ΕΓΚΥΚΛΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ αρ. 4. Τους υποψήφιους βουλευτές των ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ κατά τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές της 25 ης Ιανουαρίου 2015

Transcript

1 NOMIKO TMHMA Πληροφορίες : Κάτια Πουλάκη Μαρία Μπέλλου Τηλ.: / Αθήνα, 15 Ιανουαρίου 2015 ΕΓΚΥΚΛΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ αρ. 4 ΠΡΟΣ: Τους υποψήφιους βουλευτές των ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ κατά τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές της 25 ης Ιανουαρίου 2015 ΘΕΜΑ: ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ-ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ-ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ Με την παρούσα παρέχονται οδηγίες για τους υποψήφιους βουλευτές των ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ που θα στελεχώσουν τα ψηφοδέλτιά μας στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές. 1

2 Το νομοθετικό πλαίσιο για την διαφήμιση, τα εκλογικά κέντρα και τις εμφανίσεις σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης περιλαμβάνεται στις διατάξεις του ΠΔ 26/2012. Α. ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ-ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ-ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ ΣΕ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ Σύμφωνα με το άρθρο 47 παρ. 1 του ΠΔ 26/2012 προβλέπονται τα κάτωθι: «1. Κατά την προεκλογική περίοδο απαγορεύεται στους υποψήφιους βουλευτές: α. Η ανάρτηση ή επικόλληση σε εξωτερικούς, δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, καθώς και σε κάθε μορφής αυτοκινούμενα μέσα, αεροπανώ, πανώ, γιγαντοαφισών, αφισών, φωτογραφιών και κάθε άλλου είδους υλικού προβολής, η εγκατάσταση πρόσκαιρων κατασκευών οποιασδήποτε μορφής για την προσωπική τους προβολή, καθώς και η χρήση χρωστικών ουσιών και η αναγραφή συνθημάτων σε οποιονδήποτε εξωτερικό χώρο. Οι δήμαρχοι υποχρεούνται για την άμεση καθαίρεση των αεροπανώ και πανώ, την αποκόλληση των γιγαντοαφισών, αφισών, φωτογραφιών κλπ., την αποσυναρμολόγηση των πρόσκαιρων κατασκευών και τον καθαρισμό από χρωστικές ουσίες των εξωτερικών χώρων. Παράβαση της ανωτέρω υποχρέωσης, εφόσον έχει προηγηθεί σχετική έγγραφη ενημέρωση από την Τοπική Επιτροπή Ελέγχου Εκλογικών Παραβάσεων της παραγράφου 9 του άρθρου 21 του ν.3023/2002, επισύρει την κύρωση της παραγράφου 4 του άρθρου 27 του νόμου αυτού. β. Η διακίνηση κάθε μορφής ένθετων φυλλαδίων μέσω του τύπου. γ. Η προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων μέσω των δημόσιων και ιδιωτικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών ελεύθερης λήψης ή των φορέων παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών. Απαγορεύεται επίσης, από δημόσιους και ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς ελεύθερης λήψης, καθώς και από φορείς παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών, η μετάδοση κάθε είδους εκπομπών, οι οποίες παρουσιάζονται, αμέσως ή εμμέσως, από υποψήφιους βουλευτές. 2

