Τεχνολογίες επεξεργασίας υγρών αποβλήτων

Transcript

1 Τεχνολογίες επεξεργασίας υγρών αποβλήτων Διάλεξη 3: Επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων Διαχείριση ιλύος Παρασκευή 15/12/2017, 18:00-21:00 Κατερίνα Σταματελάτου, Επ. καθηγήτρια ΔΠΘ Μέσο επικοινωνίας: Τηλέφωνο , astamat@env.duth.gr

2 ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΩΝ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

3 Νομοθεσία για την επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων ΦΕΚ 354-8/3/11 Η αναγκαιότητα της ΚΥΑ πηγάζει από: το διαφαινόμενο κίνδυνο λειψυδρίας και ξηρασίας στην περιοχή της Μεσογείου, η οποίος αναμένεται να ενταθεί λόγω κλιματικών αλλαγών. Την υπεράντλησης σε ορισμένες περιοχές με αποτέλεσμα τη μείωση της στάθμης (ταπείνωση) του υδροφόρου ορίζοντα και την εισαγωγή αλμυρού νερού σε αυτόν (υφαλμύρινση). Προϋπόθεση για την επαναχρησιμοποίηση είναι η διασφάλιση της δημόσιας υγείας.

4 Μεταξύ αποθεμάτων καθαρού και θαλασσινού νερού υπάρχει μια ισορροπία και το ένα εισχωρεί στο άλλο προκειμένου να διατηρηθεί αυτή η ισορροπία. Η υπεράντληση καθαρού νερού έχει ως αποτέλεσμα την εισχώρηση περισσότερου θαλασσινού νερού στη ζώνη του καθαρού νερού καθιστώντας το υφάλμυρο Υφαλμύρινση

5 Μερικοί από τους ορισμούς Υγρά απόβλητα: τα οικιακά, τα αστικά και μερικά βιομηχανικά απόβλητα (ΚΥΑ 5673/400/1997) Επαναχρησιμοποίηση, άμεση ή έμμεση (χωρίς ή με ανάμειξη με άλλα νερά ή/και η αποθήκευσή τους σε επιφανειακούς ή υπόγειους ταμιευτήρες) Επαναχρησιμοποίηση, προγραμματισμένη ή απρογραμμάτιστη (σκόπιμη κι ελεγχόμενη ή έμμεση και ανεξέλεγκτη επαναχρησιμοποίηση π.χ. χρήση ποταμίσιου νερού στον οποίο αποβάλλονται απόβλητα, ή από υπόγεια νερά στα οποία εισέρχονται βοθρολύματα μέσω διήθησης)

6 Εμπλεκόμενοι φορείς Παροχέας ανακτημένου νερού: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει την ευθύνη της επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων Χρήστης ανακτημένου νερού: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που χρησιμοποιεί το ανακτημένο νερό Διαχειριστής ανακτημένου νερού: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει την ευθύνη της διαχείρισης του επεξεργασμένου αποβλήτου με σκοπό την επαναχρησιμοποίησή του.

7 Που εφαρμόζεται Προγραμματισμένη επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων για Άρδευση Τροφοδότηση υπόγειων υδροφορέων Αστική και περιαστική χρήση Βιομηχανική χρήση Υδατικά συστήματα του άρθρου 7 - Π.Δ. 51/2007 (προσδιορίζει τα υδατικά συστήματα που χρησιμοποιούνται για την απόληψη πόσιμου νερού) Επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων άλλων βιομηχανικών αποβλήτων (εκτός της ΚΥΑ 5673/400/1997) για Βιομηχανική χρήση Περιορισμένη άρδευση μέσω υπεδάφιου συστήματος άρδευσης Τροφοδότηση υπόγειων υδροφορέων μόνο μέσω διήθησης (όχι γεώτρησης) που δεν εμπίπτουν στα υδατικά συστήματα του άρθρου 7 - Π.Δ. 51/2007

8 Που ΔΕΝ εφαρμόζεται Ανακύκλωση βιομηχανικών αποβλήτων Άμεση ή έμμεση επαναχρησιμοποίηση για πόση (εξαίρεση η επαναχρησιμοποίηση στα υδατικά συστήματα του άρθρου 7 - Π.Δ. 51/2007) Για πισίνες Οικιακές χρήσεις

