ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΛ 2013 ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Transcript

1 ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΛ 2013 ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. Ο συγγραφέας προβληµατίζεται σχετικά µε τον τρόπο λειτουργίας της διαφήµισης εστιάζοντας στους κινδύνους που αυτή επιφέρει. Οι διαφηµίσεις, αποτέλεσµα της βιοµηχανοποίησης, κατακλύζουν την όραση και κυριαρχούν στο θυµικό του ανθρώπου. Η υπέρβαση, όµως, συγκεκριµένων ορίων όσον αφορά στην προβολή των προϊόντων γεννά ανησυχίες. Πιο συγκεκριµένα δηµιουργεί επίπλαστες ανάγκες οξύνοντας την επιθυµία του δέκτη να τα αποκτήσει. Με τα τεχνικά µέσα που χρησιµοποιεί αλλοιώνει τα αξιολογικά κριτήρια και ωθεί στη λανθασµένη ιεράρχηση των αναγκών. Αµβλύνει την κριτική ικανότητα του ατόµου και τον εξανδραποδίζει. Αναµφίβολα, η διαφήµιση συµβάλλει στην οικονοµική ανάπτυξη, για να επιτελέσει, ωστόσο, κοινωνικό ρόλο, κρίνεται αναγκαίο να υπακούσει σε δεοντολογικές αρχές. Β1. Η διαφήµιση είναι ένας παγκόσµιας κώδικας επικοινωνίας που συνδέει διαφορετικούς λαούς και πολιτισµούς. Για πολλούς ανθρώπους αποτελεί µέσο κοινωνικοποίησης, καθώς παρέχει ερεθίσµατα για συµµετοχή σε ποικίλες εκδηλώσεις. Με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσεται η επικοινωνία, καλλιεργείται η κοινωνικότητα και διευκολύνεται η οµαλή ένταξη στο κοινωνικό σύνολο. - Εξυπηρετείται ο τεχνικός πολιτισµός, γιατί το καταναλωτικό κοινό παρακολουθεί έµµεσα τις τεχνικές εξελίξεις. - Συµβάλλει στην αντιµετώπιση κοινωνικών προβληµάτων, ευαισθητοποιώντας τα άτοµα για θέµατα όπως για την οικολογική καταστροφή και την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος, για την καταπολέµηση του υποσιτισµού, των ναρκωτικών κ.τ.λ. - Η πολιτική διαφήµιση καλλιεργεί την πολιτική συνείδηση ενηµερώνοντας τον πολίτη για τις θέσεις και τα προγράµµατα πολιτικών και κοµµάτων και ενισχύει το ενδιαφέρον του για τα κοινά. - Συντελεί στην πολιτιστική ανάπτυξη και λειτουργεί ως µέσο διάδοσης της τέχνης αναβαθµίζοντας το αισθητικό επίπεδο των δεκτών. 1

2 - Συνδέει τον άνθρωπο µε την παράδοση, τον φέρνει σε επαφή µε την πολιτιστική του κληρονοµιά και του υπενθυµίζει την εθνική του ταυτότητα (διαφηµίσεις αρχαιολογικών χώρων, µουσείων). Β2. Τα µέσα πειθούς που εντοπίζονται στη δεύτερη παράγραφο είναι τα παραδείγµατα και η αλήθεια. Συγκεκριµένα στο χωρίο «εφηµερίδες, περιοδικά πράγµατα διαφήµισης» παρατίθενται τα παραδείγµατα και στο χωρίο «Είναι ένα φαινόµενο κόσµοι µας» χρησιµοποιείται ως µέσο πειθούς η αλήθεια. Β3.α. (συνώνυµα) διαβαίνει = προσπερνά, ξεπερνά, υπερβαίνει συλλογή = περισυλλογή, περίσκεψη παρατηρούν = εξετάζουν, µελετούν τεχνητές = επίπλαστες πρόοδο = εξέλιξη, ανάπτυξη 2 (αντώνυµα) β.αρνηθεί = αποδεχτεί, υιοθετήσει δικαιολογηµένη =αδικαιολόγητη λογικά = παράλογα ωφέλιµη = ανώφελη, άσκοπη, αλυσιτελή, άχρηστη διαφώτιση = συσκότιση Β4. Θεµατική περίοδος : «Η διαφήµιση κοινωνικά ωφέλιµη.» Λεπτοµέρειες : «Να συµβάλει φαινοµενικής αληθειας.» Επισηµαίνεται ότι στη παράγραφο δεν υπάρχει πρόταση κατακλείδα. Γ. Επικοινωνιακό πλαίσιο: Πρόκειται για άρθρο, συνεπώς, είναι απαραίτητος ο τίτλος. Σκοπός η πειθώ και η πληροφόρηση. Ο µαθητής µπορεί να σταθεί στην επικαιρότητα. Κατάλληλος τρόπος πειθούς η επίκληση στη λογική, µέσα: επιχειρήµατα τεκµήρια, ύφος σοβαρό, αναφορική λειτουργία της

