ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Αναφορών ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέµα: Αναφορά 0783/2007, του Γ.Τ., κυπριακής ιθαγένειας, σχετικά µε την προστασία της χερσονήσου του Ακάµα στην Κύπρο 1. Περίληψη της αναφοράς Ο αναφέρων εκφράζει την ανησυχία του για τα σχέδια ανάπτυξης που εξετάζονται από το κυπριακό υπουργικό συµβούλιο και που πρόκειται να υλοποιηθούν πλησίον των παραδοσιακών χωριών της χερσονήσου του Ακάµα στην Κύπρο, παρά το γεγονός ότι αποτελεί οικότοπο σπανίων ειδών χλωρίδας και πανίδας και περιλαµβάνεται στον κατάλογο του δικτύου Natura Ο αναφέρων επισηµαίνει ότι δεν έχει ζητηθεί η γνώµη της αρµόδιας επιτροπής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και ότι δεν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα προληπτικά µέτρα για το έργο, όπως απαιτείται από τις σχετικές κοινοτικές οδηγίες. Για τον λόγο αυτόν, ζητεί την παρέµβαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. 2. Παραδεκτό Χαρακτηρίσθηκε παραδεκτή στις 8 Ιανουαρίου Η Επιτροπή κλήθηκε να παράσχει πληροφορίες (άρθρο 192, παράγραφος 4, του Κανονισµού). 3. Απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 17 Απριλίου Ο αναφέρων εκφράζει ανησυχίες σχετικά µε την προστασία της χερσονήσου του Ακάµα στην Κύπρο, µιας περιοχής µε µεγάλη βιοποικιλότητα η οποία έχει αναγνωριστεί ως υποψήφια προς ένταξη στο δίκτυο Natura 2000, στο πλαίσιο ενός σχεδίου του LIFE, αλλά οι κυπριακές αρχές δεν την έχουν ακόµα χαρακτηρίσει ως τέτοια. Πιο συγκεκριµένα, ο αναφέρων παραπέµπει σε πρόσφατη απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης για τη δηµιουργία ζωνών ανάπτυξης εντός και γύρω από τα χωριά που περιβάλλουν την περιοχή του Ακάµα, χωρίς κατάλληλη διαβούλευση. Επιπλέον, ο αναφέρων ισχυρίζεται ότι οι κυπριακές αρχές CM\ doc PE v06-00 Eνωµένη στην πολυµορφία

2 εξετάζουν επί του παρόντος το ενδεχόµενο να προτείνουν να ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 µια πολύ µικρότερη περιοχή από εκείνη που είχε ορισθεί από το σχέδιο του LIFE και η οποία δεν θα παράσχει επαρκή προστασία για τους οικοτόπους, τα άγρια πτηνά και τα άλλα είδη που βρίσκονται εντός των ορίων αυτής. Σύµφωνα µε την οδηγία για τους οικοτόπους 92/43/ΕΟΚ 1, τα κράτη µέλη πρέπει να προτείνουν τόπους κοινοτικής σηµασίας (ΤΚΣ) για ένταξη στο ευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο Natura Οι προτάσεις αυτές πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά σε επιστηµονικά κριτήρια και αξιολογούνται, κατά συνέπεια, στο επίπεδο των αντίστοιχων βιογεωγραφικών ζωνών ως προς την επάρκειά τους. Η οδηγία δεν προβλέπει διαβούλευση σχετικά µε τους τόπους που προτείνονται για ένταξη στο Natura 2000, η οποία αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών µελών. Το τελευταίο βιογεωγραφικό σεµινάριο για την περιοχή της Μεσογείου αποκάλυψε σηµαντικές ανεπάρκειες στον κατάλογο των τόπων που προτείνονται από την Κύπρο για ένταξη στο Natura 2000, συµπεριλαµβανοµένης ιδίως της µη πρόβλεψης αντίστοιχου χαρακτηρισµού για τη χερσόνησο του Ακάµα, η οποία αποτελεί τόπο εξαιρετικής σηµασίας ως προς τη βιοποικιλότητα στην Κύπρο. Η µεγάλη αξία διατήρησης της περιοχής έχει καταδειχθεί στον κατάλογο των τόπων που ήταν υποψήφιοι για ένταξη στο Natura 2000 και καταρτίσθηκε στο πλαίσιο ενός προγράµµατος του LIFE για τις τρίτες χώρες. