Ανατομία - Φυσιολογία του αναπνευστικού συστήματος

Transcript

1 Φροντίδα τραχειοστομίας Βασική Νοσηλευτική Ι Εργαστήριο (Βασιλική Καρρά ΠΕ Νοσηλεύτρια MSc, PhD(c), ΓΝΑ ΣιΣμανόγλειο) Ανατομία - Φυσιολογία του αναπνευστικού συστήματος Δομές αναπνευστικού συστήματος 1

2 Η λειτουργία της αναπνοής Τραχειοστομία Το τεχνητό στόμιο στο πρόσθιο τοίχωμα της τραχείας μεταξύ 2ου και 3ου χόνδρου κάτω από τον κρικοειδή. Η εγχειρητική διάνοιξη της τραχείας για την τοποθέτηση ειδικού σωλήνα εντός αυτής, με σκοπό τον αερισμό του ασθενή, παρακάμπτοντας την ανώτερη αεροφόρο οδό. 2

3 Τραχειοστομία 3

4 Σκοπός της τραχειοστομίας Η εξασφάλιση ανοικτής αεροφόρου οδού για διευκόλυνση της αναπνοής Η παροχή δυνατότητας αναρρόφησης των βρογχικών εκκρίσεων Η πρόληψη εισρόφησης γαστρικών ή στοματικών εκκρίσεων ή τροφής σε κωματώδεις ή άλλες καταστάσεις Η μακροχρόνια χρήση μηχανικού αερισμού. Ενδείξεις τραχειοστομίας Σε απόφραξη της ανώτερης αναπνευστικής οδού Σε σοβαρό τραύμα του λάρυγγα Σε ριζικές επεμβάσεις του φάρυγγα ή του ανώτερου οισοφάγου Σε ασθενείς που η αναπνοή τους χρειάζεται παρατεταμένη μηχανική υποστήριξη Σε ασθενείς που η αποσύνδεση από τον αναπνευστήρα είναι δύσκολη Σε νευρολογικά σύνδρομα Σε πολυτραυματίες ή εγκαυματίες Προφυλακτική τραχειοστομία σε κακώσεις του προσωπικού κρανίου ή τραχήλου ή εγκαύματα Σε παθήσεις του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος Σε αδυναμία του αντανακλαστικού του βήχα και δυσχέρεια απόχρεμψης 4

5 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ - Μείωση νεκρού χώρου ΑΜΕΣΕΣ - Καλύτερος καθαρισμός των βρόγχων με την αναρρόφηση - Ευκολότερη ανοχή του τραχειοσωλήνα και μείωση των απρογραμμάτιστων αποσωληνώσεων. - Καλύτερη υγιεινή του στόματος - Δυνατότητα κατάποσης του ασθενή - Εξάλειψη κινδύνου πρόκλησης βλάβης των φωνητικών χορδών - Ευκολότερη μετακίνηση του ασθενή - Μείωση του κινδύνου εισρόφησης - Εξωτραχειακή τοποθέτηση του σωλήνα - Αδυναμία τοποθέτησης του σωλήνα - Αιμορραγία - Ρήξη τραχείας - Πνευμοθώρακας-υποδ. εμφύσημα - Τρώση παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου - Καρδιοαναπνευστική ανακοπή ΕΜΜΕΣΕΣ - Στένωση τραχείας - Συρίγγια Τραχειοσωλήνες Μέρη του τραχειοσωλήνα Τύποι τραχειοσωλήνων Οδηγός (introducer) Εξωτερικός σωλήνας (outer tube) Εσωτερικός σωληνας (inner cannula) Πτερύγια (flange) Αεροθάλαμος (cuff) Βαλβίδα αέρα (air inlet valve) Εξωτερικός αεροθάλαμος (outer cuff) Σωλήνας αναρρόφησης εκκρίσεων Με ή χωρίς cuff Με μονό ή διπλό cuff Με ή χωρίς εσωτερικό σωλήνα Με ή χωρίς δυνατότητα ομιλίας Με ή χωρίς σωλήνα αναρρόφησης εκκρίσεων πάνω από το cuff 5

6 Τραχειοσωλήνες με cuff Επιτρέπει τον αερισμό και αποτρέπει την εισρόφηση Η υψηλή πίεση του cuff στα τοιχώματα μπορεί να είναι επιβλαβής Προηγείται έλεγχος του εξωτερικού cuff πριν την τοποθέτηση στην τραχεία Δεν πρέπει να μπλοκάρεται η είσοδος του σωλήνα 6

