Η τρίτη κίνηση της Γης

Transcript

1

2 Η τρίτη κίνηση της Γης Copyright 2006, Χρήστος Κηπουρός Μαυρομιχάλη 13 Διδυμότειχο Εικόνα εξώφυλλου: Σύνθεση συγγραφέα. Oι δύο μητέρες, Πηγή: Αρχείο του ίδιου. Photo: Jean Dieuzaide, Εικ. οπισθόφυλλου: Γη, Πηγή: ο. π. Εικόνα εξωφύλλου, Εικόνα Οπισθόφυλλου, 2

3 Η τρίτη κίνηση της Γης Του πρώην Βουλευτή Έβρου Χρήστου Κηπουρού Δεν είναι μόνο οι δυο γνωστές κινήσεις. Οι δύο δηλαδή αιώνιες περιστροφές της γης, γύρω από τον ήλιο και γύρω από τον εαυτό της. Υπάρχει και μια τρίτη κίνηση. Είναι η κίνηση της ανθρωπότητας και οι διαχρονικές της σχέσεις με τον οίκο της. Επίσης οι σχέσεις όλων των εμβίων όντων με αυτόν. Ο λόγος και πάλι για τη γη, που στη μυθολογία λατρεύτηκε σαν θεά ενώ στη διάρκεια της ιστορίας, γίνεται η άλλη όψη της πατρίδας, έστω και αν η φιλοσοφία επιμένει να θυμίζει την κοινωνικοοικονομική οπτική και ότι πρόκειται για διαφορετικά μεγέθη. Ότι η γη είναι ύλη, και η πατρίδα, έννοια. Αυτό όμως δεν τις εμποδίζει να αλλάζουν ρόλους. Η πατρίδα από επίθετο, που σημαίνει την πατρική γη, να γίνεται ουσιαστικό αλλά και ενίοτε αντικείμενο εμπορίου, και η γη από ύλη να γίνεται έννοια, και ένα είδος πατρίδας. Σε αυτήν τη γη, εδώ και κάποιες, όχι πολλές, δεκαετίες έρχεται να προστεθεί και η οικολογία, πιο πολύ όμως σαν σκέψη και λόγος παρά σαν πράξη. Η γαία υπήρξε ένα ακόμη όνομα. Το συναντά κανείς στα Ομηρικά έπη, όπως συναντά και το «αμύνεσθαι περί πάτρης» στα λόγια του Έκτορα. Το όνομα όμως που επικράτησε ήταν η γη. Ούτε υφήλιος ούτε έδαφος ούτε κάτι άλλο. Μπορεί η αρχαία Θρακική-Ιλλυρική προελληνική λέξη «δεφ» να αποτελεί, λόγω των στοιχείων «δ» και «φ», τη ρίζα από την οποία παράγεται η λέξη «έδαφος» και το γεγονός αυτό να προηγήθηκε των αρχαιοελληνικών χρόνων, όμως γρήγορα έχασε τη μάχη από τη γη. Δεν ξέρω αν το καθοριστικό για την ονομασία «γη» είναι το θηλυκό γένος και η μητρότητα ή και το μονοσύλλαβο. Εκείνο που ξέρω είναι ότι το γνωστό ορφικό ζεύγος του χρόνου και της ανάγκης ίσως είναι επίκαιρο ακόμη και σήμερα. Όπως σίγουρα είναι πρότυπο το ομώνυμο τοπίο, το οποίο τόσο πολύ ζωγραφίστηκε, όσο η μουσική, που μαζί με τα συναισθήματα τροποποιούσε από τότε τη σκέψη. Από την άλλη βέβαια, μπορεί η σκέψη, οι ιδέες, όσο η ίδια η φιλοσοφία αλλά και οι υπόλοιπες πνευματικές δραστηριότητες, να είναι παιδιά του χρόνου, όμως δεν παύουν να κινούνται στην επικουρική σφαίρα των εξελίξεων. Αλλά και πάλι αν δεν υπήρχε η ανάγκη, και αν ακόμη γεννηθούν, υφίστανται την επίδραση πολλών παραγόντων που απειλούν και πολλές φορές πετυχαίνουν παλινδρόμηση στην προτεραία κατάσταση. 3

