 g/mol = 8,4 g Συνεπώς το μίγμα αποτελείται από 6,8 g H 2 S και 8,4 g N 2. β. 1 mol N 2 περιέχει N A μόρια Ν 2. 0,3 mol N 2 περιέχουν ω; μόρια Ν 2. ω = 0,3Ν Α μόρια Ν 2. 1 μόριο Ν 2 περιέχει 2 άτομα Ν. 0,3Ν Α μόρια Ν 2 περιέχουν z; άτομα Ν. z = 0,6N A άτομα Ν. γ. Τ = θ = ( )Κ = 500 Κ Τα συνολικά mol του μίγματος είναι: n μιγμ. = n H2 S + n Ν2 = (0,2 + 0,3)mol = 0,5 mol

8 Στοιχειομετρία 82. Λύνουμε περισσότερες ασκήσεις Βήμα 3 ο Εφαρμόζουμε την καταστατική εξίσωση των αερίων για το μίγμα: nμιγμ. RT 0,5 0, PV= nμιγμ. RT V= = L= 2,5L P 8,2 2. Σε νερό διαλύονται 5,6 L αερίου ΗCl μετρημένα σε S.T.P. και σχηματίζονται 500 ml υδατικού διαλύματος Δ. α. Ποια είναι η συγκέντρωση του Δ; β. Σε 200 ml του Δ προσθέτουμε 300 ml νερού. Ποια η συγκέντρωση του Δ 1 που προκύπτει; γ. 200 ml του Δ αναμιγνύονται με 400 ml διαλύματος Δ 2 ΗCl 1,5 M και προκύπτει διάλυμα Δ 3. Ποια η συγκέντρωση του Δ 3 ; δ. 100 ml του Δ αντιδρούν με την απαιτούμενη ποσότητα Ca(OH) 2. Πόσα g άλατος σχηματίζονται; Δίνονται: Αr Ca = 40, Ar Cl = 35,5. Λύση: VHCl 5,6L α. Yπολογίζουμε τα mol του HCl: nhcl = = = 0,25mol Vm 22,4L / mol Ο όγκος του διαλύματος είναι: V = 500 ml = 0,5 L nhcl 0, 25mol Άρα η συγκέντρωση είναι: c= = = 0,5M V 0,5L β. Διάλυμα Δ: Διάλυμα Δ 1 : V = 0,2 L c = 0,5 M V H2 O + Νερό = 300 ml ή 0,3 L Το Δ 1 έχει όγκο: V 1 = V + V H2 O = 0,2 L + 0,3 L = 0,5 L Tα mol του HCl είναι ίδια στο αρχικό και στο τελικό διάλυμα, άρα: cv 0,5M 0, 2L n = n1 cv= c1v1 c 1 = = = 0,2M V1 0,5L γ. Διάλυμα Δ: Διάλυμα Δ 2 : Διάλυμα Δ 3 : c = 0,5 M + c 2 = 1,5 M c 3 = ; V = 0,2 L V 2 = 0,4 L V 3 Το Δ 3 έχει όγκο: V 3 = V + V 2 = 0,2 L + 0,4 L = 0,6 L Για τα mol του HCl ισχύει: cv + c2v2 0,5M 0,2L + 1,5M 0,4L 7 n + n2 = n3 cv+ c2v2 = c3v3 c 3 = = = M V 0,6L 6 3 V 1 c 1 = ;