3 δ. Η διακίνηση προεκλογικού υλικού από υποψήφιους βουλευτές μέσω του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των κρατικών Ν.Π.Ι.Δ.. ε. i. Η λειτουργία εκλογικών κέντρων από υποψήφιους ή από τρίτους χάριν υποψήφιων. ii. Δεν περιλαμβάνονται στην έννοια του εκλογικού κέντρου τα πολιτικά γραφεία των υποψήφιων βουλευτών, εφόσον δεν είναι εγκατεστημένα σε ισόγειους χώρους. Εξαιρούνται της απαγόρευσης εγκατάστασης, σε ισόγειους χώρους, πολιτικά γραφεία βουλευτών, τα οποία λειτουργούν, συνεχώς από την 31η Δεκεμβρίου 2000 μέχρι και την ημερομηνία διενέργειας των εκλογών. iii. Για τους υποψηφίους βουλευτές, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, ο επιτρεπόμενος αριθμός χρήσης πολιτικών γραφείων, ανεξαρτήτως του τόπου εγκατάστασής τους, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία (3). ίν. Για τα πολιτικά γραφεία ισχύουν οι σχετικοί περιορισμοί της περίπτωσης α' της παρούσας παραγράφου, καθώς και απαγόρευση χρήσης μεγαφωνικών εγκαταστάσεων, με εξαίρεση την ύπαρξη πινακίδας με τα αναγκαία προσδιοριστικά στοιχεία του υποψηφίου βουλευτή. ν. Η παραχώρηση της χρήσης ή η μίσθωση υπαίθριων ή στεγαζόμενων χώρων, από και προς τρίτους, για τη λειτουργία εκλογικών κέντρων και εντευκτηρίων, κάθε μορφής, σε σχέση με την προβολή υποψηφιότητας βουλευτή, συνιστά ποινικό αδίκημα για τους κύριους των ακινήτων, τους εκμισθωτές και τους μισθωτές τούτων, το οποίο τιμωρείται με φυλάκιση, τουλάχιστον ενός έτους.» Παρατηρήσεις Στην έννοια του «τύπου» περιλαμβάνονται όλα ανεξαιρέτως τα σχετικά έντυπα (εφημερίδες, περιοδικά, ένθετα κλπ) που κυκλοφορούν μέσα στα όρια της ελληνικής επικρατείας, ανεξάρτητα από τον χαρακτήρα τους. ΠΡΟΣΟΧΗ:. επισημαίνουμε ότι εν σχέσει με το διαδίκτυο δεν υφίσταται κανένας περιορισμός για την προβολή των υποψηφίων βουλευτών. Σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν. 3023/2002 ο υποψήφιος βουλευτής δεν πρέπει να αναλώσει ποσό μεγαλύτερο από το 20% του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου προεκλογικών δαπανών του για καταχωρήσεις 3

4 διαφημιστικών μηνυμάτων στον τύπο. Ωστόσο, εάν για τον σκοπό αυτό αναλωθεί ποσό μικρότερο του 20% του ανωτάτου ορίου, το υπολειπόμενο μέρος του μπορεί να χρησιμοποιηθεί ελεύθερα για την κάλυψη άλλων αναγκών του προεκλογικού του αγώνα. Απαγορεύεται καθολικά και απόλυτα να λειτουργούν εκλογικά κέντρα είτε από τους υποψηφίους είτε από τρίτους χάριν των υποψηφίων. Η έννοια του εκλογικού κέντρου δεν αναφέρεται στον νόμο, όμως, από τα διδάγματα της κοινής πείρας, συνάγεται ότι αφορά χώρους (είτε ακίνητα ή τμήματα ακινήτων, είτε ειδικές κατασκευές σε ανοικτούς χώρους, από οποιοδήποτε υλικό, στεγασμένες ή όχι) όπου η πρόσβαση του κοινού είναι ελεύθερη και η διεξαγόμενη εντός τους προεκλογική δραστηριότητα ευχερώς ορατή και αντιληπτή, ως τέτοια, από όσους διέρχονται από το σημείο που είναι εγκατεστημένα. Η έννοια του όρου «εκλογικό κέντρο» προσιδιάζει στην εικόνα των εκλογικών κέντρων των πολιτικών κομμάτων ΠΡΟΣΟΧΗ Οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν υπ όψη τους ότι, η εκ μέρους τους παράβαση της απαγόρευσης αυτής μπορεί να προκαλέσει, εφ όσον εκλεγούν ως βουλευτές, την έκπτωσή τους από το βουλευτικό αξίωμα! Επιτρέπεται η λειτουργία πολιτικού γραφείου που δεν βρίσκεται σε ισόγειο όροφο ή σε πατάρι ισογείου. Εάν ο χώρος είναι ημιόροφος, πρέπει να θεωρείται επιτρεπτό, εφόσον προβλέπεται πλήρης ισόγειος όροφος από την σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας της οικοδομής. Εξαίρεση από την απαγόρευση για τα πολιτικά γραφεία που λειτουργούν συνεχώς από την 31 η Δεκεμβρίου 2000, η οποία θα πρέπει να ερμηνευθεί, ότι δεν αφορά μόνον τους εν ενεργεία βουλευτές, αλλά και τους υποψηφίους που δεν προυπήρξαν εκλεγμένοι βουλευτές. Και τούτο διότι, αντίθετη ερμηνεία θα συνιστούσε άνιση μεταχείριση των υποψηφίων, η οποία δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από οποιονδήποτε λόγο δημοσίου συμφέροντος. Διευκρινίζεται, ότι ο εξαιρούμενος ισόγειος χώρος δεν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιείτο αποκλειστικά 4