9 Επαναχρησιμοποίηση για άρδευση Ορίζονται δύο τύποι άρδευσης: Περιορισμένη Επιτρέπεται η άρδευση για καλλιέργειες για παραγωγή προϊόντων μετά από θερμική ή άλλη επεξεργασία, ή που δεν προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, ή που δεν έρχονται σε επαφή με το έδαφος (ζωοτροφές, ενεργειακές/βιομηχανικές καλλιέργειες κλπ) Δεν επιτρέπεται ο καταιονισμός Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση του κοινού και ζώων στην αρδευόμενη περιοχή Απεριόριστη Επιτρέπεται η άρδευση για όλες τις καλλιέργειες με οποιαδήποτε μέθοδο (και του καταιονισμού) και η πρόσβαση όλων.

10 Καταιονισμός είναι η τεχνητή βροχή κατά την άρδευση και γίνεται χρησιμοποιώντας εκτοξευτήρες νερού. Ο ρυθμός με τον οποίο γίνεται το πότισμα με καταιονισμό πρέπει να είναι ίδιος με το ρυθμό που το έδαφος απορροφά το νερό ώστε να μην παραμένει το νερό πάνω στην επιφάνεια του εδάφους (επιφανειακή απορροή). Επίσης η διάρκεια του ποτίσματος πρέπει να είναι τέτοια ώστε να αποφεύγεται η διαφυγή του νερού μέσω διήθησης στα βαθύτερα στρώματα Οι παράμετροι αυτοί λαμβάνονται υπόψη στο «υδατικό ισοζύγιο» (βλέπε παρακάτω) Τι είναι καταιονισμός

11 Επαναχρησιμοποίηση για άρδευση Απαιτείται μελέτη σχεδιασμού και εφαρμογής του συστήματος άρδευση για κάθε τύπο (περιορισμένη και απεριόριστη) Η μελέτη πρέπει να περιλαμβάνει: το πόσο νερό και πόσα συστατικά (οργανική ύλη, θρεπτικά, ιχνοστοιχεία) απαιτεί η συγκεκριμένη καλλιέργεια στο συγκεκριμένο τύπο εδάφους και να προσδιορίζει τον όγκο του επεξεργασμένου αποβλήτου ανά μονάδα επιφάνειας και ανά μονάδα χρόνου που μπορεί να εφαρμόζεται Την απαιτούμενη έκταση Με ποιο τρόπο και κάθε πότε θα παρακολουθούνται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του επαναχρησιμοποιημένου υγρού αποβλήτου, των καλλιεργειών και του εδάφους Πιθανά πρόσθετα μέτρα (π.χ. περίφραξη) Μέτρα ενημέρωσης και προστασίας καταναλωτών Σε ποια ελάχιστη απόσταση θα πρέπει να βρίσκεται υφιστάμενη ή μελλοντική υδροληψία

12 Τι περιλαμβάνει το «υδατικό ισοζύγιο» Είναι σημαντικό μέρος της μελέτης Είναι διαφορετικό για κάθε καλλιέργεια και τύπο εδάφους Περιλαμβάνει το ποσό του νερού που: προσπίπτει στο έδαφος λόγω βροχόπτωσης διαρρέει προς το έδαφος (λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες του φυτού για νερό) διαφεύγει στην ατμόσφαιρα λόγω εξατμισοδιαπνοής διαφεύγει προς τα βαθύτερα στρώματα του εδάφους ανέρχεται στα ανώτερα στρώματα του εδάφους λόγω των τριχοειδών φαινομένων πρέπει να προστεθεί (άρδευση) επιπλέον ώστε το ισοζύγιο να είναι μηδέν.

