ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ"

Ἡρωδίωνν Κουντουριώτης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Σοφία Τούσα, Ειδικευόµενη Γενικής Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκοµείο Έδεσσας, MSc, υποψήφια διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Κρήτης.

2 Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι καρκίνου του πνεύµονα 1) Μη Μικροκυτταρικός Καρκίνος Πνεύµονα: αντιστοιχεί στο 85% έως 90% των περιπτώσεων και χωρίζεται σε 3 υπο-τύπους, οι οποίοι παρουσιάζουν διαφορές στην εµφάνιση των κυττάρων τους στο µικροσκόπιο, αλλά ανήκουν στην ίδια οµάδα γιατί η θεραπεία και η πρόγνωσή τους είναι παρόµοια: α. Αδενοκαρκίνωµα: αντιστοιχεί στο 40% περίπου των περιπτώσεων και αν και εµφανίζεται κατά κύριο λόγω σε άτοµα µε ιστορικό καπνίσµατος, ωστόσο είναι ο πιο συχνός καρκίνος πνεύµονα σε µη καπνιστές. β. Πλακώδες καρκίνωµα: αντιστοιχεί στο 30% περίπου των περιπτώσεων και σχετίζεται µε ιστορικό καπνίσµατος. Συνήθως εντοπίζεται κεντρικά στους πνεύµονες, κοντά στους βρόγχους. γ. Καρκίνωµα από µεγάλα κύτταρα: αντιστοιχεί στο 15% περίπου των περιπτώσεων. Μία υποοµάδα του, που ονοµάζεται µεγαλοκυτταρικό νευροενδοκρινικό καρκίνωµα, µοιάζει πολύ µε το µικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύµονα. 2) Μικροκυτταρικός Καρκίνος Πνεύµονα: αντιστοιχεί στο 15% περίπου των περιπτώσεων και ονοµάζεται έτσι λόγω του µικρού µεγέθους που έχουν τα κύτταρά του στο µικροσκόπιο. Πολύ σπάνια εµφανίζεται σε µη καπνιστές. Έχει την τάση για γρήγορη ανάπτυξη και πρώιµη εµφάνιση µεταστάσεων. Ωστόσο, συνήθως παρουσιάζει ταχεία ανταπόκριση στη χηµειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία.

3 Ο όρος «καρκίνος» πνεύµονα αναφέρεται σε επιθηλιογενείς όγκους (βρόγχων, βρογχιολίων, κυψελίδων). Το µεσοθηλίωµα, το λέµφωµα και το σάρκωµα δεν περιγράφονται από τον όρο

4 Αδενοκαρκίνωµα Πλακώδες Μεγαλοκυτταρικό Μικροκυτταρικό

5 Παράγοντες Κινδύνου Το κάπνισµα ή η έκθεση στον καπνό µε οποιαδήποτε µορφή, είναι ο σηµαντικότερος παράγοντας κινδύνου για την εµφάνιση καρκίνου του πνεύµονα. Οι µη καπνιστές που αναπνέουν τον καπνό άλλων (παθητικοί καπνιστές) διατρέχουν επίσης αυξηµένο κίνδυνο εµφάνισης της ασθένειας. Αν και το κάπνισµα είναι ο σηµαντικότερος παράγοντας κινδύνου, ένας στους πέντε ασθενείς µε καρκίνο του πνεύµονα δεν έχει καπνίσει ποτέ. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαµβάνουν την έκθεση σε ραδόνιο, ίνες αµιάντου, αρσενικό, χρώµιο, νικέλιο, ιονίζουσα ακτινοβολία, ατµοσφαιρική ρύπανση, προϊόντα καύσης του άνθρακα, πίσσες και ορυκτέλαια. Επιπλέον οι χρόνιες πνευµονοπάθειες και η κληρονοµικότητα αποτελούν σηµαντικούς παράγοντες κινδύνου. Alberg AJ et al. Epidemiology of Lung Cancer. Chest. 2003

