Εμπειρίες από ένα έτος καλλιεργειών. για παραγωγή βιοκαυσίμων στη Θεσσαλία Θ.Α.Γέμτος Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Transcript

1 Εμπειρίες από ένα έτος καλλιεργειών για παραγωγή βιοκαυσίμων στη Θεσσαλία Θ.Α.Γέμτος Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

2 Περιεχόμενα Παρουσίαση Κοινοπραξίας Βιοκαυσίμων Γεωργικό μέρος της έρευνας Εμπειρίες από το πρώτο έτος της καλλιέργειας Ελαικράμβης Ηλίανθου Γλυκού Σόργου

3 Κοινοπραξία Βιοκαυσίμων Στα πλαίσια του Πόλου Καινοτομίας της Περιφέρειας Θεσσαλίας χρηματοδοτήθηκε η Κοινοπραξία «Παραγωγή βιοκαυσίμων στη Θεσσαλία» Στόχος η μελέτη της παραγωγής και χρήσης βιοκαυσίμων από το χωράφι στον τελικό καταναλωτή

4 Με τον Επιστημπονικό Συντονισμό του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας συμετέχουν: Οι ΕΑΣ της Θεσσαλίας (Καλλιέργειες) Οι Αλεξ Παλαιολόγος και Γεωργική ΑΕ (παραγωγή λαδιών) Η ΕΛΙΝ Βιοκαύσιμα (μετεστεροποίηση) ΕΒΕΤΑΜ ΠΘ (χρήση λαδιών στο αγρόκτημα - χρήση βιοντηζελ έλεγχος κινητήρων) Αστικό ΚΤΕΛ Βόλου (χρηση λαδιών και Βιοντηζελ)

5 Γεωργικό μέρος Μελετήθηκαν τρια φυτά: Ελαιοκράμβη (παραγωγή κραμβέλαιου) Ηλίανθος (παραγωγή ηλιέλαιου) Γλυκό Σόργο (παραγωγή αιθανόλης)

6 Καιρικές συνθήκες Μια χρονιά ειδική και ελπίζω μοναδική Βροχές Σεπτέμβριο και Οκτώβιο με πλημύρες Σχεδόν καθόλου βροχές μέχρι τα τέλη Μαίου Δύο ακραίοι καύσονες το καλοκαίρι με τον πρώτο τέλος Ιουνίου (πρωτοφανές)

7 Ελαιοκράμβη Χειμερινή καλλιέργεια Συνιστόμενος χρόνος σποράς: προ 15/10 Αποστάσεις μεταξύ των σειρών 0,30 μ Πληθυσμός 5500 φ/στρέμμα Σπάρθηκε αρχές Νοεμβρίου όταν επέτρεψαν οι καιρικές συνθήκες Πειράματα ποικιλιών, αποατάσεων μεταξύ των σειρών, χρόνου σποράς, μεγάλη καλλιέργεια

8 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Πειραματικό σχέδιο: Πλήρως τυχαιοποιημένες ομάδες με 4 επαναλήψεις σε δυο περιοχές 1 η περιοχή: Βελεστίνο (Μαγνησία) 2 η περιοχή: κοινότητα Γιάνουλη (Λάρισα) Μεταχειρίσεις Σύγκριση 10 ποικιλιών ελαιοκράμβης 1. PR46W09 (Pioneer)* 6. EXACT (Decalb( Decalb) 2. PR46W10 (Pioneer)* 7. HERO 3. PR45W04 (Pioneer) 8. ROYAL F1 (Syngenta( Syngenta) 4. PR45D01 (Pioneer) 9. CALIFORNIUM (Monsanto) 5. RECITAL (Syngenta( Syngenta) 10. EXECUTIVE (Monsanto) * υβρίδια Έκταση πειραματικών αγρών: 2 στρέμματα Διαστάσεις πειραματικών τεμαχίων: Βελεστίνο 2,5Χ10 m (5 γραμμές) Γιάνουλη 1,8Χ10 m (5 γραμμές)