13 Τροφοδότηση ή εμπλουτισμός υπόγειων υδροφορέων Επιτρέπεται μόνο στις περιπτώσεις που τα υπόγεια νερά δεν εμπίπτουν σε αυτά του άρθρου 7 - Π.Δ. 51/2007 (το άρθρο 8 της παρούσας απόφασης θέτει κάποιες εξαιρέσεις) Τρόποι εμπλουτισμού Άμεσος (μέσω γεωτρήσεων με βαρύτητα ή με πίεση σε ορισμένο βάθος) Απαιτείται δευτεροβάθμια επεξεργασία κι ενδεχομένως τριτοβάθμια, και προχωρημένη επεξεργασία (π.χ. μεμβράνες) για περαιτέρω μείωση του διαλυτού οργανικού υλικού. Έμμεσος (μέσω διήθησης από στρώμα εδάφους με κατάλληλο υλικό που συγκρατεί τα διαλυτά οργανικά υλικά και επαρκές βάθος) Αν η διήθηση μέσω του στρώματος εδάφους επαρκεί στην απομάκρυνση των διαλυτών οργανικών, δεν απαιτείται περαιτέρω επεξεργασία

14 Τροφοδότηση ή εμπλουτισμός υπόγειων υδροφορέων Απαιτείται υδρογεωλογική μελέτη που θα αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής των επεξεργασμένων νερών σε υπόγειους υδροφορείς που χρησιμοποιούνται για λήψη πόσιμου νερού. Περιλαμβάνει: Το βάθος του υδροφόρου ορίζοντα και το βάθος του εμπλουτισμού Το είδος των στρωμάτων εδάφους και την υδραυλική αγωγιμότητα του κάθε στρώματος Αναφορά των συγκεντρώσεων των ενώσεων που περιέχονται στα επεξεργασμένα υγρά απόβλητα και περιλαμβάνονται στην 39626/2208/2009 ΚΥΑ (Β 2075) Ποσότητα του εισερχόμενου επεξεργασμένου αποβλήτου και τρόπος τροφοδότησης Πρόγραμμα παρακολούθησης των ποιοτικών χαρακτηριστικών των επεξεργασμένων αποβλήτων αλλά και των υπόγειων νερών με τα οποία αναμειγνύονται Η επιτευχθείσα αραίωση

15 Αστική και περιαστική χρήση στο αστικό και περιαστικό πράσινο, τις δασικές εκτάσεις, την αποκατάσταση φυσικού περιβάλλοντος, την πυρόσβεση, τον καθαρισμό οδών, (εκτός των χρήσεων για πόση, την κολύμβηση και τις οικιακές δραστηριότητες) Απαιτείται μελέτη και παρακολούθηση των τιμών των χαρακτηριστικών που περιλαμβάνονται σε πίνακες του παραρτήματος

16 Βιομηχανική χρήση όπως χρήση νερών ψύξης, αναπλήρωση νερών λεβήτων και αξιοποίηση για τις διάφορες βιομηχανικές διεργασίες. Εξαίρεση: βιομηχανίες προϊόντων που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση Διάκριση μεταξύ νερού ψύξης μιας χρήσης και πολλών χρήσεων Για τη δεύτερη περίπτωση τα όρια των παραμέτρων είναι αυστηρότερα Νερό ψύξης για τα ηλεκτρόδια φούρνου λιωμένου γυαλιού

17 Επαναχρησιμοποίηση στα υδατικά συστήματα του άρθρου 7 - Π.Δ. 51/2007 Περιλαμβάνει εξαιρέσεις Προϋποθέτει την εφαρμογή σταδίου επεξεργασίας με μεμβράνες ή ισοδύναμης αποτελεσματικότητας σύστημα. Απαραίτητη η μελέτη με την οποία να αποδεικνύεται ότι δεν υποβαθμίζεται η ποιότητα του νερού του υδροφόρου. Και ότι η υπεδάφια διάθεση είναι η μόνη τεχνοοικονομικά αποδεκτή λύση για τη διάθεση των επεξεργασμένων αποβλήτων

18 Πίνακας 1

19 Υποσημειώσεις Πίνακα Ι α) Προτεινόμενες μέθοδοι δευτεροβάθμιας επεξεργασίας: διάφοροι τύποι του συστήματος ενεργού ιλύος βιολογικά φίλτρα περιστρεφόμενοι βιολογικοί δίσκοι άλλα συστήματα, αρκεί το επεξεργασμένο απόβλητο ως προς το BOD5 και τα αιωρούμενα στερεά (SS) να είναι σε συμφωνία με τις απαιτήσεις της ΚΥΑ 5673/400/ (ΦΕΚ 192/Β/ ) Το άζωτο στο επεξεργασμένο απόβλητο πρέπει να είναι μέχρι 45 mg/l. Το όριο αυτό μειώνεται στα 15 mg/l αν τα υγρά απόβλητα αποθηκεύονται σε ταμιευτήρες για μεγάλο χρονικό διάστημα, γίνεται άρδευση ευπρόσβλητων στη νιτρορρύπανση ζωνών ή γίνεται εμπλουτισμός του υπόγειου υδροφορέα.