9 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 3 ο Λύνουμε περισσότερες ασκήσεις 83. δ. Yπολογίζουμε τα mol του HCl που αντιδρούν: n HCl = cv = 0,5M 0,1L = 0,05 mol H χημική εξίσωση της αντίδρασης είναι: 2HCl + Ca(OH) 2 CaCl 2 + 2H 2 O Aπό τη στοιχειομετρία της αντίδρασης έχουμε: 2 mol HCl δίνουν 1 mol CaCl 2. 0,05 mol HCl δίνουν x; mol CaCl 2. x = 0,025 mol CaCl 2 Mr CaCl2 = Ar Ca + 2Ar Cl = ,5 = 111 m CaCl2 = n CaCl2 Mr CaCl2 = 0,025 mol 111 g/mol = 2,775 g 3. 5,6 g Ν 2 αντιδρούν με 28 L Η 2 σε S.T.P. Η ΝΗ 3 που σχηματίζεται αντιδρά με υδατικό διάλυμα Η 2 SO 4 0,5 Μ. Να υπολογίσετε τον όγκο του διαλύματος Η 2 SO 4 που καταναλώθηκε. Δίνεται: Ar N = 14. Λύση: Mr N2 = 2Ar N = 2 14 = 28 Υπολογίζουμε τα mol Ν 2 και του Η 2 : mn 2 5,6g VH 28L 2 nn = = n 2 N = 0,2mol n 2 H = = n 2 H = 1,25mol 2 Mr 28g / mol V 22,4L/mol N 2 Η χημική εξίσωση της αντίδρασης είναι: Ν 2 + 3Η 2 2ΝΗ 3 Ελέγχουμε αν κάποιο από τα αντιδρώντα είναι σε περίσσεια. Από την στοιχειομετρία της αντίδρασης έχουμε: 1 mol Ν 2 αντιδρά με 3 mol H 2. 0,2 mol Ν 2 αντιδρούν με x; mol H 2. x = 0,6 mol Η 2 H ποσότητα του Η 2 είναι 1,25 mol, συνεπώς το N 2 αντιδρά πλήρως και το Η 2 είναι σε περίσσεια. Άρα οι υπολογισμοί θα γίνουν με βάση το Ν 2. 1 mol N 2 δίνει 2 mol NΗ 3. 0,2 mol N 2 δίνουν y; mol NΗ 3. y = 0,4 mol NH 3 Συνεπώς με το Η 2 SO 4 θα αντιδράσουν 0,4 mol NH 3. Η χημική εξίσωση της αντίδρασης είναι: 2ΝH 3 + Η 2 SO 4 (NH 4 ) 2 SO 4 Από την στοιχειομετρία της αντίδρασης έχουμε: 2 mol ΝH 3 αντιδρούν με 1 mol H 2 SO 4. 0,4 mol ΝH 3 αντιδρούν με ω; mol H 2 SO 4. ω = 0,2 mol H 2 SO 4 nhso n 2 4 HSO 2 4 0, 2mol c = V = = =0,4 L V c 0,5M Άρα καταναλώθηκαν 0,4 L διαλύματος Η 2 SO 4. m

10 Στοιχειομετρία 84. Λύνουμε μόνοι μας Βήμα 4 ο Λύνουμε μόνοι μας 1. Σε ένα δοχείο περιέχονται 8,5 g Η 2 S σε συνθήκες S.T.P. α. Πόσα mol H 2 S υπάρχουν στο δοχείο; β. Ποιος είναι ο όγκος του δοχείου; γ. Πόσα μόρια H 2 S υπάρχουν στο δοχείο; δ. Πόσα άτομα Η υπάρχουν στο δοχείο; Δίνονται: Αr H = 1, Ar S = 32.

11 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 4 ο Λύνουμε μόνοι μας Αέριο μίγμα CO και CO 2 έχει μάζα 26 g και όγκο 15,68 L σε S.T.P. Να υπολογίσετε: α. Την κατά βάρος σύσταση του μίγματος. β. Την % v/v σύσταση του μίγματος. γ. Το συνολικό αριθμό ατόμων οξυγόνου στο μίγμα. Δίνονται: Αr C = 12, Ar O = 16.

12 Στοιχειομετρία 86. Λύνουμε μόνοι μας Βήμα 4 ο 3. Aέριο SX 2 έχει πυκνότητα σε συνθήκες S.T.P. 2,86 g/l. Αν Αr S = 32, να υπολογίσετε την σχετική ατομική μάζα του Χ. 4. Σε ένα δοχείο περιέχονται 1,6 g O 2 σε συνθήκες S.T.P. Να υπολογίσετε: α. Τον όγκο του δοχείου. β. Πόσα g SO 2 μπορούν να μπουν στο ίδιο δοχείο σε πίεση 2,05 atm και θερμοκρασία 400 Κ; Δίνονται: Αr O = 16, Ar S = 32, R = 0,082 L atm / mol K.