9 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Προετοιμασία εδάφους Βελεστίνο Προηγούμενη καλλιέργεια: Σιτάρι Κατεργασία εδάφους: Περιστροφικός καλλιεργητής πριν τη σπορά Γιάνουλη Προηγούμενη καλλιέργεια: Σιτάρι Κατεργασία εδάφους: Θερινό όργωμα και προετοιμασία με ελαφρύ καλλιεργητή πριν τη σπορά

10 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Σπορά Βελεστίνο 5σειρη πνευματική σπαρτική με δίσκους οπών 1,1 mm (τομάτας) Πλάτος γραμμών 0,30 m Αποστάσεις σπόρων στη γραμμή 5,4 cm (61,700 σπ./ha) Εποχή σποράς: 6/11/2006 Γιάνουλη 5σειρη πνευματική σπαρτική με δίσκους οπών 1,1 mm (τομάτας) Πλάτος γραμμών 0,30 m Αποστάσεις σπόρων στη γραμμή 5,4 cm (61,700 σπ./ha) Εποχή σποράς: 14/11/2006

11 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Λίπανση Βελεστίνο 25 kg/στρ Γιάνουλη 25 kg/στρ Ζιζανιοκτονία Βελεστίνο Trifluralin 220g/στρ (Προσπαρτικά) Γιάνουλη Trifluralin 220g/στρ (Προσπαρτικά)

12 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Η απουσία οργώματος στον πειραματικό αγρό του Βελεστίνου είχε ως αποτέλεσμα τα πείραμα να αποτύχει διότι μετά το φύτρωμα υπήρξε έντονη προσβολή ζιζανίων του είδους Sinapis arvensis (σινάπι) που είναι είδος συγγενικό με την ελαιοκράμβη και δεν μπορούσε να καταπολεμηθεί με χημικά μέσα. Το πείραμα αυτό εγκαταλείφθηκε

13 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Συγκομιδή Γιάνουλη Ημερομηνία συγκομιδής: 14/6/07 Συγκομιδή των τριών μεσαίων γραμμών με τη θεριζοαλωνιστική αγροκτήματος

14 ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

15 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΦΥΤΡΩΜΑ Γιάνουλη CV%=19.9 CV%=22 CV%=26.3 PR46W09 Φυτά/στρ PR46W10 PR45W04 PR45D01 RECITAL EXACT HERO ROYAL F1 CALIFORNIUM 0 30/11/06 15/1/07 4/4/07 Ημερομηνία EXECUTIVE

16 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ YΨΟΣ ΕΛΑΙΟΚΡΑΜΒΗΣ (Γιάνουλη) 250 CV%=9.2 CV%=7.2 CV%=5.7 PR46W09 ϋψος φυτών (cm) PR46W10 PR45W04 PR45D01 RECITAL EXACT HERO 50 ROYAL F1 CALIFORNIUM 0 4/4/07 21/4/07 15/5/07 EXECUTIVE Ημερομηνία

17 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗ ΕΛΑΙΟΚΡΑΜΒΗΣ (Γιάνουλη) απόδοση (kg/στρ) PR46W09 PR46W10 PR45W04 PR45D01 RECITAL EXACT HERO ROYAL F CALIFORNIUM EXECUTIVE CV%= 16.1

18 Ηero ποικιλία

19

20 Συμπεράσματα Η ελαικράμβη είνια μια δύσκολη καλλιέργεια Το έδαφος πρέπει να ετοιμαστεί νωρίς. Είναι δλυσκολο να ψιλοχωματιστεί πριν από τις βροχές, δεν μπορεί να ακολουθήσει καλλιέργειας όπως το βαμβάκι Ο σπόρος είναι πολύ μικρός και χρειάζεται καλό ψιλοχωμάτισμα και επιμελημένη τοποθέτηση του σπόρου σε βάθος Χρειάζεται βροχή για να φυτρώσει

21 Δυδκολία καταπολέμισης ζιζανίων, ιδιαίτερα της γρούβας Υπάρχει πρόβλημα προσβολών από έντομα και πιθανόν να απαιτεί ένα ψεκασμό Σύγκριση με σιτάρι: Μικρότερο δυναμικό παραγωγής (υπολογίζεται στα 2/3), μεγαλύτερο κόστος προετοιμασίας αγρού και σποράς, μεγάλη ευαισθησία στο χρόνο σπόράς. Πρόβλημα ζιζανίων και εντόμων, πιθανόν και μυκητοιλογικών ασθενιών.