7 Τραχειοσωλήνες με δυνατότητα ομιλίας Με ή χωρίς cuff Χρήση κατά τον απογαλακτισμό Επιτρέπει την ομιλία Ο σωλήνας αυτός διαθέτει και εσωτερική κάνουλα. Δεν γίνεται ποτέ βρογχοαναρρόφηση χωρίς την εσωτερική κάνουλα Εσωτερική κάνουλα Επιτρέπει τον καθαρισμό του τραχειοσωλήνα και προλαμβάνει την απόφραξή του Επιτρέπει τη διπλή χρήση του τραχειοσωλήνα με δυνατότητα ομιλίας 7

8 Φροντίδα τραχειοστομίας κάθε 8h Εξοπλισμός Παρακλίνιος εξοπλισμός Εξοπλισμός για τη φροντίδα του τραχειοσωλήνα -2 τραχειοσωλήνες (ένας ίδιου μεγέθους και ένας μικρότερος) - Διαστολέας - Σύστημα αναρρόφησης - Σύριγγα 10 ml - Γάντια -Ambu - Μέσο οξυγονοθεραπείας - Κάδος μολυσματικών απορριμάτων - Ψαλίδι - Φυσιολογικός ορός - Επίδεση (συνήθως φακαρόλα) - Αποστειρωμένη γάζα τραχειοστομίας - Αποστειρωμένες γάζες - Αντισηπτικό - Γάντια 8

9 Οδηγία εργασίας Άμεση μετεγχειρητική φροντίδα τραχειοστομίας <5 ημέρες Εξασφάλιση κατάλληλης περίδεσης Επαρκής αιμόσταση Έλεγχος πίεσης αεροθαλάμου Συχνός έλεγχος βατότητας σωλήνα Καθαρισμός εσωτερικού σωλήνα 3 φορές την ημέρα Τεχνητή ύγρανση με θερμαινόμενους υγραντήρες/ εναλλάκτες θερμότητας υγρασίας/ νεφελοποιητές με φ.ο Καμία αλλαγή σωλήνα πριν από τη συμπλήρωση 72 ωρών Προς αποφυγή μετακίνησης του σωλήνα Μείωση των ελκών από πίεση γύρω από τον τράχηλο Έλεγχος για τυχόν αιμορραγία Αποφυγή βλάβης στην τραχεία Αποφυγή τυχόν απόφραξης από πήγματα ή εκκρίσεις Προς αποφυγή εμμενουσών, ξηρών εκκρίσεων και τελικά απόφραξης του σωλήνα Προκειμένου να δημιουργηθεί σταθερός δίαυλος Οδηγία εργασίας Καθημερινή φροντίδα τραχειοστομίας >5 ημέρες Καθαρισμός στομίας Έλεγχος δέρματος Κατάλληλη περίδεση Κατάλληλο επίθεμα Μέτρηση πίεσης αεροθαλάμου Υγροποίηση Έλεγχος βατότητας αεραγωγού Έλεγχος αεροθαλάμου κατά την κατάποση Μείωση λοιμώξεων ή δερματικών ελκών πίεσης Ασφάλιση του αεραγωγού Διατήρηση ακεραιότητας της στομίας Αποφυγή βλαβών στην τραχεία Αποφυγή απόφραξης του σωλήνα Εξασφάλιση καλής αναπνοής Αποφυγή εισρόφησης 9

10 Ξεφούσκωμα του cuff Προκειμένου να εκτιμηθεί η ικανότητα του ασθενή να βήχει, να απομακρύνει τις εκκρίσεις του με απόχρεμψη και να διατηρεί τον αεραγωγό του ανοικτό. Υποχρεωτικά ξεφούσκωτο ο cuff επί 24 ώρες πριν την αφαίρεση του τραχειοσωλήνα, εκτός από τις ώρες σίτισης. 10

11 Κλείσιμο προσωρινής τραχειοστομίας ΚΡΙΤΗΡΙΑ Δυνατότητα ικανοποιητικής απόχρεμψης Λιγότερες από 1 αναρροφήσεις / 8ωρο Κανένα σημείο/σύμπτωμα αναπνευστικής λοίμωξης FiO2<60% Ξεφούσκωτο cuff για τουλάχιστον 24 ώρες 11