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ζήτησε τώρα από τις κυπριακές αρχές να καλύψουν τα κενά που εντοπίσθηκαν, προτείνοντας για ένταξη, µεταξύ άλλων, και τη χερσόνησο του Ακάµα. Στην πρόσφατη απάντησή τους, οι κυπριακές αρχές εξέφρασαν τη σαφή πρόθεσή τους να συµπεριλάβουν τον εν λόγω τόπο στον εθνικό τους κατάλογο. Όταν γίνει αυτό, ο κυπριακός κατάλογος θα αξιολογηθεί εκ νέου ως προς την επάρκειά του. Επιπλέον, ο Ακάµας διαθέτει µεγάλη ορνιθολογική αξία και πρέπει, ως εκ τούτου, να χαρακτηρισθεί ζώνη ειδικής προστασίας (ΖΕΠ), σύµφωνα µε την οδηγία περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών 79/409/ΕΟΚ 2. εδοµένου ότι η Κύπρος έχει παραλείψει να χαρακτηρίσει πολλές περιοχές ως ΖΕΠ, συµπεριλαµβανοµένης της περιοχής του Ακάµα, η Επιτροπή κίνησε διαδικασία επί παραβάσει σε βάρος της. Στην απάντησή τους σε προειδοποιητική επιστολή της, οι κυπριακές αρχές ενηµέρωσαν την Επιτροπή ότι η διαδικασία για τον χαρακτηρισµό αρκετών τόπων, συµπεριλαµβανοµένου του Ακάµα, ως ΖΕΠ βρίσκεται εν εξελίξει. Όσον αφορά τα αναπτυξιακά σχέδια που ενδέχεται να επηρεάσουν την περιοχή, σύµφωνα µε τη νοµολογία του ΕΚ για τόπους που θα έπρεπε να ενταχθούν σε εθνικούς καταλόγους των τόπων που περιλαµβάνονται στο Natura 2000, τα κράτη µέλη οφείλουν να απέχουν από οποιαδήποτε δραστηριότητα θα µπορούσε να βλάψει την αξία διατήρησης των εν λόγω τόπων. Αυτό ισχύει και για την περίπτωση του Ακάµα. Ωστόσο, θα πρέπει να σηµειωθεί ότι ο χαρακτηρισµός ενός τόπου ως ανήκοντος στο Natura 2000 δεν σηµαίνει ότι απαγορεύεται να υλοποιούνται αναπτυξιακά σχέδια σε αυτόν: το άρθρο 6 της οδηγίας για τους οικοτόπους προβλέπει πλαίσιο για τη βιώσιµη διαχείριση των εν λόγω τόπων. 1 Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, Επίσηµη Εφηµερίδα L 206 της , σελ Οδηγία 79/409/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών, Επίσηµη Εφηµερίδα L 103 της , σελ PE v /5 CM\ doc

3 Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί προσεκτικά τις προσπάθειες των κυπριακών αρχών για τον κατάλληλο χαρακτηρισµό της χερσονήσου του Ακάµα ως τόπου ανήκοντος στο δίκτυο Natura 2000, τόσο ως ΤΚΣ όσο και ως ΖΕΠ, και τη δέουσα προστασία της, στο πλαίσιο των προαναφερθεισών διαδικασιών. 