22 Ηλίανθος Ανοιξιάτικη σκαλιστική καλλιέργεια Συνιστόμενος χρόνος σποράς: Τέλος Μαρτίου Αποστάσεις μεταξύ των σειρών 0,75 μ Πληθυσμός φ/στρέμμα Πειράματα ποικιλιών, χρόνου σποράς,, ποτιστική ξηρική καλλιέργεια, μεγάλη καλλιέργεια

23 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Πειραματικό σχέδιο: Πλήρως τυχαιοποιημένες ομάδες με 4 επαναλήψεις σε δυο περιοχές 1 η περιοχή: κοινότητα Στεφανοβίκειο (Μαγνησία) 2 η περιοχή: κοινότητα Πατουλιά (Τρικάλα) Μεταχειρίσεις Σύγκριση 12 ποικιλιών ηλίανθου 1. AURASAL (Bios( Bios) 7. NX367 (Syngenta( Syngenta) 2. GAMASOL (Monsanto) 8. OLEKO (Syngenta( Syngenta) 3. GLEDESOL (Monsanto) 9. SANLUKA (Syngenta( Syngenta) 4. MH5222 (Monsanto) 10. PR63A90 (Pioneer) 5. NUTRASOL (Monsanto) 11. PR64A70 (Pioneer) 6. NKSANAY (Syngenta( Syngenta) 12. GARYSOL (Monsanto) Έκταση πειραματικών αγρών: 5 στρέμματα Διαστάσεις πειραματικών τεμαχίων: 4Χ10 m (4 γραμμές)

24 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Σπορά Στεφανοβίκειο Πλάτος γραμμών 0,75 m Αποστάσεις σπόρων στη γραμμή 16,1 cm (8,280 σπ./στρέμμα) Εποχή σποράς: 11/4/2007 Πατουλιά Πλάτος γραμμών 0,75 m Αποστάσεις σπόρων στη γραμμή 17 cm (7,850 σπ./στρέμμα) Εποχή σποράς: 15/4/2007

25 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Λίπανση Στεφανοβίκειο Πατουλιά Ζιζανιοκτονία Στεφανοβίκειο Πατουλιά

26 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Άρδευση Στεφανοβίκειο Ποτίσματα με καρούλι: Ποτίσματα με σταλακτηφόρους σωλήνες ανά δεύτερη γραμμή: Πατουλιά Ποτίσματα με καρούλι: Ποτίσματα με σταλακτηφόρους σωλήνες ανά δεύτερη γραμμή:

27 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Συγκομιδή Στεφανοβίκειο Ημερομηνία συγκομιδής: 14/9/07 Συγκομιδή δύο μεσαίων σειρών με θεριζοαλωνιστική αγροκτήματος Πατουλιά Ημερομηνία συγκομιδής: 27/8/07 Συγκομιδή δύο μεσαίων σειρών με θεριζοαλωνιστική αγροκτήματος

28 ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

29 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΦΥΤΡΩΜΑ ΦΥΤΡΩΜΑ ΗΛΙΑΝΘΟΥ (Πατουλιά Τρικάλων) AURASAL (Bios) GAMASOL (Monsanto) GLEDESOL (Monsanto) Φυτά στο στρέμμα MH5222 (Monsanto) NUTRASOL (Monsanto) NKSANAY (Syngenta) NX367 (Syngenta) OLEKO (Syngenta) SANLUKA (Syngenta) PR63A90 (Pioneer) PR64A70 (Pioneer) 0 22/6/07 GARYSOL (Monsanto) CV%= 12,97