6 αγδαία αύξηση των κρουσµάτων καρκίνου του πνεύµονα άµεσα σχετιζόµενη µε την αύξηση της κατανάλωσης καπνού µετά το : εξωτική νόσος παρά τη διαδεδοµένη χρήση καπνού για αιώνες : σταδιακή αύξηση της επίπτωσης της νόσου : δηµοσίευση των πρώτων µελετών από τους ερευνητές Doll και Hill, οι οποίες συνέδεαν το κάπνισµα µε αυξηµένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πνεύµονα: Doll R, Hill AB. The mortality of doctors in relation to their smoking habits: a preliminary report. BMJ 1954 Doll R, Hill AB. Lung cancer and other causes of death in relation to smoking: a second report on the mortality of British doctors. BMJ έως και σήµερα :1 η αιτία νεοπλασµατικού θανάτου παγκοσµίως (περίπου 1,2 εκ. θάνατοι ετησίως)

7 Κάπνισµα και καρκίνος του πνεύµονα Το κάπνισµα αυξάνει 13 φορές σε ενεργητικούς και 1.5 φορά σε παθητικούς καπνιστές το σχετικό κίνδυνο. 1 στους 7 καπνιστές πεθαίνει από καρκίνο πνεύµονα Πολύ σηµαντικός ο βαθµός έκθεσης στον καπνό ( 40 πακέταέτη: φορές > θνητότητα) 85% των ασθενών είναι ενεργοί ή πρώην καπνιστές Περίπου 55% των καινούριων ασθενών είναι πρώην καπνιστές Οι γυναίκες έχουν µεγαλύτερο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου πνεύµονα αναλογικά µε την έκθεση σε κάπνισµα

8 Επίπτωση καρκίνου του πνεύµονα Jemal A et al. Cancer Statistics, CA Cancer J Clin2007 Επίπτωση καρκίνου πνεύµονα (ΗΠΑ, 2007) - Ηλικιακή αιχµή επίπτωσης: ετών 2 ος στους άντρες (15%, 89,6/ /έτος) 2 ος στις γυναίκες (15%, 54,7/ /έτος)

9 Θνητότητα καρκίνου του πνεύµονα Jemal A et al. Cancer Statistics, CA Cancer J Clin2007 Θνητότητα καρκίνου πνεύµονα (ΗΠΑ, 2007) 1 ος στις γυναίκες (26% θανάτων από νεόπλασµα) 1 ος στους άντρες (31% θανάτων από νεόπλασµα)

10 Επίπτωση καρκίνου του πνεύµονα ανά φύλο U.S. National Institutes of Health. National Cancer Institute. SEER Cancer Statistics Review,

11 Χαµηλή 5ετής επιβίωση Τοπική νόσος µόνο στο 16% των ασθενών κατά τη διάγνωση Χαµηλή 5-ετής επιβίωση λόγω τοπικής ή/και συστηµατικής διασποράς της νόσου κατά τη διάγνωση - 86% ασθενών πεθαίνουν εντός 5 ετών από τη διάγνωση Jemal A et al. Cancer Statistics, CA Cancer J Clin2007

12 Πολύ σηµαντική η έγκαιρη διάγνωση U.S. National Institutes of Health. National Cancer Institute. SEER Cancer Statistics Review,

13 Χαµηλή 5ετής επιβίωση Η πενταετής επιβίωση του µη µικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύµονα ανάλογα µε το µέγεθος του όγκου σε ασθενείς χωρίς διήθηση λεµφαδένων (Ν0) και χωρίς µεταστάσεις (Μ0) Μέγεθος όγκου Πενταετής επιβίωση 2cm 77% > 2cm και 3cm 71% > 3cm και 5cm 58% > 5cm και 7cm 49% > 7cm 35% Detterbeck FC et al. The New Lung Cancer Staging System. Chest 200