4. Συµπληρωµατική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 30 Ιανουαρίου Πρόσφατα η Επιτροπή τόνισε και πάλι στις κυπριακές αρχές, τόσο µέσω επιστολής όσο και επ ευκαιρία επισκέψεως των υπηρεσιών της στην Κύπρο, την ανάγκη να χαρακτηριστεί καταλλήλως η περιοχή του Ακάµα για το δίκτυο Natura 2000, τόσο ως τόπος κοινοτικής σηµασίας (ΤΚΣ), σύµφωνα µε την οδηγία 92/43/ΕΟΚ 1 για τους οικοτόπους, όσο και ως ζώνη ειδικής προστασίας (ΖΕΠ), σύµφωνα µε την οδηγία 79/409/ΕΟΚ 2 περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών. Οι κυπριακές αρχές το παραδέχτηκαν αυτό και επεσήµαναν ότι έχουν επικεντρώσει τις προσπάθειές τους στην επαρκή οριοθέτηση της περιοχής και στις διαβουλεύσεις µε τις τοπικές κοινότητες. Επί του παρόντος, οριστικοποιούν την πρότασή τους και, µόλις ολοκληρωθούν οι εσωτερικές διοικητικές διαδικασίες, υποσχέθηκαν να υποβάλουν επισήµως τον χαρακτηρισµό του τόπου στην Επιτροπή, στις αρχές του Η Επιτροπή θα επανεκτιµήσει την κατάσταση εντός του 2009, µόλις παραλάβει τον επίσηµο χαρακτηρισµό της περιοχής του Ακάµα για το δίκτυο Natura 2000, προκειµένου να εξασφαλιστεί η παροχή επαρκούς προστασίας στον τόπο αυτόν σύµφωνα µε τις οδηγίες για τους οικοτόπους και περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών. 5. Συµπληρωµατική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 20 Νοεµβρίου Μετά από σειρά επαφών, οι κυπριακές αρχές εξέφρασαν την πρόθεσή τους να χαρακτηρίσουν την περιοχή του Ακάµα ως τόπο που εντάσσεται στο δίκτυο Natura 2000 κατά το πρώτο εξάµηνο του Ωστόσο, µέχρι σήµερα, ο χαρακτηρισµός αυτός δεν έχει τεθεί. Η Επιτροπή θα θίξει το θέµα του χαρακτηρισµού της χερσονήσου του Ακάµα στο πλαίσιο της διαδικασίας επί παραβάσει που κίνησε κατά της Κύπρου για ανεπαρκή χαρακτηρισµό ζωνών ειδικής προστασίας δυνάµει της οδηγίας περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών 79/409/ΕΟΚ 3 σύµφωνα µε το άρθρο 226 της Συνθήκης. Η Επιτροπή θα εξετάσει επίσης το ενδεχόµενο να κινηθεί νοµικά λόγω του µη χαρακτηρισµού της περιοχής ως τόπου κοινοτικής σηµασίας δυνάµει της οδηγίας για τους οικοτόπους 92/43/ΕΟΚ Συµπληρωµατική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 2 Σεπτεµβρίου Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, Επίσηµη Εφηµερίδα L 206 της , σελ Οδηγία 79/409/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών, Επίσηµη Εφηµερίδα L 103 της , σελ Οδηγία 79/409/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών, Επίσηµη Εφηµερίδα L 103 της , σελ Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, Επίσηµη Εφηµερίδα L 206 της , σελ. 7. CM\ doc 3/5 PE v06-00

4 Οι κυπριακές αρχές στις 26 Μαρτίου 2010 χαρακτήρισαν τη χερσόνησο Ακάµα ως τοποθεσία που εντάσσεται στο δίκτυο Natura 2000 αφενός ως περιοχή ειδικής προστασίας βάσει της οδηγίας περί αγρίων πτηνών 2009/147/ΕΚ 1 και αφετέρου ως τοποθεσία κοινοτικής σπουδαιότητας βάσει της οδηγίας για τους οικοτόπους 92/43/ΕΟΚ 2. Επιπλέον, η Επιτροπή έλαβε πρόσφατα επίσηµη καταγγελία όσον αφορά τον ανεπαρκή χαρακτηρισµό της περιοχής σύµφωνα µε τις προαναφερθείσες οδηγίες καθώς και την επιδείνωση και την έλλειψη αποτελεσµατικής προστασίας της περιοχής σύµφωνα