Η ελληνική οικονοµία ως µια αποτυχία της καπιταλιστικής πατριαρχίας & η επιλογή της δυστοπίας

Transcript

1 3ο Συνέδριο Επιστηµονικής Εταιρείας Πολιτικής Οικονοµίας «Η Ελληνική οικονοµία &ι ι η πολιτική των Μνηµονίων: κατάσταση & προοπτικές» Πάτρα, Ιανουαρίου 2014 Η ελληνική οικονοµία ως µια αποτυχία της καπιταλιστικής πατριαρχίας & η επιλογή της δυστοπίας Ειρήνη Σωτηροπούλου

2 Το ερώτηµα Νεοφιλελεύθερες πολιτικές στην Ελλάδα & η επίθεση στην πλειοψηφία Αν η επίθεση δηµιουργεί κινδύνους επιβίωσης του πληθυσµού, άρα και του συστήµατος, τότε γιατί πραγµατοποιείται; Και αν είναι απάντηση σε αντιστάσεις που δεν είχαµε συνειδητοποιήσει;

3 Θεωρητικές αφετηρίες Α. Φεµινιστική θεωρία: η µη αµειβόµενη, µη αναγνωριζόµενη ως έχουσα οικονοµική αξία, εργασία των γυναικών ως θεµέλιο των παραγωγικών σχέσεων οι εργασίες βιολογικής αναπαραγωγής της κοινωνίας (τεκνογονία, παραγωγή τροφής, καθαριότητα & υγιεινή, ανατροφή παιδιώνεκπαίδευση, περίθαλψη ασθενών, φροντίδα ηλικιωµένων κλπ) ως πρωταρχικοί τοµείς αρπαγής οικονοµικής αξίας & υπεραξίας ο καπιταλισµός ως µια µορφή τεταµένης πατριαρχίας καπιταλιστική πατριαρχία

4 Θεωρητικές αφετηρίες Β. Μετα-αποικιακές προσεγγίσεις: το έθνος-κράτος ως µια καπιταλιστική πατριαρχική αποικία, σε βάρος της κάθε κοινοτικής κουλτούρας, ιδίως σε βάρος των κοινοτήτων & των πολιτικο-οικονοµικών δοµών που δεν στηρίζουν ούτε τον καπιταλισµό ούτε την πατριαρχία οι παραγωγοί, άνδρες και γυναίκες, ως αντιστεκόµενοι και αντιστεκόµενες ναι, αλλά πώς;; αντίσταση χωρίς τυπική οργάνωση, οριζόντιος πολλαπλασιασµός πρακτικών, αντίσταση χωρίς κοινωνικό αλληλοσπαραγµό, διεκδίκηση δηµοσίων πόρων

5 Θεωρητικές αφετηρίες Γ. Η κοινωνική αναπαραγωγή ως ελάσσων προτεραιότητα του συστήµατος (φεµινιστική θεωρία ξανά!): η αναπαραγωγή της (καπιταλιστικής) πατριαρχίας σε αντίθεση προς την αναπαραγωγή της κοινωνίας η (καπιταλιστική) πατριαρχία υποτιµά ό,τι σχετίζεται µε την αναπαραγωγή της κοινωνίας και υπερ-εκτιµά ό,τι σχετίζεται µε την αναπαραγωγή του κυρίαρχου πολιτικο-οικονοµικού συστήµατος σε σχέση µε άλλες µορφές πατριαρχίας: πρώτη φορά ο καπιταλισµός ως πατριαρχικό σύστηµα δεν έχει οικονοµικό και πολιτισµικό όριο στην καταστροφή της φύσης & στην καταστροφή ανθρώπων και κοινοτήτων

6 Οι ελληνικές κοινωνίες & η καπιταλιστική πατριαρχία Επιτυχίες η καπιταλιστική πατριαρχία βρήκε πεδία επιβολής που υπήρχαν ήδη διαθέσιµα σε αρκετές κοινότητες & τα ενίσχυσε, µε µεταβολή σε νοµοθετικά καθεστώτα, µεθόδους παραγωγής, πρότυπα εκπαίδευσης & αξιολόγηση εργασιών µε καπιταλιστικούς όρους η αποικιακή ιδεολογία= εθνική ιδέα πρότυπο ανθρώπου: άνδρας, λευκός, µεσαίας τάξης, ικανός να καθιστά παραγωγικά πράγµατα και πρόσωπα γύρω του, χωρίς κοινωνικές δεσµεύσεις & υποχρεώσεις = εξαιρετικά όµοιος µε τον οικονοµικό άνδρα/homo oeconomicus και εξής: ενίσχυση της καπιταλιστικής πατριαρχίας ως συστήµατος & ως ιδεολογίας στην Ελλάδα, όπου θεσµικά & συστηµικά υποστηρίζεται το πρότυπο του οικονοµικού ανδρός από την ελίτ και τα ΜΜΕ