13 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 4 ο Λύνουμε μόνοι μας Διαλύουμε 4,48 L HCl σε συνθήκες S.T.P. σε 110 g H 2 O και παίρνουμε διάλυμα όγκου 120 ml. Nα υπολογίσετε: α. Την πυκνότητα του διαλύματος. β. Την % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος. γ. Την % w/v περιεκτικότητα του διαλύματος. δ. Τη συγκέντρωση του διαλύματος. Δίνονται: Αr H = 1, Ar Cl = 35,5.

14 Στοιχειομετρία 88. Λύνουμε μόνοι μας Βήμα 4 ο 6. 20,2 g KNO 3 διαλύονται στο νερό και προκύπτουν 400 ml διαλύματος Δ. Να υπολογίσετε: α. Τη συγκέντρωση του διαλύματος Δ. β. Τη συγκέντρωση του διαλύματος Δ 1 που προκύπτει, αν στο Δ προσθέσουμε 600 ml νερού. γ. Τη συγκέντρωση του διαλύματος Δ 2 που προκύπτει, αν από το Δ εξατμιστούν 200 ml νερού. δ. Τη συγκέντρωση του διαλύματος Δ 3 που προκύπτει, αν το Δ αναμιχθεί με 200 ml διαλύματος ΚΝΟ 3 0,4 Μ. Δίνονται: Αr K = 39, Ar N = 14, Ar O = 16.

15 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 4 ο Λύνουμε μόνοι μας 89.

16 Στοιχειομετρία 90. Λύνουμε μόνοι μας Βήμα 4 ο 7. Yδατικό διάλυμα H 2 SO 4 2Μ αραιώνεται με νερό, μέχρι να πενταπλασιαστεί ο όγκος του. Να υπολογίσετε: α. Τη συγκέντρωση του τελικού διαλύματος. β. Την % w/v περιεκτικότητα του τελικού διαλύματος. Δίνονται: Αr Η = 1, Ar S = 32, Ar O = 16.

17 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 4 ο Λύνουμε μόνοι μας g Zn αντιδρούν με ΗΒr. Nα υπολογίσετε: α. Πόσα mol ΗΒr αντέδρασαν. β. Πόσα L αερίου Η 2 παράχθηκαν σε συνθήκες S.T.P. γ. Πόσα g άλατος παράχθηκαν. Δίνονται: Αr Η = 1, Ar Ζn = 65, Ar Br = 80.

18 Στοιχειομετρία 92. Λύνουμε μόνοι μας Βήμα 4 ο 9. Αναμιγνύονται 200 ml διαλύματος ΗCN 2 Μ με 600 ml διαλύματος NaOH 0,6 Μ. Να υπολογίσετε: α. Πόσα g άλατος παράγονται. β. Τη συγκέντρωση του άλατος στο τελικό διάλυμα. Δίνονται: Αr Na = 23, Ar C = 12, Ar N = 14.

19 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 4 ο Λύνουμε μόνοι μας Iσομοριακό μίγμα Fe και FeS αντιδρά με την απαιτούμενη ποσότητα διαλύματος ΗCl 0,2 Μ και ελευθερώνονται 14,4 g αερίου μίγματος. Να υπολογίσετε: α. Την κατά βάρος σύσταση του μίγματος Fe και FeS. β. Τον όγκο του διαλύματος του ΗCl που καταναλώθηκε. Δίνονται: Αr Fe = 56, Ar S = 32, Ar H = 1.

20 Στοιχειομετρία 94. Λύνουμε μόνοι μας Βήμα 4 ο ,2 g Νa 2 CO 3 διαλύονται σε νερό και σχηματίζεται διάλυμα Δ 1, όγκου 800 ml. To Δ 1 αναμιγνύεται με 200 ml διαλύματος H 2 SO 4 (Δ 2 ) α. Την κατά βάρος σύσταση του μίγματος Fe και FeS. β. Τον όγκο του διαλύματος του ΗCl που καταναλώθηκε. Δίνονται: Αr Fe = 56, Ar S = 32, Ar H = 1.