3 γλώσσας. Στον πρόλογο εκτίθεται το θέµα ή η προβληµατική του ενώ στο κυρίως µέρος παρατίθεται επαρκές αποδεικτικό υλικό για να διασαφηνιστεί η κυρίαρχη ιδέα και να τεκµηριωθεί η θέση που διατυπώθηκε στην εισαγωγική παράγραφο. Προτεινόµενα ρηµατικά πρόσωπα το γ ενικό και γ πληθυντικό. Πρόλογος Ο ρόλος της διαφήµισης είναι αδιαµφισβήτητα µεγάλος στη σύγχρονη τεχνοκρατούµενη κοινωνία. Οι επιδράσεις της είναι καταλυτικές σε όλους τους τοµείς της ανθρώπινης δράσης. Παρά τη θετική της, όµως, προσφορά κανείς δεν µπορεί να παραγνωρίσει το γεγονός πως οι αρνητικές της συνέπειες υπονοµεύουν τη λειτουργία της και δηµιουργούν κινδύνους που επιβάλλουν τη λήψη µέτρων. α ζητούµενο Οι αρνητικές πλευρές της διαφήµισης. - Πολλαπλασιάζει τις ατοµικές ανάγκες, καθώς διεγείρει στο άτοµο την επιθυµία κατανάλωσης µε αποτέλεσµα να το οδηγεί στην υπερεργασία, στη µείωση του ελεύθερου χρόνου και στην άµβλυνση της διάθεσής του για ενασχόληση µε πνευµατικά ενδιαφέροντα. - Με την προβολή καταναλωτικών προτύπων καλλιεργεί την υλιστική θεώρηση της ζωής, οδηγεί σε αγχωτικά αδιέξοδα και ψυχική εξάντληση. - Οι ανθρώπινες σχέσεις εµπορευµατοποιούνται, υποβαθµίζονται, καθώς η κατοχή αγαθών γίνεται µέτρο αξιολόγησης των ατόµων. - Η διαφήµιση εξωραΐζει την πραγµατικότητα, προβάλλοντας έναν ονειρικό κόσµο, που απέχει από τις αληθινές διαστάσεις της ζωής. Έτσι ο δέκτης αποπροσανατολίζεται, ενώ δυσχεραίνεται η κοινωνικοποίησή του. - Καταργείται η ελευθερία της ανθρώπινης βούλησης, αποχαυνώνεται η κριτική ικανότητα του ανθρώπου και ισοπεδώνεται η ιδιαιτερότητά του, καθώς το άτοµο µετατρέπεται σε παθητικό δέκτη, σε υποχείριο της διαφήµισης, αλλοτριώνεται και τελικά µαζοποιείται. - Ο δέκτης διαφηµιστικών µηνυµάτων από καταναλωτής αγαθών µπορεί εύκολα να µετατραπεί σε καταναλωτή ιδεολογικών και πολιτικών µηνυµάτων. Εύκολα καθίσταται θύµα ετεροκαθορισµού και χειραγώγησης. 3