20 Υποσημειώσεις Πίνακα Ι β) Στην περίπτωση κοινοτικών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων οικισμών με πληθυσμό μικρότερο από 2000 ισοδύναμους κατοίκους και οικιακών ιδιωτικών συστημάτων επεξεργασίας, τα όρια για το BOD5 και τα αιωρούμενα στερεά (SS) δεν είναι απαραίτητο να συμφωνούν με αυτά της ΚΥΑ 5673/400/ (ΦΕΚ 192/Β/ ) η μέγιστη διάμεση τιμή Escherichia coli είναι 1000 EC/ 100mL Πρέπει να εξασφαλίζεται η μη επαφή κοινού και γεωργών με τα επεξεργασμένα υγρά απόβλητα.

21 Υποσημειώσεις Πίνακα Ι (γ) Για την απολύμανση μπορεί να εφαρμόζεται χλωρίωση, οζόνωση, χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας (UV) ή άλλη μέθοδος καταστροφής ή συγκράτησης παθογόνων, ώστε να ικανοποιείται το όριο των παθογόνων. Στην περίπτωση της χλωρίωσης θα πρέπει να εξασφαλίζεται : γινόμενο υπολειμματικού χλωρίου επί χρόνο επαφής (C t) μεγαλύτερο ή ίσο από 30 mg min/l, εμβολοειδής ροή (λόγος μήκους ροής/πλάτος μεγαλύτερο ή ίσο από 40) και ελάχιστος χρόνος επαφής 30 min, ενώ Στην περίπτωση της επεξεργασίας με UV θα πρέπει να εξασφαλίζεται ελάχιστη δόση 70 mwsec/cm 2 στο τέλος της ζωής των λαμπτήρων. Επίσης στον σχεδιασμό του συστήματος UV δεν θα λαμβάνεται τιμή διαπερατότητας μεγαλύτερη από 50%. δ) Θα πρέπει με κατάλληλη μελέτη να τεκμηριώνεται η επάρκεια του εδαφικού συστήματος να επιτυγχάνει συγκράτηση οργανικών

22 Πίνακας 2

23 Σύγκριση Πίνακα 2 με τον Πίνακα 1 (και Υποσημειώσεις) Τα όρια για τα παθογόνα, το BOD5 και τα αιωρούμενα στερεά είναι αυστηρότερα. Υπάρχουν όρια για τη θολότητα (προκαλείται από τα κολλοειδή στερεά τα οποία δεν καθιζάνουν με τη βαρύτητα γιατί είναι εξαιρετικά ελαφριά και διατηρούνται σε αιώρηση από τα φορτία που τα περιβάλλουν για την απομάκρυνση της θολότητας η υποσημείωση (στ) υποδεικνύει μεθόδους επεξεργασίας). Οι υποσημειώσεις περιγράφουν αυστηρότερες προδιαγραφές για τη χλωρίωση, τον οζονισμό και την υπεριώδη ακτινοβολία (UV). Τα όρια για το αμμωνιακό και ολικό άζωτο είναι αυστηρότερα.

24 Πίνακας 3

25 Πίνακας 4 Στις υποσημειώσεις περιλαμβάνεται και η συχνότητα δειγματοληψιών και αναλύσεων ανάλογα με τον Ι.Π. του οικισμού από τον οποίο προέρχονται τα επεξεργασμένα απόβλητα Γενικά όσο μεγάλος είναι ο Ι.Π. τόσο συχνότερες είναι δειγματοληψίες και οι αναλύσεις Για κοινότητες με Ι.Π. <2000 ή οικιακά ιδιωτικά συστήματα δεν απαιτείται η τήρηση των όρων του πίνακα αυτού.