4 Η τρίτη κίνηση της Γης Χρήστος Κηπουρός Θράκη 2006 Την περίοδο που διανύουμε, η οικολογία διανύει τη βρεφική της ηλικία. Με τους χρονικούς ρυθμούς που έλεγα, και με δεδομένη την κλίμακα μέτρησης της ανάγκης, ο άνθρωπος θα χρειαστεί να κάνει πολύ δρόμο ως την άνοδο της οικολογίας στο βάθρο, δίπλα στις άλλες μορφές των σχέσεών του με τη γη. Ο δρόμος αυτός θα ήταν μεγαλύτερος αν δεν υπήρχε η σχέση της γυναίκας με τη γη. Το κοινό της μητρότητας. Επίσης η πρωταρχική εκείνη μορφή οικολογίας σύμφωνα με την οποία τα νεογέννητα έρχονταν στη ζωή έχοντας δίπλα τους δύο αγκαλιές. Την αγκαλιά της φυσικής τους μάνας όσο και την αγκαλιά της γης, όπως θα έλεγε και ο Γκάτσος, και όπως σε πολλές περιοχές της γης γίνεται και σήμερα, επάνω στο χώμα. Όσες όμως μορφές παγκοσμιοποίησης και να υπάρξουν, διαδεχόμενες η μια την άλλη -όπως άλλωστε γίνεται από πολλών αιώνων και όχι μόνο στην τελευταία τεχνολογική και πληροφορική μορφή- θα χρειαστούν αμέτρητες περιστροφές της γης πέριξ του ήλιου, πριν η ιστορική, τοπική, αναπτυξιακή και οικονομική πατρίδα δώσουν τη θέση σε ευρύτερες ή και στην τελική, την παγκόσμια πατρίδα, και προτού ο πατριωτισμός μετεξελιχθεί με έργα, σε πλήρη κοσμοπολιτισμό. Γιατί ναι μεν υπάρχει το ευρωπαϊκό πρόπλασμα και οι 25 όντως είναι ένα πρώτο βήμα, όμως και το ταξίδι δεν είναι μικρό. Μέχρι τότε οι πατρίδες θα συνεχίζουν να παίζουν τον ιστορικό τους ρόλο. Ιδίως δε σε περιοχές της γης, όπως η δική μας, όπου ενδημεί και θα ενδημεί επί πολύ, η ανάγκη και όπου οι αξίες της Ελευθερίας, της Ειρήνης και της Δημοκρατίας δεν αποτελούν κατακτήσεις δεδομένες, όπως συμβαίνει με την υπόλοιπη Γηραιά Ήπειρο. Ναι μεν πολλές θεωρίες ορθά εξαρτούν τη σχέση του ανθρώπου με την πατρίδα με βάση τα κοινωνικοοικονομικά μεγέθη αφού δεν πρόκειται για κάτι μεταφυσικό, όμως σε περιοχές όπου απουσιάζουν οι βασικές αξίες που έλεγα, αν μη τι άλλο, αδικούν τους ανθρώπους και επόμενα τους λαούς, τα βαθύτερα συναισθήματα, όσο τη λογική, την τέχνη καθώς και τις άλλες πνευματικές τους δραστηριότητες. Γιατί όταν ακόμη και τα ζώα διεκδικούν και έχουν αποκτήσει τα δικά τους γιατάκια, τις εστίες, τις φωλιές, τη γη, την πατρίδα και έχουν το δικό τους «πατριωτισμό», τότε προκαλεί το γεγονός ότι όλα αυτά δεν τα δικαιούνται οι ιστορικοί λαοί της περιοχής. Συνιστά μεγάλο και ηθικό κυρίως κενό. Όπως κενά επίσης υπάρχουν και στη λαϊκή ρήση «όπου γης και πατρίς». Εικόνα Σύνθεση συγγραφέα. Αρχείο του ίδιου. Photo: Jean Dieuzaide, 4

5 5