30 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΥΨΟΣ ΗΛΙΑΝΘΟΥ (Πατουλιά Τρικάλων) Ύψος φυτών (cm) AURASAL (Bios) GAMASOL (Monsanto) GLEDESOL (Monsanto) MH5222 (Monsanto) NUTRASOL (Monsanto) NKSANAY (Syngenta) NX367 (Syngenta) OLEKO (Syngenta) SANLUKA (Syngenta) /6/07 PR63A90 (Pioneer) PR64A70 (Pioneer) GARYSOL (Monsanto) CV%= 4,73

31 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΥΨΟΣ ΗΛΙΑΝΘΟΥ (Στεφανοβίκειο) 250 AURASAL (Bios) GAMASOL (Monsanto) 200 GLEDESOL (Monsanto) Ύψος φυτών (cm) MH5222 (Monsanto) NUTRASOL (Monsanto) NKSANAY (Syngenta) NX367 (Syngenta) OLEKO (Syngenta) SANLUKA (Syngenta) 50 PR63A90 (Pioneer) PR64A70 (Pioneer) 0 5/7/07 GARYSOL (Monsanto) CV%= 6,83

32 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΡΙΚΑΛΑ ΑΠΟΔΟΣΗ ΗΛΙΑΝΘΟΥ, ΚΑΘΑΡΟ ΒΑΡΟΣ, ΥΓΡΑΣΙΑ 13% (Πατουλιά Τρικάλων) Απόδοση (kg/στρ) AURASAL (Bios) GAMASOL (Monsanto) GLEDESOL (Monsanto) MH5222 (Monsanto) NUTRASOL (Monsanto) NKSANAY (Syngenta) NX367 (Syngenta) OLEKO (Syngenta) SANLUKA (Syngenta) /8/07 PR63A90 (Pioneer) PR64A70 (Pioneer) GARYSOL (Monsanto) CV%= 12,59

33 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Στεφανοβίκειο ΑΠΟΔΟΣΗ ΗΛΙΑΝΘΟΥ, ΚΑΘΑΡΟ ΒΑΡΟΣ, ΥΓΡΑΣΙΑ 13% (Στεφανοβίκειο) AURASAL (Bios) GAMASOL (Monsanto) GLEDESOL (Monsanto) Απόδοση (kg/στρ) MH5222 (Monsanto) NUTRASOL (Monsanto) NKSANAY (Syngenta) NX367 (Syngenta) OLEKO (Syngenta) SANLUKA (Syngenta) PR63A90 (Pioneer) PR64A70 (Pioneer) 0 14/9/07 GARYSOL (Monsanto) CV%= 27,89

34 Κεφαλές με απώλειες από πουλιά

35 Συγκομιδή Καρδίτσα

36 Συγκομιδή Φάρσαλα

37 Συγκομιδή πειραμάτων

38 Συμπεράσματα Ο ηλίναθος έδωσε αποδόσεις της τάξης των 400 κιλών/ στρέμμα με σχετικά μικρές εισροές απ το καλαμπόκι ή το βαμβάκι. Με σπορά το Μάρτιο αναμένεται να φυτρώσει χωρίς πότισμα. Με τρία εως τέσσερα ποτίσματα μπορεί να δώσει την παραγωγή Φυτό ανταγωνιστικό στα ζιζάνια

39 Δεν φαίεται να έχει προσβολές από έντομα και ζιζάνια. Μια απλή εφαρμογή τρεφλάν αρκεί Συγκομιδή γενικά δύσκολη. Χρειάζονται ειδικές κεφαλές στις Θ/Α Σημαντική παραγωγή στελεχών που μπορεί να αξιοποιηθεί

40 Γλυκό Σόργο Ανοιξιάτικη σκαλιστική καλλιέργεια Συνιστόμενος χρόνος σποράς: Τέλος Μαίου Αποστάσεις μεταξύ των σειρών 0,75 μ Πληθυσμός φ/στρέμμα Πειράματα ποικιλιών, χρόνου σποράς, μεγάλη καλλιέργεια

41

42 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Μεταχειρίσεις Σύγκριση 5 ποικιλιών σόργου (Sorgum hallepense) 1. DALE (Mississippi Foundation Seed) 2. M81-E E (Mississippi Foundation Seed) 3. THEIS (Mississippi Foundation Seed) 4. TOPPER (Mississippi Foundation Seed) 5. SUGARGRAZE (Pacific Seeds)