26 Πίνακας 5

27 Τα διάφορα άλατα που είναι διαλυμένα στο νερό επιφέρουν και αύξηση της αλατότητας του εδάφους με δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητά τους (συγκρατούν το νερό και δεν το διαθέτουν στα φυτά) Μέθοδος μέτρησης της αλατότητας είναι η ειδική ηλεκτρική αγωγιμότητα (EC) Αλατότητα

28 Διαπερατότητα Η διαπερατότητα (ευκολία με την οποία μετακινείται το νερό στο έδαφος) σχετίζεται με την αλατότητα, καθώς μειώνεται με την αύξηση των αλάτων. Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα άλατα νατρίου (Na + ) σε σχέση με τα υπόλοιπα άλατα ασβεστίου (Ca +2 ) και μαγνησίου (Mg +2 ) και γι αυτό έχει οριστεί ο «λόγος προσροφήσεων νατρίου» ή Sodium Absorption Ratio) γνωστό ως S.A.R Το SAR από κοινού με την αλατότητα ορίζουν κριτήρια καταλληλότητας του επεξεργασμένου νερού για άρδευση Όπου οι συγκεντρώσεις των αλάτων είναι εκφρασμένες σε meq/l

29 Υποσημείωση Πίνακα 5 Επισημαίνεται ότι τα όρια του Πίνακα 5 είναι ενδεικτικά και επιθυμητά χωρίς να είναι επιτακτικά Η ισχύς τους θα καθορίζεται κατά περίπτωση σε συνάρτηση με την ενδεχόμενη ανάμιξη των ανακτημένων υγρών αποβλήτων με καθαρά νερά, το είδος της καλλιέργειας, τα χαρακτηριστικά του εδάφους, τις κλιματικές συνθήκες, τον εξοπλισμό άρδευσης και άλλα στοιχεία της μελέτης άρδευσης.

30 Πίνακας 6

31 Πίνακας 6 (συνέχεια)

32 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΤΙΚΗΣ ΙΛΥΟΣ

33 Αστική ιλύς ή λυματολάσπη (sewage sludge) Το ημι-στερεό παραπροϊόν από τη βιολογική επεξεργασία των υγρών αποβλήτων Ανάλογα με το αν έχει υποστεί αφυδάτωση μπορεί να βρίσκεται σε ξηρή ή ρευστή μορφή

34 Περιέχει τα αιωρούμενα στερεά των αποβλήτων (από πρωτοβάθμια καθίζηση) και κυρίως τους μικροοργανισμούς που αναπτύχθηκαν κατά τη βιολογική επεξεργασία των αποβλήτων και «περισσεύουν» (βλέπε κόκκινους κύκλους στο διπλανό σχήμα) Σε περιπτώσεις που δεν υφίσταται η πρωτοβάθμια δεξαμενή καθίζησης, η λυματολάσπη αποτελείται αποκλειστικά από μικροοργανισμούς (βιομάζα) Το 50% της οργανικής ύλης των αποβλήτων μετατρέπεται σε βιομάζα, κι ένα μεγάλο μέρος αυτής πρέπει να απομακρυνθεί από τη δεξαμενή αερισμού Από τι αποτελείται;

35 Η ιλύς προοριζόταν για τα ταφή στους ΧΥΤΑ. Αυτό όμως τώρα περιορίζεται καθώς η ζωή των ΧΥΤΑ περιορίζεται δραματικά, ενώ υπάρχουν άλλες εναλλακτικές χρήσεις της βιομάζας μετά από κατάλληλη επεξεργασία. Οι ΧΥΤΑ δεν δέχονται την ιλύ αν δεν έχει υποστεί επεξεργασία.

36 Μια από αυτές τις χρήσεις είναι η εφαρμογή της στα χωράφια καθώς, αφού «σταθεροποιηθεί» (με κομποστοποίηση), περιέχει την απαραίτητη οργανική ύλη (χούμους) και τα θρεπτικά συστατικά που έχει ανάγκη το έδαφος για να εμπλουτιστεί. Συμβάλει στην αύξηση της γεωργικής παραγωγής, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη μείωση των χημικών λιπασμάτων. Όμως, είναι επικίνδυνο να διαφύγουν ρύποι και παθογόνοι μικροοργανισμοί στο έδαφος με αποτέλεσμα τη μόλυνση των υδροφορέων και των καλλιεργειών

37 Νομοθεσία για την αστική ιλύ Με την ΚΥΑ 80568/4225/91 ενσωματώθηκε στην Ελληνική νομοθεσία η αντίστοιχη οδηγία της Ε.Ε. Με την ΚΥΑ 50910/2727/ (ΦΕΚ 1909/Β) εντάχθηκε στην Ελληνική νομοθεσία ο Ευρωπαϊκός Κώδικας Αποβλήτων (ΕΚΑ). Στόχος του ΕΚΑ είναι η αξιοποίηση της ιλύος σε μεγάλο βαθμό ώστε να μειωθεί το ποσοστό της τελικής διάθεσης.

