B ΚΥΚΛΟΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΙΚΩΝ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ Προτεινόµενα Θέµατα Γ Λυκείου εκέµβριος 2013 ΘΕΜΑ Α

Transcript

1 Α1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση Βιολογία ΘΕΜΑ Α γενιικής παιιδείίας 1. Κατά τη λανθάνουσα κατάσταση το γενετικό υλικό του HIV είναι α. δίκλωνο DNA β. µονόκλωνο DNA γ. µονόκλωνο RNA δ. δίκλωνο RNA 2. Στα δευτερογενή λεµφικά όργανα δεν ανήκει/κουν α. οι λεµφαδένες β. οι αµυγδαλές γ. ο σπλήνας δ. ο θύµος αδένας 3. Το λάθος στην κατεύθυνση ροής ενέργειας είναι α. αυτότροφους ετερότροφους β. νεκροί καταναλωτές αποικοδοµητές γ. καταναλωτές πρώτης τάξης καταναλωτές δεύτερης τάξης δ. παραγωγούς αποικοδοµητές ε. σαρκοφάγα ζώα φυτοφάγα ζώα 4. Το συµπλήρωµα και η προπερδίνη συµβάλλουν στην καταπολέµηση: α. των ιών β. των βακτηρίων γ. των µυκήτων δ. όλων των παθογόνων µικροοργανισµών. 5. Ποιος από τους παρακάτω παράγοντες αντιµετωπίζει τους µικροοργανισµούς µετά την είσοδό τους στον οργανισµό µας; α. λυσοζύµη β. µακροφάγα γ. λιπαρά οξέα δ. υδροχλωρικό οξύ (Μονάδες 20) Α2. Το διάγραµµα που παρατίθεται (και στο οποίο περιλαµβάνονται όλες οι κατηγορίες οργανισµών: παραγωγοί, καταναλωτές και αποικοδοµητές) περιγράφει τη ροή ενέργειας σε ένα οικοσύστηµα. Ποιος από τους πληθυσµούς Α, Β, Γ,, Ε είναι οι αποικοδοµητές του οικοσυστήµατος και γιατί; 1

2 ΘΕΜΑ Β Β1. Τι είναι το ινώδες και ποιος είναι ο ρόλος του; Β2. Με ποιους µηχανισµούς δρουν τα αντιβιοτικά; Β3. Στο παρακάτω σχήµα απεικονίζεται διαγραµµατικά ένα τµήµα της ανοσοβιολογικής απόκρισης και συγκεκριµένα της χυµικής ανοσίας, στον άνθρωπο όταν στο σώµα του εισέρχεται µία ξένη πρωτεΐνη. i) Να ονοµάσετε τα κύτταρα Χ, Υ και Ζ και να περιγράψετε τη διαδικασία. ii) Τι συµβαίνει όταν οι ουσίες που παράγουν τα κύτταρα Υ συνδέονται µε την ξένη πρωτεΐνη; Β4. Ποια κύτταρα µολύνει ο HIV και για ποιο λόγο; (µονάδες 4) Ποια φαρµακευτική αντιµετώπιση ακολουθείται για τους ασθενείς µε AIDS; (Μονάδες 7) 2

3 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Γιατί το δέρµα του ανθρώπινου οργανισµού µπορεί να θεωρηθεί οικοσύστηµα. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Γ2. Σε ένα δάσος της Λακωνίας ζουν οι οργανισµοί που απεικονίζονται στο ακόλουθο πλέγµα. Σε κάποιον γειτονικό αγρό, όπου οι άνθρωποι καλλιεργούν σιτάρι, ζουν ποντίκια, οχιές και µερικές κουκουβάγιες, που συνιστούν την ακόλουθη τροφική αλυσίδα Αξιοποιώντας τις πληροφορίες από το πλέγµα και την τροφική αλυσίδα να απαντήσετε στα ερωτήµατα: α. Ποια είναι η αρχική πηγή της ενέργειας που εισάγεται και καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες των οργανισµών του κάθε οικοσυστήµατος; Να περιγράψετε τη διαδικασία µε την οποία εισάγεται η ενέργεια αυτή στο κάθε οικοσύστηµα. Να χαρακτηρίσετε το είδος των οικοσυστήµατος µε βάση τη µορφή της ενέργειας που αυτό εισάγει. (Μονάδες 6) β. Ποια από τα δύο οικοσυστήµατα είναι πιο σταθερό και για ποιο λόγο; γ. Πόσες και ποιες τροφικές αλυσίδες παρατηρούνται στο δάσος. Ποιοι οργανισµοί είναι καταναλωτές 3 ης τάξης στο δάσος και γιατί; ε. Ποια συνέπεια θα έχει στον πληθυσµό των σπίνων η εξαφάνιση των εντόµων. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. στ. Ποια βραχυπρόθεσµη και ποια µακροπρόθεσµη συνέπεια θα έχει στον πληθυσµό των φιδιών η εξαφάνιση των εντόµων. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. 3