21 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 5 ο Ελέγχουμε τη γνώση μας 95. Ελέγχουμε τη γνώση μας Θέμα 1 ο Α. Πως ορίζεται το mol; (Μονάδες 5) Β. Να γράψετε την καταστατική εξίσωση των αερίων και να εξηγήσετε τα σύμβολα. (Μονάδες 5) Γ. Να υπολογίσετε την Mr των: α. CaCO 3 β. NH 4 NO 3 γ. Zn 3 (PO 4 ) 2 Δίνονται: Αr Ca = 40, Ar C = 12, Ar O = 16, Ar N = 14, Ar H = 1, Ar Zn = 65, Ar P = 31. (Μονάδες 5)

22 Στοιχειομετρία 96. Ελέγχουμε τη γνώση μας Βήμα 5 ο Δ. Πόσα g NaOH απαιτούνται για την παρασκευή 400 ml υδατικού διαλύματος 0,8 M; Δίνονται: Ar O = 16, Ar Na = 23, Ar H = 1. (Μονάδες 5) Θέμα 2 ο Α. Πως ορίζεται ο γραμμομοριακός όγκος; (Μονάδες 5) Β. Σε ένα δοχείο και σε συνθήκες S.T.P. περιέχονται 8,96 L ΝΗ 3. Να υπολογίσετε: α. Την μάζα της ΝΗ 3 στο δοχείο. β. Τα μόρια της ΝΗ 3 στο δοχείο. γ. Τα άτομα του υδρογόνου στο δοχείο. δ. Τον όγκο που καταλαμβάνει ίση ποσότητα ΝΗ 3 σε θερμοκρασία 127 ο C και πίεση 4,1 atm. Δίνονται: Αr N = 14, Ar H = 1, R = 0,082 L atm/mol K. (Μονάδες 20)

23 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 5 ο Ελέγχουμε τη γνώση μας 97.

24 Στοιχειομετρία 98. Ελέγχουμε τη γνώση μας Βήμα 5 ο Θέμα 3 ο Α. Tι εκφράζει η συγκέντρωση ενός διαλύματος; (Μονάδες 5) Β. Διαθέτουμε 1,5 L διαλύματος (Δ) H 2 SO 4 2 Μ. α. Πόσα g H 2 SO 4 υπάρχουν στο διάλυμα Δ; β. Αν η πυκνότητα του διαλύματος είναι 1,2 g/ml, ποια η % w/w περιεκτικότητα του Δ; γ. Σε 900 ml του Δ προσθέτουμε 300 ml νερού και προκύπτει διάλυμα Δ 1. Ποια η συγκέντρωση του Δ 1 ; δ. 600 ml του Δ αναμιγνύονται με 400 ml διαλύματος Δ 2 Η 2 SO 4 0,3 M. Ποια η συγκέντρωση του διαλύματος Δ 3 που σχηματίζεται; Δίνονται: Αr H = 1, Ar S = 32. (Μονάδες 20)

25 Χημεία Α Λυκείου Βήμα 5 ο Ελέγχουμε τη γνώση μας 99. Θέμα 4 ο Α. 0,6 mol ΗΝΟ 3 αντιδρούν με την απαιτούμενη ποσότητα Ca(OH) 2. Να υπολογίσετε: α. Πόσα mol Ca(OH) 2 απαιτήθηκαν; β. Πόσα g άλατος παράχθηκαν; Δίνονται: Ar Ca = 40, Ar N = 14, Ar O = 16. (Μονάδες 10)

26 Στοιχειομετρία 100. Ελέγχουμε τη γνώση μας Βήμα 5 ο B. 41,1 g μίγματος Αl και Zn αντιδρούν πλήρως με διάλυμα ΗCl και ελευθερώνονται 33,6 L αερίου σε συνθήκες S.T.P. Να υπολογίσετε την κατά βά- ρος σύσταση του μίγματος. Δίνονται: Αr Zn = 65, Ar Al = 27. (Μονάδες 15)