4 - Οξύνονται τα φαινόµενα κοινωνικής παθογένειας, καθώς κάποιοι, κυρίως νέοι, που αδυνατούν να ικανοποιήσουν µε νόµιµα µέσα τις επιταγές της διαφήµισης παραβιάζουν ηθικές αρχές και µετέρχονται αθέµιτα µέσα προκειµένου να εξασφαλίσουν τα προβαλλόµενα αγαθά. - υσάρεστες οι συνέπειες της και στον πολιτιστικό τοµέα. Προωθεί τη µαζική κουλτούρα, εµπορευµατοποιεί την τέχνη, αποµακρύνει από την παράδοση απειλώντας την πολιτιστική και εθνική ταυτότητα Χαρακτηριστική είναι η αρνητική της επίδραση στη γλώσσα που συχνά διαστρεβλώνεται προκειµένου να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της. β ζητούµενο Παράγοντες που βοηθούν στην ανάπτυξη κριτικής σκέψης των νέων: Εξαιτίας της σηµαντικής συµβολής της διαφήµισης στον χώρο της οικονοµίας, η κατάργησή της θα ήταν ανέφικτη και σαφώς ανεπιθύµητη. Ωστόσο, είναι επιβεβληµένη ανάγκη η όξυνση της κριτικής σκέψης κατά κύριο λόγο των νέων απέναντι στα αρνητικά µηνύµατα που προβάλλονται από τη διαφήµιση. Πιο συγκεκριµένα: - Σηµαντική είναι η ευθύνη των φορέων αγωγής βασικός στόχος των οποίων είναι η διαµόρφωση ολοκληρωµένης προσωπικότητας των νέων. Οι γονείς οφείλουν να γαλουχήσουν τα παιδιά τους µε ηθικές αξίες, ώστε να αποκτήσουν ευθικρισία και σύνεση και να αποβάλουν την αλόγιστη επιθυµία απόκτησης υλικών αγαθών. -Επιβάλλεται, επίσης, ο προσανατολισµός του σχολείου στην ανθρωπιστική παιδεία µε βασικό στόχο τη διαµόρφωση σκεπτόµενων ανθρώπων. Απαιτείται όξυνση της κριτικής σκέψης µέσω του διαλόγου και θωρακισµός µε πνευµατικές και ηθικές αρετές. Έτσι, θα ιεραρχηθούν σωστά οι ανάγκες, θα διαµορφωθούν ορθά αξιολογικά κριτήρια, συγκροτηµένες προσωπικότητες που θα αξιοποιούν προς όφελός τους τα θετικά της διαφήµισης. - Η πολιτεία επιβάλλεται να εφαρµόσει αυστηρά τον κώδικα δεοντολογίας διαφήµισης που ελέγχει το περιεχόµενο των διαφηµιστικών µηνυµάτων, να υπάρξει αναπροσαρµογή της ισχύουσας νοµοθεσίας και αποτελεσµατικός έλεγχος από τις αρµόδιες αρχές, να εξασφαλίζει νοµική προστασία για τους καταναλωτές - θύµατα της διαφήµισης. - Προκειµένου να προστατευθεί ο νέος οφείλει και ο ίδιος να κατανοήσει τα µέσα και τα τεχνάσµατα που µετέρχεται η διαφήµιση. 4

5 Να συνειδητοποιήσει πως στόχος της δεν είναι η διαφώτιση του καταναλωτή αλλά η προώθηση των αγαθών. εν θα πρέπει να επιτρέπει στα διαφηµιστικά τεχνάσµατα να λειτουργούν διαβρωτικά, αλλά να λειτουργεί αυτόβουλα, στηριγµένος στις πραγµατιστικές του ανάγκες. Επίλογος Ο νέος κρίνεται σκόπιµο να πιστέψει στην προσωπική του αξία, να καλλιεργήσει την κρίση και την αυτοδύναµη σκέψη του. Η υιοθέτηση ορθών προτύπων και η απαγκίστρωση από το υλικοκρατικό πνεύµα της σύγχρονης εποχής θα συµβάλλουν καθοριστικά προς αυτήν την κατεύθυνση. 5