Αγωγιάτου Χριστίνα, Ψυχολόγος, Α.Π.Θ. Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αγωγιάτου Χριστίνα, Ψυχολόγος, Α.Π.Θ. Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer"

Άρχέλαος Κουταλιανός
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Αγωγιάτου Χριστίνα, Ψυχολόγος, Α.Π.Θ. Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer

2 Νευροψυχολογία Η νευροψυχολογία είναι η επιστήμη που μελετά τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη σχέση του με τη συμπεριφορά (Posner & DiGirolamo,2000) Σχετίζεται με τις νευροεπιστήμες, τη φιλοσοφία, τη νευρολογία, την ψυχιατρική, την πληροφορική και τις τεχνικές ψυχομετρίας

3 Νευροψυχολογική εκτίμηση Μέθοδος εξέτασης με την οποία ο νευροψυχολόγος είναι σε θέση να συλλέξει δεδομένα για όλες τις γνωστικές λειτουργίες του εξεταζόμενου (Malik, 2007) Άτομα με εγκεφαλικές βλάβες ή νοητικές διαταραχές Ανίχνευση εγκεφαλικών δυσλειτουργιών Επιπτώσεις που προκαλούν αλλαγές στη συμπεριφορά και τις δραστηριότητες του ατόμου (Benton,1988)

4 Νευροψυχολογική εκτίμηση ΚΕΚ ΑΕΕ Εγκεφαλικοί όγκοι Μαθησιακές δυσκολίες Έκθεση σε χημικά, τοξικά Νόσος Parkinson Άνοια Ψυχιατρικά νοσήματα Χρήση ουσιών Χειρουργικές επεμβάσεις Επιληπτικές κρίσεις (Chaytor et al.,2003. Malik et al., Lee, 2004)

5 Νευροψυχολογική εκτίμηση Εργαλεία ανίχνευσης Δοκιμασίες αξιολόγησης νοητικών λειτουργιών και κλίμακες εκτίμησης λειτουργικότητας Κλίμακες εκτίμησης βαρύτητας Ειδικά ερωτηματολόγια, για να εκτιμηθεί η συναισθηματική κατάσταση

6 Οι ψυχομετρικές δοκιμασίες Να συνοδεύονται με ανάλογες νόρμες, ώστε οι μετρήσεις να μετατρέπονται σε απόλυτες τιμές και να αποκτούν έτσι, διαγνωστική σημασία Να είναι σταθμισμένες στον πληθυσμό που εφαρμόζονται Να είναι έγκυρες και αξιόπιστες

7 Επιλογή δοκιμασιών Δομημένη προεπιλογή, ευέλικτη επιλογή, ενδιάμεση θέση ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΘΕΣΗ Προεπιλεγμένες δοκιμασίες βάσει βιβλιογραφίας Ανάγκες του ασθενή Χορήγηση πρόσθετων δοκιμασιών (Strauss,2006)

8 Επιλογή δοκιμασιών Ποιες λειτουργίες και ικανότητες πρέπει να εξετάσουμε βάσει των κριτηρίων; Ποιες δοκιμασίες προτείνονται από τη βιβλιογραφία; Έχουν εφαρμοστεί στον πληθυσμό που θα τις χρησιμοποιήσουμε; Ποιες νόρμες είναι κατάλληλες; Είναι κατάλληλες για το μορφωτικό υπόβαθρο του ασθενή; (Strauss,2006)

10 Διάγνωση Επιβεβαίωση της διάγνωσης Εντοπισμός εστίας της βλάβης Διάκριση ψυχιατρικών νευρολογικών συμπτωμάτων Διαχωρισμός διαταραχής από αλλαγές λόγω ηλικίας Διαφορική Διάγνωση Εκτίμηση της βαρύτητας των ελλείψεων (Θεοτοκά, Twamley & Bondi, Lezak, 2009)

11 Διάγνωση Ο διαγνωστικός ρόλος της νευροψυχολογίας, που κυριαρχούσε παλαιότερα, έχει μειωθεί ΑΙΤΙΕΣ Αυξανόμενη συμβολή Στη φροντίδα του ασθενή Στην επιλογή θεραπευτικής αγωγής Ανάπτυξη μη παρεμβατικών τεχνικών για τη διάγνωση και εντοπισμό εγκεφαλικών διαταραχών (αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία κ.ά.) (Jernigan, Johnstone & Frank, Lezak, 2009)

12 Διαγνωστικός Ρόλος της ΝΨΕ Πρώιμη Διάγνωση Οι νευροαπεικονιστικές τεχνικές δε δίνουν πάντα διαγνωστικά στοιχεία Δεν αναγνωρίζουν τη φύση της υπολειμματικής λειτουργίας Πρώιμο στάδιο της Ν. Alzheimer Οι νευροψυχολογικές μετρήσεις μπορούν να διαχωρίσουν το φυσιολογικό γήρας από την πρώιμη άνοια Γνωστικό απόθεμα (Miller, Derrer et al., Lezak, 2009)

13 Πρόγνωση Έκβαση μιας διαγνωσμένης κατάστασης Άτομα που παραπονιούνται για προβλήματα μνήμης ήπια νοητική διαταραχή (Loring & Meador, Lezak, 2009 )