4 ΘΕΜΑ 1. Ο Αποστόλης εξαιτίας ενός τραύµατος µολύνθηκε από το βακτήριο του τετάνου και αµέσως του χορηγήθηκε ορός αντισωµάτων κατά του συγκεκριµένου µικροβίου. Η γραφική παράσταση απεικονίζει τη µεταβολή του αριθµού των αντιγόνων και των αντισωµάτων στον οργανισµό του κατά τις 15 ηµέρες µετά τη µόλυνση. α. Να εξηγήσετε ποια καµπύλη (α ή β) αντιστοιχεί στα αντιγόνα και ποια στα αντισώµατα του ορού. β. Έξι µήνες µετά, ο Αποστόλης τραυµατίστηκε πάλι οπότε και µολύνθηκε εκ νέου από το ίδιο µικρόβιο. Θεώρησε όµως ότι είναι ήδη προστατευµένος ο οργανισµός του από τον ορό και δεν προέβη σε καµία ενέργεια. i. Να εξηγήσετε για ποιο λόγο η αντιµετώπιση αυτή ήταν λανθασµένη. (µονάδες 2) ii. Κατά τη δεύτερη µόλυνση πραγµατοποιήθηκε πρωτογενής ή δευτερογενής ανοσοβιολογική απόκριση στον οργανισµό του Αποστόλη; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (µονάδες 3) γ. Μετά τη δεύτερη µόλυνση προσδιορίστηκε ο αριθµός των Β-λεµφοκυττάρων και των κυτταροτοξικών Τ-λεµφοκυττάρων στον οργανισµό του Αποστόλη και τα αποτελέσµατα απεικονίζονται στην γραφική παράσταση. Να εξηγήσετε ποια καµπύλη (α ή β) αντιστοιχεί στα Β και ποια στα κυτταροτοξικά Τ-λεµφοκύτταρα. 2. Στα παρακάτω σχήµατα απεικονίζονται τρία είδη παθογόνων βακτηρίων (Σχήµα 1) και τµήµατα της επιφάνειάς τους (Σχήµα 2), τα οποία µπορούν να δράσουν ως αντιγόνα στον ανθρώπινο οργανισµό. 4

5 Απεικονίζονται επίσης τέσσερα διαφορετικά είδη αντισωµάτων και δίπλα στο καθένα σε µεγέθυνση µια περιοχή τους (Σχήµα 3). α. Ποιο από τα παραπάνω αντιγόνα (Σχήµα 2) είναι κατάλληλο για την παρασκευή εµβολίου, το οποίο θα προστατεύει τον ανθρώπινο οργανισµό και από τα τρία είδη βακτηρίων; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (Μονάδες 2) β. Να εξηγήσετε σε ποιο χαρακτηριστικό της ειδικής άµυνας στηρίζεται η λειτουργία του εµβολίου. γ. Το κάθε ένα από τα παραπάνω είδη αντισωµάτων (Σχήµα 3) µπορεί να συνδέεται µε ένα συγκεκριµένο αντιγόνο. Να εξηγήσετε πού οφείλεται αυτή η ιδιότητά τους. δ. Πώς θα δράσει το ανοσοβιολογικό σύστηµα του εµβολιασµένου ατόµου, όταν αυτό έρθει σε επαφή µε το ίδιο αντιγόνο ένα χρόνο αργότερα; Ο ΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζοµένους) 1. Στο Τετράδιο να γράψετε µόνο τα προκαταρκτικά (ηµεροµηνία, εξεταζόµενο µάθηµα). Να µην αντιγράψετε τα θέµατα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το Ονοµατεπώνυµό σας στο πάνω µέρος των φωτοαντιγράφων αµέσως µόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σηµειώσεις σας πάνω στα θέµατα δε θα βαθµολογηθούν σε καµία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε µαζί µε το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέµατα µόνο µε µπλε ή µόνο µε µαύρο στυλό µε µελάνι που δε σβήνει. 4. Κάθε απάντηση επιστηµονικά τεκµηριωµένη είναι αποδεκτή. 5. ιάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες µετά τη διανοµή των φωτοαντιγράφων. 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: µετά τις