27 Επαναληπτικό Κριτήριο Αξιολόγησης

28 Χημεία Α Λυκείου 102. Επαναληπτικό Κριτήριο Αξιολόγησης Θέμα 1 ο Α. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. α. Τα ισότοπα άτομα έχουν ίδιες χημικές ιδιότητες. β. Αν θερμάνουμε κορεσμένο υδατικό διάλυμα ΝΗ 3 γίνεται ακόρεστο. γ. Σε κάθε ομάδα του περιοδικού πίνακα, το στοιχείο με τη μεγαλύτερη ατομική ακτίνα είναι αυτό με το μικρότερο ατομικό αριθμό. δ. Οι αντιδράσεις εξουδετέρωσης είναι οξειδοαναγωγικές. ε. 1 mol ενός αερίου καταλαμβάνει πάντα όγκο 22,4 L. (Μονάδες 5) Β. Η θέση του 15 P στον περιοδικό πίνακα είναι: α. 2η περίοδος, VA ομάδα β. 2η περίοδος, VIIΑ ομάδα γ. 3η περίοδος, VA ομάδα β. 3η περίοδος, ΙIΑ ομάδα (Μονάδες 5) Γ. Ο αριθμός οξείδωσης του Cr στο Νa 2 Cr 2 O 7 είναι: α. +6 β. +7 γ. +3 δ. +4 (Μονάδες 5) Δ. Αν σε διάλυμα NaOH με ph = 11 προσθέσουμε νερό, το ph γίνεται: α. 10 β. 11 γ. 13 δ. 14 (Μονάδες 5) Ε. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις: α. Για να πραγματοποιηθεί η αντίδραση Α + ΒΓ ΒΑ + Γ, πρέπει το στοιχείο να είναι του β. Σύμφωνα με το νόμο του Boyle, ο όγκος που καταλαμβάνει ορισμένη ποσότητα αερίου, σε σταθερή είναι αντιστρόφως ανάλογος της (Μονάδες 5)

29 Χημεία Α Λυκείου Επαναληπτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 103. Θέμα 2 ο 4y+3 5y-3 Α. Έστω τα ισότοπα 2x+2X, 3xX, ενός στοιχείου Χ. Γνωρίζουμε ότι το 2ο ισότοπο έχει 2 νετρόνια περισσότερα από το 1ο. α. Να βρείτε τη θέση του Χ στον περιοδικό πίνακα. β. Να συγκρίνετε την ατομική ακτίνα του Χ με την ατομική ακτίνα του 13 Αl. γ. Nα περιγράψετε το σχηματισμό χημικού δεσμού μεταξύ του Χ και του 20 Ca. δ. Να γράψετε τον ηλεκτρονιακό τύπο της ένωσης PX 3. Δίνεται ο ατομικός αριθμός του P = 15. (Μονάδες 10)

30 Χημεία Α Λυκείου 104. Επαναληπτικό Κριτήριο Αξιολόγησης Β. Να συμπληρώσετε τα κενά στον παρακάτω πίνακα: Δίνονται: Αr H = 1, Ar C = 12, Ar N = 14, Ar O = 16, Ar S = 32, Ar He = 4. (Μονάδες 10) Γ. Nα αναφέρετε τρεις διαφορές μεταξύ χημικών ενώσεων και μιγμάτων, (Μονάδες 5)

31 Χημεία Α Λυκείου Επαναληπτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 105. Θέμα 3 ο Α. Ποσότητα SO 2 ζυγίζει 25,6 g. α. Πόσα mol είναι η παραπάνω ποσότητα; β. Τι όγκο σε συνθήκες S.T.P. καταλαμβάνει η παραπάνω ποσότητα; γ. Πόσα μόρια SO 2 υπάρχουν στην παραπάνω ποσότητα; δ. Πόσα g Al 2 S 3 έχουν τον ίδιο αριθμό ατόμων S με την παραπάνω ποσότητα; Δίνονται: Αr S = 32, Ar O = 16, Ar Al = 27. (Μονάδες 15)

32 Χημεία Α Λυκείου 106. Επαναληπτικό Κριτήριο Αξιολόγησης B. Aέριο μίγμα Η 2 S και CO 2 με αναλογία mol 3/2 αντίστοιχα, έχει όγκο 8,2 L και βρίσκεται σε θερμοκρασία 127 o C και πίεση 2 atm. α. Ποια η κατά βάρος σύσταση του μίγματος; β. Ποιο όγκο θα καταλάμβανε το μίγμα σε συνθήκες S.T.P.; Δίνονται: Αr S = 32, Ar O = 16, Ar Η = 1, Αr C = 12, R = 0,082 L atm / mol K. (Μονάδες 10) Θέμα 4 ο Α. 8 g NaOH διαλύονται σε νερό και σχηματίζεται διάλυμα Δ, όγκου 200 ml. Να υπολογίσετε: α. Την % w/v περιεκτικότητα του Δ. β. Την συγκέντρωση του Δ. γ. Τον όγκο του νερού που πρέπει να προσθέσουμε ή να απομακρύνουμε από το Δ, για να σχηματιστεί διάλυμα Δ 1 συγκέντρωσης 0,4 Μ. Δίνονται: Αr Νa = 23, Ar O = 16, Ar H = 1. (Μονάδες 10)