14 Ανίχνευση Σύντομη εξέταση διάκρισης (Lezak, 2009) Καθορισμός ατόμων σε κίνδυνο όπως Παιδιά προσχολικής ηλικίας που κινδυνεύουν να παρουσιάσουν δυσλεξία (Sivan,1986) Ηλικιωμένοι με προβλήματα μνήμης που κινδυνεύουν να εμφανίσουν άνοια (Benton, 1985)

15 Φροντίδα του ασθενή Πληροφόρηση για τη νοητική κατάσταση και τα στοιχεία της προσωπικότητας Επισήμανση των διαφορών στη συμπεριφορά και τη λειτουργικότητά του Καθορισμός των ικανοτήτων και των αδυναμιών του Προτάσεις για θεραπεία και χειρισμό της κατάστασης Οικονομικός, νομικός και ιατρικός προγραμματισμός Αποφυγή συναισθηματικού φορτίου (Chaytor, Johnstone & Farmer, Troster, Bennett, 2001)

16 Θεραπεία ασθενή Σχεδιασμός προγραμμάτων αποκατάστασης Εξατομίκευση θεραπείας Αξιολόγηση θεραπείας Εκτίμηση δυνατότητας συμμετοχής σε πρόγραμμα αποκατάστασης

17 Συμβουλευτική οικογένειας Πληροφόρηση για την παρούσα κατάσταση του ασθενή (Brooks, 1991) Ενημέρωση για τα επόμενα στάδια της άνοιας και την εξέλιξη των συμπτωμάτων διακυμάνσεις (Waldemar et al., McKeith & Cummings, 2005) Αποφυγή απόδοσης συμπτωμάτων της νόσου σε διαφορετικές αιτίες Συνειδητοποίηση ότι ο ασθενής δεν έχει έλεγχο πάνω στη συμπεριφορά του (Davis, Paton et al., 2004)

18 Αναδιοργάνωση περιβάλλοντος και δραστηριοτήτων Οικογένεια Αναγνώριση της ανάγκης για αλλαγές και αναπροσαρμογή των διαπροσωπικών τους σχέσεων (Lee, 1988) Αποφυγή της συναισθηματικής φόρτισης και των συγκρούσεων μεταξύ των μελών της οικογένειας (Lezak, 1986) Προετοιμασία για μελλοντικές αλλαγές και αποφάσεις

19 Αξιολόγηση φαρμακευτικής αγωγής Νευροψυχολογικά δεδομένα: Ευαίσθητοι δείκτες της αποτελεσματικότητας ή μη της φαρμακευτικής αγωγής που χορηγείται για τη νοητική ενίσχυση του ασθενή (Lezak, 2009)

20 Αξιολόγηση αυτοεξυπηρέτησης Αξιοπιστία εκτέλεσης της θεραπευτικής αγωγής Ικανότητα οδήγησης ή μετακίνησης με μέσα μαζικής μεταφοράς Μαγείρεμα, φροντίδα εγγονών Κατανόηση της οικονομικής κατάστασης Διαχείριση των οικονομικών

21 Αξιολόγηση αυτοεξυπηρέτησης Ικανότητα λήψης αποφάσεων για ιατρικά και νομικά ζητήματα Ικανότητα αυτόνομης ή μη διαβίωσης Δυνατότητα επιστροφής στην εργασία ή στο σχολείο Τρόπος αντίδρασης του ασθενή στις ελλείψεις Ικανότητες αντιστάθμισης (Johnstone & Farmer, Troster, 2000)

22 Παρακολούθηση της εξέλιξης Επαναληπτικές νευροψυχολογικές μετρήσεις Διαχωρισμός της νόσου Alzheimer από το φυσιολογικό γήρας Έγκαιρη και πρώιμη διάγνωση (Morris, Lezak, 2009)

23 Παρακολούθηση της εξέλιξης Οι επαναληπτικές εξετάσεις χρησιμοποιούνται για Μέτρηση επιπτώσεων χειρουργικών παρεμβάσεων ή κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων (Lee, 1988, Miller 1992) Μέτρηση επιπτώσεων φαρμακευτικής αγωγής Μέτρηση της αποτελεσματικότητας της αποκατάστασης Επαναπροσδιορισμός στόχων Εκτίμηση της ικανότητας επιστροφής στην εργασία και ανεξάρτητης λειτουργίας (Lee, 1988)

24 Έρευνα Ανάπτυξη, στάθμιση και αξιολόγηση των τεχνικών εξέτασης για διάγνωση συγκεκριμένων διαταραχών Ανάπτυξη δοκιμασιών που εφαρμόζονται μέσω υπολογιστή Ανάπτυξη δοκιμασιών με οικολογική εγκυρότητα (Bennet, 2001)

Σχετικά έγγραφα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ. Ευανθία Σούμπαση. Απαρτιωμένη Διδασκαλία

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ Ευανθία Σούμπαση Απαρτιωμένη Διδασκαλία ΠΕΔΙΟ ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΟΡΙΣΜΟΣ Η επιστήμη που ασχολείται με τον προσδιορισμό της λειτουργικής κατάστασης του εγκεφάλου