µε το άρθρο 6 της οδηγίας για τους οικοτόπους. Σ' αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή θα αρχίσει έρευνα της υπόθεσης προκειµένου να εξασφαλισθεί η συµµόρφωση µε τις ισχύουσες διατάξεις της νοµοθεσίας της ΕΕ για τη φύση. 7. Συµπληρωµατική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 6 Σεπτεµβρίου 2011 (REV IV) Η Επιτροπή, εν συνεχεία προκαταρκτικής έρευνας βάσει επίσηµης καταγγελίας, απέστειλε στις 20 Μαΐου προειδοποιητική επιστολή στην Κύπρο2011, βάσει του άρθρου 258 της ΣΛΕΕ σχετικά µε τον ανεπαρκή χαρακτηρισµό της χερσονήσου του Ακάµα ως τοποθεσία που εντάσσεται στο δίκτυο Natura 2000 σύµφωνα µε την οδηγία περί οικοτόπων 92/43/ΕΟΚ 3. Η Επιτροπή θα αποφασίσει για τα περαιτέρω διαβήµατά της µε βάση την αναµενόµενη απάντηση εκ µέρους των κυπριακών αρχών. 8. ΑΝΑΘ. 5 Απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 20 Απριλίου 2012 Αρχικά η αναφορά αφορούσε το µη χαρακτηρισµό της περιοχής του Ακάµα ως τοποθεσία που εντάσσεται στο δίκτυο Natura 2000 (τόπος κοινοτικής σηµασίας - ΤΚΣ δυνάµει της οδηγίας για τους οικοτόπους 4 ). Η τοποθεσία έχει πλέον προταθεί από την Κύπρο για να χαρακτηριστεί ΤΚΣ, εποµένως το ζήτηµα που εκκρεµεί είναι η επάρκεια του χαρακτηρισµού. Οι κυπριακές αρχές απάντησαν στην προειδοποιητική επιστολή της Επιτροπής. Η Κύπρος βρίσκεται αυτή τη στιγµή στη διαδικασία προετοιµασίας λεπτοµερούς χαρτογράφησης της περιοχής για να αποδείξει ότι ο χαρακτηρισµός της τοποθεσίας είναι επαρκής και καλύπτει όλους τους φυσικούς οικότοπους και τους οικοτόπους των ειδών που πρέπει να χαρακτηριστούν σύµφωνα µε την οδηγία για τους οικοτόπους. Η διαδικασία αυτή πρέπει να ολοκληρωθεί µέχρι το τέλος του Ιουνίου του 2012 και όλες οι σχετικές πληροφορίες θα υποβληθούν τότε στην Επιτροπή. 1 ΕΕ L 20, , σ Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, Επίσηµη Εφηµερίδα L 206 της , σελ Οδηγία του Συµβουλίου 92/43/ΕΟΚ της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, Επίσηµη Εφηµερίδα L 206, 22/07/1992 σ Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, ΕΕ L 206 της , σ PE v /5 CM\ doc

5 Κατά τη διάρκεια συνεδρίασης που πραγµατοποιήθηκε στη Λευκωσία στις 27 Ιανουαρίου 2012 η Επιτροπή ανέφερε ότι, εάν οι ΜΚΟ διαθέτουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι σηµαντικά οικοσυστήµατα ή οικοσυστήµατα ειδών δεν έχουν χαρακτηρισθεί και βρίσκονται εκτός των προτεινόµενων ορίων του ΤΚΣ, τα στοιχεία αυτά πρέπει να υποβληθούν στην Επιτροπή κατά τη διάρκεια του 2012 προκειµένου να συµβάλουν στην τελική αξιολόγηση του προτεινόµενου χαρακτηρισµού. Για να αξιολογήσει η Επιτροπή κατά πόσον η περιοχή Ακάµας έχει χαρακτηρισθεί επαρκώς, θα αναµείνει την ολοκλήρωση της λεπτοµερούς χαρτογράφησης από τις κυπριακές αρχές. Αφού λάβει τις πληροφορίες αυτές, η Επιτροπή θα τις συγκρίνει µε τα υπάρχοντα επιστηµονικά δεδοµένα και µε όλα τα νέα τεκµήρια που ενδεχοµένως θα υποβληθούν. CM\ doc 5/5 PE v06-00