38 Μέθοδοι επεξεργασίας ιλύος Φυσικές μέθοδοι (το πρώτο στάδιο συνήθως για περαιτέρω επεξεργασία) Αφυδάτωση Ξήρανση Βιολογικές μέθοδοι (φιλικές προς περιβάλλον, αργές διεργασίες) Αναερόβια χώνευση (παραγωγή βιοαερίου) Κομποστοποίηση (παραγωγή λιπάσματος, εδαφοβελτιωτικού) Θερμικές μέθοδοι (γρήγορες διεργασίες, αποτελεσματικές, ακριβές, κίνδυνος διαφυγής αέριων ρύπων) Καύση Αεριοποίηση Πυρόλυση Χρήση στην τσιμεντοβιομηχανία (παραγωγή θερμότητας με καύση), ενσωμάτωση σε κεραμικά οικοδομικά και άλλα υλικά Από τεχνικής άποψης οι βιολογικές και θερμικές μέθοδοι καθιστούν την ιλύ σταθεροποιημένη σε μεγάλο βαθμό

39 Αφυδάτωση-Ξήρανση Με πρέσα Σε θερμοκήπιο (ηλιακή ξήρανση)

40 Παράγεται βιοαέριο (μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παραγωγή ενέργειας) Το στερεό προϊόν της αναερόβιας χώνευσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό Αναερόβια χώνευση

41 Κομποστοποίηση (λιπασματοποίηση) Η αφυδατωμένη ιλύς μαζί με άλλα αποδομήσιμα στερεά απόβλητα (ακίνδυνα) τοποθετείται σε μακρόστενους σωρούς (σειράδια). Προστίθεται νερό (για την απαραίτητη υγρασία) και ανακατεύεται η στερεή μάζα (βλέπε διπλανή εικόνα) μέσω μηχανημάτων (για τον απαραίτητο αερισμό και τη διατήρηση της θερμοκρασίας) Έτσι δημιουργούνται οι συνθήκες για αερόβια αποδόμηση. Κατά τη διάρκεια της αποδόμησης αυξάνεται η θερμοκρασία. Πρέπει να μην υπερβεί τους 60 C

42 Καύση Η ιλύς πρέπει να αφυδατωθεί πρώτα Απαιτείται επεξεργασία των αέριων ρύπων «Ακριβή» τεχνολογία

43 Αέριοι ρύποι από την καύση της ιλύος

44 Αεριοποίηση (gasification) Απαιτείται αφυδάτωση της ιλύος Στην αεριοποίηση η προσθήκη του οξυγόνου (αέρα) είναι περιορισμένη και η θερμοκρασία ελεγχόμενη (σε αντίθεση με την καύση incineration) Το αποτέλεσμα είναι η παραγωγή του syngas (αέριο το οποίο περιέχει υδρογόνο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή συνθετικού φυσικού αερίου, συνθετικού πετρελαίου κλπ., αλλά και να χρησιμοποιηθεί απευθείας για παραγωγή ενέργειας μέσω καύσης)

45 Πυρόλυση (pyrolysis) Κι εδώ, απαιτείται αφυδάτωση της ιλύος Εφαρμόζονται υψηλές θερμοκρασίες (>400 C), απουσία αέρα Τα προϊόντα είναι στερεές και υγρές καύσιμες ύλες

46 Άλλες χρήσεις εκτός από τη χρήση στη γεωργία Ως καύσιμο στην τσιμεντοβιομηχανία Μετά την καύση αυτής, ενσωμάτωση σε τούβλα, κεραμικά, τσιμέντο κλπ