5 και μόνον ως πολιτικό γραφείο, αλλά και ως χώρος διττής χρήσης (πολιτικό γραφείο και επαγγελματική εγκατάσταση) εφ όσον η συνεχής χρήση του ως (ή και ως) πολιτικού γραφείου αποδεικνύεται, πέραν πάσης αμφιβολίας, με κάθε πρόσφορο τρόπο. Επιτρέπεται η χρήση μέχρι τριών πολιτικών γραφείων, στα οποία δεν συμπεριλαμβάνονται άλλοι χώροι, στο ίδιο κτήριο, που λειτουργούν συμπληρωματικά και υποστηρικτικά για την εξυπηρέτηση του κυρίως πολιτικού γραφείου, και χρησιμοποιούνται π.χ. ως χώρος φύλαξης εντύπου ή άλλου υλικού, αίθουσα αναμονής κλπ. Δύναται δε να εγκατασταθούν πολιτικά γραφεία και σε διαφορετικές εκλογικές περιφέρειες. Όπου υπάρχει πολιτικό γραφείο επιτρέπεται πινακίδα με τα αναγκαία προσδιοριστικά στοιχεία του υποψήφιου βουλευτή, που μπορεί να έχει μήκος έως τρία (3) μέτρα και ύψος έως ένα (1) μέτρο. Τα στοιχεία που «προσδιορίζουν» τον υποψήφιο βουλευτή είναι, ασφαλώς, το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, το όνομα και το έμβλημα του κόμματος, η ιδιότητά του ως υποψηφίου και η εκλογική περιφέρεια (π.χ.. υποψήφιος βουλευτής Άρτας) κτλ. Ανάρτηση φωτογραφίας του υποψήφιου βουλευτή, εν γένει δεν επιτρέπεται. Σύμφωνα με το άρθρο 47 παρ. 2,3 και 4 του ΠΔ 26/2012 προβλέπονται τα κάτωθι: «.2.Οι εμφανίσεις υποψήφιων βουλευτών σε πάσης φύσεως εκπομπές δημόσιων ή ιδιωτικών ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών ελεύθερης λήψης, καθώς και σε φορείς παροχής κάθε μορφής συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών, υπό οποιαδήποτε μορφή, επιτρέπεται, ως εξής: 5

6 α. Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό εθνικής εμβέλειας επιτρέπεται η εμφάνιση του υποψήφιου βουλευτή, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου μόνο μία φορά. β. Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό τοπικής ή περιφερειακής εμβέλειας, επιτρέπεται η εμφάνιση του υποψήφιου βουλευτή κατά τη διάρκεια της πιο πάνω περιόδου μέχρι δύο φορές. γ. Ως εμφανίσεις κατά την έννοια της παρούσας παραγράφου θεωρούνται οι προσωπικές συνεντεύξεις των υποψηφίων, η συμμετοχή τους σε οργανωμένες συζητήσεις, περιλαμβανομένων και εκείνων που αφορούν τα δελτία ειδήσεων, καθώς και η κάλυψη, κατόπιν αιτήματος του υποψηφίου βουλευτή, της προεκλογικής του δραστηριότητας. 3. Από τους περιορισμούς της προηγούμενης παραγράφου εξαιρούνται οι Πρόεδροι ή Αρχηγοί κομμάτων και οι υποψήφιοι βουλευτές επικρατείας. 4. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και του αρμόδιου για την εποπτεία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Υπουργού, που εκδίδεται μετά από γνώμη του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και πρόταση της Διακομματικής Επιτροπής Εκλογών και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια, σχετικά με τις εμφανίσεις στα κρατικά και ιδιωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα των υποψήφιων βουλευτών και των οριζόμενων εκπροσώπων των κομμάτων ή των συνασπισμών και τίθενται περιορισμοί για την αποτροπή της έμμεσης προβολής των υποψήφιων βουλευτών. Για τους παραβάτες των ανωτέρω διατάξεων επιβάλλονται οι αντίστοιχες κυρώσεις όπως αυτές ειδικότερα καθορίζονται στο άρθρο 25 του ν.3023/2002.» Παρατηρήσεις Στην Διακομματική Επιτροπή Εκλογών τέθηκε το θέμα της εμφάνισης των υποψηφίων Βουλευτών επ αφορμή της επαγγελματικής τους εργασίας. Όπως διαφάνηκε, το Υπουργείο Εσωτερικών 6