14 Χαµηλή 5ετής επιβίωση H πενταετής επιβίωση των ασθενών µε καρκίνο του πνεύµονα µε βάση την προσβολή των λεµφαδένων (στάδιο Ν), ανεξαρτήτως του σταδίου Τ του πρωτοπαθούς όγκου και χωρίς µεταστάσεις (Μ0) Παράµετρος Ν Πενταετής επιβίωση Ν0 56% Ν1 38% Ν2 22% Ν3 6% Detterbeck FC et al. The New Lung Cancer Staging System. Chest 200

15 Επίπτωση καρκίνου του πνεύµονα παγκοσµίως reference: International Agency for Research on Cancer (IARC)

16 Επίπτωση καρκίνου του πνεύµονα παγκοσµίως ανά φύλο reference: International Agency for Research on Cancer (IARC)

17 Επιδηµιολογικά στοιχεία στη χώρα µας Στη χώρα µας ο καρκίνος είναι υπεύθυνος για το 37,6% των θανάτων σε άτοµα ηλικίας άνω των 65 ετών, σύµφωνα µε τα στοιχεία που συλλέγει ο Διεθνής Οργανισµός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC). Στην Ευρώπη των 28 κρατών, η Ελλάδα έχει από τα µεγαλύτερα ποσοστά θανάτων από καρκίνο του πνεύµονα(25%) και λιγότερους θανάτους από καρκίνο του παχέος εντέρου, του προστάτη και του µαστού. Η Ελλάδα απέτυχε να µειώσει ουσιαστικά την επίπτωση των νεοπλασµάτων του αναπνευστικού συστήµατος στους άνδρες, καθώς τα τελευταία 15 χρόνια, η ελάττωση της θνησιµότητας από νεοπλάσµατα του αναπνευστικού ήταν µόλις 3,2%. Στο ίδιο χρονικό διάστηµα, η αντίστοιχη µείωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν 15,7%. Κατά τα τελευταία 15 χρόνια, η θνησιµότητα στις Ελληνίδες από τον καρκίνο του πνεύµονα αυξήθηκε κατά 10,7%. Συγκρινόµενη, ωστόσο, µε την αύξηση κατά 27,9% που σηµειώθηκε στην Ε.Ε., η αύξηση χαρακτηρίζεται ως σχετικά περιορισµένη, αν και είναι ανησυχητικό το ότι αποτελεί σταθερό φαινόµενο από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 και µετά.

18 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Συντονισµένη δράση απαιτείται για να ενθαρρυνθεί ο καθένας µας να κάνει υγιεινές επιλογές στην καθηµερινή ζωή του, όπως είναι η αποφυγή του καπνίσµατος, η σωστή διατροφή, η φροντίδα για τακτική σωµατική άσκηση, η σωστή προστασία από καρκινογόνες ουσίες. Η πολιτεία οφείλει να φροντίσει για µία καθαρή ατµόσφαιρα (αναθεώρηση της πολιτικής ελεύθερης κυκλοφορίας αυτοκινήτων στις µεγάλες πόλεις, άµεση λήψη µέτρων για µείωση της αιθαλοµίχλης από την καύση των τζακιών το χειµώνα σηµαντικός καρκινογόνος παράγοντας) και να εντείνει την αντικαπνιστική εκστρατεία µε έµφαση στα σχολεία.

Σχετικά έγγραφα

Σαρόγλου Μαρία MD, PhD, Επιµελήτρια Β Πνευµονολόγος - Φυµατιολόγος Γενικό Νοσοκοµείο Δράµας

Σαρόγλου Μαρία MD, PhD, Επιµελήτρια Β Πνευµονολόγος - Φυµατιολόγος Γενικό Νοσοκοµείο Δράµας .. η επιστήµη που µελετάει την κατανοµή και την εξέλιξη διαφόρων νοσηµάτων στον ανθρώπινο πληθυσµό. αλλά και