47 Πλεονεκτήματα της ιλύος για χρήση στη γεωργία Η αστική ιλύς γενικά παρουσιάζει: Σταθερή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά, Μικρή επιβάρυνση σε βαρέα μέταλλα, τοξικές οργανικές ενώσεις Αμελητέα περιεκτικότητα σε παθογόνους Πριν τη διάθεσή της στη γεωργία, η ιλύς πρέπει να σταθεροποιείται, συνήθως μέσω συνεπεξεργασίας με άλλα μη επικίνδυνα βιοαποδομήσιμα απόβλητα Μπορεί να διατίθεται ως μερικό υποκατάστατο λιπασμάτων ή ως εδαφοβελτιωτικό υλικό Όμως: Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για βιολογικές καλλιέργειες

48 Ποσοστό χρήσης αστικής ιλύος στη γεωργία (Ε.Ε.: )

49 Παράμετροι που εξετάζονται (ΚΥΑ 80568/4225/1991)

50 Στα παραρτήματα της ΚΥΑ 80568/4225/1991 Οριακές τιμές συγκέντρωσης βαρέων μετάλλων στην ιλύ που χρησιμοποιείται στην γεωργία.

51 Στα παραρτήματα της ΚΥΑ 80568/4225/1991 Οριακές τιμές για τις ποσότητες βαρέων μετάλλων που μπορούν να εισάγονται ετησίως στα καλλιεργημένα εδάφη με βάση ένα μέσο όρο 10 ετών, και Οριακές τιμές συγκέντρωσης βαρέων μετάλλων στο έδαφος

52 Τάσεις διάθεσης ιλύος (2008)

53 Αναφορά στο Σχέδιο πρότασης (3rd draft ENV.E.3/LM, 2000) Στο Σχέδιο πρότασης (το οποίο δεν είναι δεσμευτικό) τίθενται οι προϋποθέσεις για διευρυμένες μορφές επαναχρησιμοποίησης και διευκρινίζονται πληρέστερα τα απαιτούμενα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ιλύων και οι απαιτούμενες θεσμικές ρυθμίσεις

54 Το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής λέει: Η διάθεση της παραγόμενης από τους βιολογικούς καθαρισμούς ιλύος (λυματολάσπης) στους ΧΥΤΑ θα πρέπει να ελαχιστοποιηθεί και για το σκοπό αυτό, παράλληλα με την αξιοποίηση της ξηραμένης ιλύος από την Ψυττάλεια και σύντομα και από την ΕΕΛ Θεσσαλονίκης με τη μορφή καυσίμου, προωθείται η αξιοποίηση και πρόσθετων ποσοτήτων, κατά προτίμηση στη γεωργία. Για την εξυπηρέτηση του στόχου αυτού έχει καταστρωθεί ένα Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης της ιλύος, με βάση το οποίο έχει ολοκληρωθεί η προετοιμασία και βρίσκεται στο στάδιο υπογραφών από τους αρμόδιους υπουργούς σχετικής ΚΥΑ για τους όρους και τις προϋποθέσεις αξιοποίησης της ιλύος. Με την ΚΥΑ αυτή εκσυγχρονίζεται και επεκτείνεται το υφιστάμενο από το 1991 θεσμικό πλαίσιο. Πηγή:

55 Προς ένα νέο σχέδιο Είναι αναγκαία η θέσπιση νέας νομοθεσίας που θα λαμβάνει υπόψη: Το εδώ και χρόνια εκδοθέν (σε επίπεδο draft) νεότερο Σχέδιο πρότασης Οδηγίας (3rd draft ENV.E.3/LM, 2000). Την απαίτηση για σταδιακή μείωση των βιοαποδομήσιμων αποβλήτων που καταλήγουν σε ΧΥΤΑ της ΚΥΑ 29407/3508/2002, η οποία εναρμονίζει το Εθνικό Δίκαιο με την Οδηγία 1999/31 για την ταφή των αποβλήτων. Την 2008/98 Οδηγία με τους ορισμούς και το πλαίσιο για τα στερεά απόβλητα και τις απαιτήσεις βιώσιμης ολοκληρωμένης διαχείρισης. Την ανάγκη βελτίωσης των εδαφών με προσθήκη οργανικού κλάσματος. Τα στοιχεία ποιότητας ιλύος από Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας αστικών λυμάτων στην Ελλάδα δείχνουν εν γένει συμμόρφωση π.χ. με τις συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων

56 Βάση του σχεδίου είναι

57 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