7 προσανατολίζεται στο να εκδώσει Υπουργική Απόφαση όπου θα ορίζει ότι θα προσμετράται ως προεκλογική εμφάνιση κάθε εμφάνιση υποψηφίου Βουλευτή, ακόμη και αν αφορά το επάγγελμά του. Ως εκ τούτου, συνίσταται στους υποψηφίους Βουλευτές μας, προς αποφυγή εις βάρος τους κυρώσεων και εν αναμονή της Υπουργικής Απόφασης, να περιορίσουν τις εμφανίσεις τους. Β. ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ Με τροπολογία που κατετέθη και ψηφίστηκε στις , επί της ουσίας καταργήθηκαν τα όσα αναφέρει το άρθρο 49 παρ. 1β του ΠΔ 26/2012, όπου προβλεπόταν απαγόρευση δημοσιοποίησης των δημοσκοπήσεων τις τελευταίες 15 ημέρες προ της ημερομηνίας διενέργειας εκλογών. Ειδικότερα, οι τροποποιήσεις του άρθρου 7 του ν. 3603/2007 είναι οι εξής: To εδάφιο α της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 3603/2007, ως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής: «α. Μία (1) ηµέρα πριν από τη διενέργεια των βουλευ-τικών εκλογών και έως τη 19η ώρα της ηµέρας της ψηφοφορίας, απαγορεύεται η δηµοσιοποίηση δηµοσκοπήσεων για την πρόθεση ψήφου των εκλογέων και η καθ οιονδήποτε τρόπο µετάδοση αποτελεσµάτων των δηµοσκοπήσεων, καθώς και η καθ οιονδήποτε τρόπο µετάδοση και αναµετάδοσή τους από τα µέσα ενηµέρωσης, µε οποιονδήποτε τρόπο και αν διανέµονται ή εκπέµπουν.» 2. Το εδάφιο β της παρ. 1 του άρθρου 7 τουν. 3603/2007, ως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής: «β. Με την επιφύλαξη του προηγούµενου εδαφίου, µία (1) ηµέρα πριν από τη διενέργεια των βουλευτικών εκλογών και µέχρι τη 19η ώρα της ηµέρας της ψηφοφορίας, απαγορεύεται στους δηµόσιους και ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς και 7

8 τηλεοπτικούς σταθµούς ελεύθερης λήψης, στους φορείς παροχής συνδροµητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών, σε κάθε είδους εφηµερίδα και περιοδικό, καθώς και στα πολιτικά κόµµατα και στους υποψηφίους, η καθ οιονδήποτε τρόπο δηµοσιοποίηση ή µετάδοση ή αναµετάδοση οποιασδήποτε έρευνας γνώµης, µε οποιονδήποτε τρόπο και αν διενεργείται, σχετικά µε τις πολιτικές τάσεις, απόψεις και προτιµήσεις της κοινής γνώµης, για πολιτικά κόµµατα, πολιτικές θέσεις και πρόσωπα ή άλλα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα Εξακολουθούν και ισχύουν οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 49 του ΠΔ 26/2012, που περιέχουν ίδια ρύθμιση με εκείνη των διατάξεων των παρ. 4 και 5 του άρθρου 7 του 3603/2007 και ορίζουν τα εξής: «.2. Τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, που διενεργούνται κατά την έξοδο των εκλογέων από τα εκλογικά καταστήματα κατά την ημέρα της ψηφοφορίας, απαγορεύεται να δημοσιοποιούνται ή να μεταδίδονται καθ' οιονδήποτε τρόπο πριν την ώρα της ημέρας αυτής. 3. Οι παραβάτες των διατάξεων των προηγούμενων παραγράφων τιμωρούνται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών, η οποία δεν είναι δεκτική μετατροπής ή αναστολής και χρηματική ποινή από τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ έως τριακόσιες χιλιάδες ( ) ευρώ». Παρατήρηση Το παραπάνω άρθρο οριοθετεί την γνωστοποίηση ερευνών γνώμης, απόψεων και πολιτικών τάσεων «µία (1) ηµέρα πριν από τη διενέργεια των βουλευτικών εκλογών και µέχρι τη 19η ώρα της ηµέρας της ψηφοφορίας», ώστε οποιοσδήποτε παραβιάσει την διάταξη αυτή, ακόμη και υποψήφιος, υπόκειται στην ποινική κύρωση που προβλέπεται. 8