Προτεινόμενες απαντήσεις Πανελλαδικές εξετάσεις 2015 στα λατινικά

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Προτεινόμενες απαντήσεις Πανελλαδικές εξετάσεις 2015 στα λατινικά"

Λεββαῖος Μάγκας
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Προτεινόμενες απαντήσεις Πανελλαδικές εξετάσεις 2015 στα λατινικά Α1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παραπάνω αποσπάσματα. (τη μετάφραση των αποσπασμάτων δεν είναι δύσκολο να τη βρει κανείς) Μ. 40 Β1α. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: Μ.10 Τύπος Ζητούμενος τύπος Απάντηση parem : την αφαιρετική ενικού αριθμού στο ίδιο γένος pari diu : τον συγκριτικό βαθμό diutius inopes hoc quos (το 1ο στο κείμενο) neutris cultellum unguium se : τη γενική πληθυντικού αριθμού στο ίδιο γένος : την ονομαστική πληθυντικού αριθμού στο ουδέτερο γένος : την αφαιρετική ενικού αριθμού στο θηλυκό γένος : την ονομαστική ενικού αριθμού στο αρσενικό γένος : την ονομαστική πληθυντικού αριθμού : την κλητική πληθυντικού αριθμού : τη δοτική ενικού αριθμού στο α πρόσωπο inopum haec quam neuter cultelli ungues mihi

2 eam : τη γενική ενικού αριθμού στο ίδιο γένος eius Β1β. «Id exemplum sutōrem quendam incitavit» : να μεταφέρετε τις λέξεις της παραπάνω πρότασης στον άλλον αριθμό. Ea exempla sutores quosdam incitaverunt Μ.5 Β2. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους: Μ.15 Τύπος Ζητούμενος τύπος Απάντηση docēret respondēbat solēbat perdidi fit cecidērunt fuerint : το σουπίνο στην αφαιρετική : τη δοτική του γερουνδίου : τη γενική πληθυντικού αριθμού της μετοχής ενεστώτα στο θηλυκό γένος : το α ενικό πρόσωπο της υποτακτικής ενεστώτα στην ίδια : το γερουνδιακό στην ονομαστική ενικού αριθμού στο αρσενικό γένος : τη δοτική πληθυντικού αριθμού της μετοχής μέλλοντα στο ουδέτερο γένος : το γ πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής μέλλοντα doctu respondendo solentium perdam faciendus casuris sunto

3 dixisse ferunt referre : το α πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής παρατατικού στην άλλη : το γ ενικό πρόσωπο της οριστικής ενεστώτα στην ίδια : το β ενικό πρόσωπο της προστακτικής ενεστώτα στην άλλη diceremur fertur referre interficiendo : το β ενικό πρόσωπο της προστακτικής ενεστώτα στην άλλη Interficere cognovisset elapso resecandōrum obiurgandam :το β πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής μέλλοντα στην ίδια :το γ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής παρατατικού :το γ ενικό πρόσωπο της οριστικής συντελεσμένου μέλλοντα στην άλλη :το απαρέμφατο του παρακειμένου στην άλλη cognoscemini elaberentur resectus erit obiurgatam esse Γ1α. «vocātus»: να αναλύσετε τη μετοχή σε δευτερεύουσα χρονική πρόταση, εισαγόμενη με τον χρονικό σύνδεσμο Μ.3 postquam (μονάδα 1) και να αιτιολογήσετε την εκφορά της (μονάδες 2). Postquam vocatus est Χρησιμοποιούμε α) οριστική έγκλιση, διότι το περιεχόμενο της χρονικής πρότασης, η οποία αποτελεί το ανάπτυγμα της χρονικής μετοχής, ενδιαφέρει

4 μόνο από χρονική άποψη και δεν «επιβαρύνεται» από κάτι που θα εξασθένιζε τη βεβαιότητά της (δεν βρίσκεται εντός πλαγίου λόγου, δεν δηλώνει πιθανό ή προσδοκώμενο) β) παρακείμενο χρόνο, όπως συνήθως εκφέρεται μια χρονική πρόταση που δηλώνει το προτερόχρονο(δες το ανάλογο: Haec postquam domestici Scipioni rettulerunt, is fores reserari eosque intromitti iussit μάθημα 34). Χρήση και υπερσυντελίκου, ωστόσο, ως χρόνου που δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν, δεν θα ήταν λάθος. γ) παθητική, αφού δεν υπάρχει λόγος να μη θεωρηθεί γνήσια παθητική μετοχή. ΥΓ: Αν κανείς παράτολμος χρησιμοποιούσε ενεργητική σύνταξη δεν θα ήταν αυτό ενέργειά του γλωσσικά άστοχη. Θα έπρεπε, όμως, να επέμβει και στη σύνταξη της περικείμενης της μετοχής πρότασης. Αυτό μας πάει μακριά Γ1β. Γ1γ. «Tum intellexi, quos fidos amīcos habuissem»: να Μ.3 μετατρέψετε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ. Η μορφή του πλαγίου λόγου είναι η πλάγια ερωτηματική μερικής άγνοιας, που στον ευθύ λόγο ισοδυναμεί με ευθεία ερώτηση μερικής άγνοιας. Η εισαγωγή παραμένει η ίδια. Η εκφορά, βεβαίως θα είναι πια με οριστική, αφού δεν υπάρχει πια η εξάρτηση, που δίνει υποκειμενική χροιά στην πρόταση. Η υποτακτική «habuissem», δικαιολογείται με βάση τον κανόνα της ακολουθίας των χρόνων (δηλώνει κάτι το προτερόχρονο σε εξάρτηση από ιστορικό χρόνο) και στο ευθύ ισοδυναμεί με οριστικη ιστορικού χρόνου παρατατικού, ιστορικού παρακειμένου, υπερσυντελίκου. Θεωρητικά, όποιος απ αυτούς τους χρόνους της οριστικής χρησιμοποιηθεί γλωσσικά δεν είναι άστοχη επιλογή. Κατ οικονομία, προκρίνουμε τον ιστορικό παρακείμενο της οριστικής. Οπότε έχουμε: Quos fidos amicos habui? ΥΓ: Χρήση, επίσης, του εγκλιτικού ερωτηματικού μόριου «-ne» θα έδινε στυλ! Όχι, όμως, ότι είναι απαραίτητο. Αν, πάντως, το χρησιμοποιούσαμε, η πρόταση θα είχε ως εξής: Quosne fidos amicos habui? «Porcia, Bruti uxor, cultellum tonsorium poposcit»: Μ.3 να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, με εξάρτηση από το «Homines dicunt». Η Κύρια πρόταση κρίσης εξαρτώμενη απ το λεκτικό ρήμα θα αποβεί ως μορφή πλαγίου λόγου ειδικό απαρέμφατο. Σε