43 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Σπορά Ψυχικό (2007) 4σειρη πνευματική σπαρτική με δίσκους οπών 2,1 mm (τεύτλων) Πλάτος γραμμών 0,75 m Αποστάσεις σπόρων στη γραμμή 16,2 cm (8.230 σπ./στρέμμα) Εποχή σποράς: Καλυβάκια (2007) 4σειρη πνευματική σπαρτική με δίσκους οπών 2,1 mm (τεύτλων) Πλάτος γραμμών 0,75 m Αποστάσεις σπόρων στη γραμμή 17,1 cm (7.800 σπ./στρέμμα) Εποχή σποράς:

44 ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ Συγκομιδή Ψυχικό (2007) Ημερομηνία συγκομιδής: 26/10/2007 Δειγματοληπτική χειροσυλλογή φυτών από 2 γραμμές μήκους 2 μέτρων Καλυβάκια (2007) Ημερομηνία συγκομιδής: 30/10/2007 Δειγματοληπτική χειροσυλλογή φυτών από 2 γραμμές μήκους 2 μέτρων (2008) Ημερομηνία συγκομιδής: (2008) Ημερομηνία συγκομιδής:

45 ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΥΛΙΚΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

46 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΦΥΤΡΩΜΑ (2007) Τελικός πλυθησμός (Ψυχικό) Τελικός πλυθησμός (Καλυβάκια) Φυτά / στρ Dale M81-E Theis Topper 78-6 Sugargraze Φυτά / στρ Dale M81-E Theis Topper 78-6 Sugargraze CV% = 26.6 CV% = 35.2

47 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΔΕΛΦΩΜΑ (2007) Συνολικά αδέλφια (Ψυχικό) Συνολικά αδέλφια (Καλυβάκια) Αδέλφια / στρ Dale M81-E Theis Topper 78-6 Sugargraze Αδέλφια / στρ Dale M81-E Theis Topper 78-6 Sugargraze ns CV% = 29.3 ns CV% = 27.0

48 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΦΥΤΡΩΜΑ (2007) Τελικός πλυθησμός (Ριζόμυλος) Φυτά / στρ Dale M81-E Theis Topper 78-6 Sugargraze

49 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΥΨΟΣ ΣΟΡΓΟΥ (Ψυχικό) ΥΨΟΣ ΣΟΡΓΟΥ (Καλυβάκια) Ύψος φυτών (cm) Dale M81-E Theis Topper 78-6 Sugargraze Ύψος φυτών (cm) Dale M81-E Theis Topper 78-6 Sugargraze /7/07 22/8/07 ns ns CV%= 21.5 CV%= /7/07 22/8/07 ** ns CV%= 11.2 CV%= 4.1

50 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΑΚΧΑΡΩΝ Μέσοιόροιποικιλιών Ψυχικό 22/8/07 Ψυχικό 22/8/07 Ψυχικό 22/8/ Ύψος φυτού (cm) Ύψος φυτού (cm) Ύψος φυτού (cm) Υγρό βάρος φυτού (g /50 cm) Ξηρό βάρος φυτού (g /50cm) Υγρασία στελέχους (%) Καλυβάκια 22/8/ Καλυβάκια 22/8/ Καλυβάκια 22/8/ Ύψος φυτού (cm) Ύψος φυτού (cm) Ύψος φυτού (cm) Υγρό βάρος φυτού (g /50cm) Ξηρό βάρος φυτού (g /50/cm) Υγρασία στελέχους (%)

51 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΑΚΧΑΡΩΝ Μέσοιόροιποικιλιών Ψυχικό 22/8/07 Ψυχικό 22/8/ Ύψος φυτού (cm) Ύψος φυτού (cm) Σάκχαρα % Σάκχαρα (g/50 cm) καλυβάκια 22/8/07 Καλυβάκια 22/8/ Ύψος φυτού (cm) Ύψος φυτού (cm) Σάκχαρα % Σάκχαρα (g/50 cm)

52

53

54 Ευχαριστώ