33 Χημεία Α Λυκείου Επαναληπτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 107. B. Ισοατομικό μίγμα Νa και Ca έχει μάζα 6,3 g, To μίγμα αντιδρά με περίσσεια νερού και το αέριο που ελευθερώνεται αντιδρά με την απαιτούμενη ποσότητα Cl 2. To παραγόμενο αέριο εξουδετερώνεται από διάλυμα ΝaOH και το αλάτι που σχηματίζεται αντιδρά με περίσσεια διαλύματος AgNO 3 και καταβυθίζεται ίζημα. α. Να βρείτε την κατά βάρος σύσταση του μίγματος Na και Ca. β. Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις των αντιδράσεων που περιγράφονται στην άσκηση. γ. Να βρείτε τη μάζα του ιζήματος. Δίνονται: Αr Νa = 23, Ar Ca = 40, Ar Cl = 35,5. (Μονάδες 15)

34 Χημεία Α Λυκείου 108. Επαναληπτικό Κριτήριο Αξιολόγησης

35

36 ΒΙΒΛΙΟ μαθήματα 1. ΦΥΣΙΚΗ Α Λυκείου Κωδ. 21 Μία έκδοση ΕΚΠΛΗΞΗ!!! για τις επαναλήψεις σας και όχι μόνο ΧΗΜΕΙΑ Α Λυκείου Κωδ ΦΥΣΙΚΗ Θετικής - Τεχν/κής Κατεύθυνσης Β Λυκείου Κωδ ΧΗΜΕΙΑ Θετικής Κατεύθυνσης Β Λυκείου Κωδ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Θετικής - Τεχν/κής Κατεύθυνσης Β Λυκείου Κωδ ΦΥΣΙΚΗ Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Κωδ ΑΛΓΕΒΡΑ Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Κωδ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Κωδ ΦΥΣΙΚΗ Θετικής - Τεχν/κής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κωδ ΧΗΜΕΙΑ Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κωδ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Θετικής - Τεχν/κής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κωδ ΦΥΣΙΚΗ Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου Κωδ ΑΡΧΑΙΑ Θεωρητικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου (Θουκιδίδη Περικλέους Επιτάφιος) Κωδ. 52 Το αντίδοτο για την... αμνησία την ώρα των εξετάσεων είναι η σωστή επανάληψη. ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΟΥ

37 Θέματα Προσομοίωσης ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Για πρώτη φορά όλη η ύλη που καθορίζεται από το Υπ. Παιδείας κατά μάθημα και κατά κεφάλαιο με τη μορφή, το βάθος και το πλάτος, που δίνονται στις πανελλαδικές εξετάσεις. 1. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗ - ΕΚΘΕΣΗ Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Κωδ. 12, Τιμή: ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ (Αντιγόνη) Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Κωδ. 13, Τιμή: 9 3. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Κωδ. 14, Τιμή: ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑ Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Κωδ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ Θετικής Κατευθυνσης Β Λυκείου Κωδ. 15, Τιμή: ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ Θετικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κωδ. 17, Τιμή: ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Θετικής - Τεχν/κής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κωδ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗ - ΕΚΘΕΣΗ Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου Κωδ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου Κωδ. 16, Τιμή: ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΗ Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου Κωδ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΗ Θετικής - Τεχν/κής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Κωδ. 29 Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΛΕΓΧΕΤΕ ΤΟ ΒΑΘΜΟ ΜΑΘΗΣΗΣ ΠΟΥ ΕΧΕΤΕ ΠΕΤΥΧΕΙ. Μία έκδοση απαραίτητη για όλη τη χρονιά και ιδιαίτερα για τις επαναλήψεις. ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΟΥ

38