5 χρόνο παρακείμενο, αφού το ρήμα της κύριας πρότασης είναι ιστορικού χρόνου. Το υποκείμενο του ρήματος και οι ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί του θα τεθούν σε αιτιατική, αφού υπάρχει ετεροπροσωπία. Έτσι έχουμε: Homines dicunt Porciam, Bruti uxorem, cultellum tonsorium poposcisse Γ1δ. Γ2α. Γ2β. Γ2γ. «quod Tarquinium dixisse ferunt exulantem»: να αναδιατυπώσετε την πρόταση αντικαθιστώντας το ρήμα ferunt με το ρήμα fertur. Να επιφέρετε τις απαραίτητες αλλαγές (μονάδες 4) και να τις αιτιολογήσετε (μονάδες2). Μ.6 Εφόσον θα χρησιμοποιηθεί μεσοπαθητικός τύπος λεκτικού ρήματος, Το σε αιτιατική υποκείμενο του απαρεμφάτου, λόγω ετεροπροσωπίας, θα τεθεί σε ονομαστική. Φυσικά το ίδιο και η συνημμένη σ αυτό μετοχή. ΥΓ: Δεν θα ήταν σκόπιμο να μιλήσουμε για «άρση του λατινισμού του ειδικού απαρεμφάτου», γιατί δεν υπάρχει ταυτοπροσωπία. Έτσι θα έχουμε: «Quod Tarquinius dixisse fertur exulans» «Id exemplum sutōrem quendam incitavit, ut corvum docēret parem salutatiōnem»: να αναδιατυπώσετε την περίοδο αντικαθιστώντας το ρήμα της κύριας πρότασης incitavit με το ρήμα incitat. Να προβείτε στην απαραίτητη αλλαγή (μονάδα 1) και να την αιτιολογήσετε (μονάδες 2). Μ.3 Εφόσον η εξάρτηση θα είναι οριστική ενεστώτα, άρα αρκτικού χρόνου, η βουλητική θα εκφέρεται με υποτακτική ενεστώτα, σύμφωνα με την ιδιομορφία της ακολουθίας των χρόνων. Έτσι θα έχουμε: Id exemplum sutorem quondam incitat, ut corvum doceat parem salutationem «Quodsi forte cecidērunt, tum intellegitur»: να μετατρέψετε τον υποθετικό λόγο έτσι ώστε να εκφράζεται αντίθεση προς την πραγματικότητα α) στο παρόν (μονάδες 2) και β) στο παρελθόν (μονάδες 2). Στην πρώτη περίπτωση υπόθεση και απόδοση θα εκφέρονται με υποτακτική παρατατικού. Επομένως: «Quodsi forte caderent, tum intellegeretur» Στη δεύτερη περίπτωση υπόθεση και απόδοση θα εκφέρονται με υποτακτική υπερσυντελίκου. Επομένως: «Quodsi forte cecidissent, tum intellectum esset» «Brutus ad eam obiurgandam vēnit»: να αποδώσετε με τέσσερις τρόπους τον υπογραμμισμένο προσδιορισμό του σκοπού (να μην αποδοθεί με τελική μετοχή). Μ.4 Μ.8 Εδώ υπάρχει πρόβλημα. Υποθέτω ότι θα ήθελαν να πουν «όχι με τελική πρόταση». Αν όχι, τότε ή δεν ξέρουν ή

6 νομίζουν ότι απευθύνονται σε ανθρώπους που δεν ξέρουν. Τελική μετοχή δεν υπάρχει στα λατινικά. Αφού, λοιπόν, η εκφώνηση είναι προβληματική, θα χρησιμοποιήσουμε και την τελική πρόταση. Έτσι έχουμε Brutus venit ut eam obiurgaret qui eam obiurgaret eam obiurgatum eius obiurgandi causa ad eam obiurgandam (το δεδομένο απ το κείμενο)

Σχετικά έγγραφα

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2015

ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2015 Α1. Αυτό το παράδειγμα παρακίνησε κάποιον παπουτσή να διδάξει σε ένα κοράκι τον ίδιο χαιρετισμό. Για πολύ καιρό κόπιαζε μάταια κάθε