7 Οι ελληνικές κοινωνίες & η καπιταλιστική πατριαρχία και αποτυχίες! οι γυναίκες εκµεταλλεύτηκαν τις εσωτερικές αντιφάσεις της καπιταλιστικής πατριαρχίας: µείωσαν τις αναπαραγωγικές εργασίες που υποτιµώνται στην καπιταλιστική πατριαρχία & επιδίωξαν τίτλους ιδιοκτησίας προσβάσιµους σε ανθρώπους χωρίς µεγάλο κεφάλαιο, δηλ. εκπαίδευση η βιοµηχανοποίηση της παραγωγής τροφής δεν κατέστη πλήρης, για διάφορους λόγους η µικρή ιδιοκτησία λειτούργησε µε πολλούς τρόπους, ανάλογα µε την κοινότητα στην οποία υπάρχει. Αλλού λειτούργησε επιβαρυντικά για την προλεταριοποίηση µεγάλου µέρους του πληθυσµού & αλλού ως µέσο αντίστασης στην προλεταριοποίηση αυτή χωρίς κυνήγι µαγισσών & µε τελείως διαφορετικό ιδιοκτησιακό καθεστώς, τεχνικές & κοινωνικές τεχνογνωσίες διασώθηκαν

8 Η επιλογή της δυστοπίας Α. πριν το 2010: απορρύθµιση των εργασιακών σχέσεων σε βάρος των γυναικών, των οποίων οι κακές αµοιβές & επισφαλής εργασία εξυπηρετούσαν το πατριαρχικό νοικοκυριό µετανάστευση & δουλεµπόριο: η καπιταλιστική πατριαρχία «εισάγει» παραγωγούς, άνδρες και γυναίκες, προκειµένου να ασκήσει σε αυτούς πιέσεις που δεν µπορεί να ασκήσει στον ντόπιο πληθυσµό & να έχει τα αντίστοιχα κέρδη. Επίθεση στην Κωνσταντίνα Κούνεβα: σήµα των πολιτικών σε βάρος της εργατικής τάξης. οι πατριαρχικές αντιλήψεις στα κινήµατα δεν επέτρεψαν, πλην εξαιρέσεων, την ανάλυση των πολιτικών αυτών ως κεντρικών για την επίθεση στην τάξη των παραγωγών γενικά (φανερή & κεκαλυµµένη εργατική τάξη)

9 Η επιλογή της δυστοπίας Β. µετά το 2010: απορρύθµιση εργασιακών σχέσεων για όλους/όλες & «θηλυκοποίηση/feminisation» εργασίας= η καπιταλιστική πατριαρχία γενικεύει τις εργασιακές συνθήκες των γυναικών µετανάστευση & δουλεµπόριο: από καλοκαίρι 2010 αποχωρούν µετανάστες & άλλοι/ες σε καθεστώς δουλείας. Στρατόπεδα συγκέντρωσης = χώροι εγκλεισµού ανέργων αυξάνεται η βία κατά των γυναικών. Επίθεση στα αναπαραγωγικά δικαιώµατα των γυναικών µε στέρηση περίθαλψης & µείωσης έκτασης+ ποιότητας κοινωνικών υπηρεσιών. Επίθεση στις οροθετικές γυναίκες= σήµα των τεταµένων πολιτικών κατά της εργατικής τάξης. µείωση κοινωνικών παροχών υποχρεώνει τους/τις παραγωγούς (κυρίως γυναίκες), να παράγουν οι ίδιες ό,τι δεν προσφέρει πια το κοινωνικό κράτος, αύξηση φτώχειας

10 Και τώρα;;; Η δυστοπία ως επιλογή Σεξισµός, πατριαρχία & εθνικισµός ως κυρίαρχη ιδεολογία = εύκολη λύση για διατήρηση της καπιταλιστικής ιεραρχίας & εκµετάλλευσης ανεξάρτητα από οργανωµένη αντίσταση θεσµική & πολιτική εκτροπή, παρασύνταγµα, καταστολή στέρηση του πληθυσµού από βασικά αγαθά, όπως ενέργεια, ύδρευση, τροφή, θέρµανση, περίθαλψη, εκπαίδευση και οι άλλες επιλογές;; επανεξέταση θεωρίας, ιδίως των ερωτηµάτων, ποιοι/ές παράγουν τί, ανεξάρτητα αν εµφανίζεται στο ΑΕΠ επανεξέταση της πολιτικής στάσης των κινηµάτων που δεν έχουν ασχοληθεί µε τη συµπλοκή πατριαρχίας & καπιταλιστικών δοµών & πώς ο καπιταλισµός χρησιµοποίησε την αδιαφορία για τα δικαιώµατα των γυναικών εναντίον της εργατικής τάξης γενικότερα

11 Περισσότερα κείµενα Και στο φατσοτέφτερο ως Ανταλλαγές Παράλληλα νοµίσµατα